جرات جراحی اقتصادی در حاکمیت وجود ندارد

جامعه ایرانی – آرمان کارشناس بازار سرمایه گفت: دولت حتی قیمت بنزین را که به طرز نا آگاهانه‌ای و شاید عمدی پایین نگه داشته شده را جرات ندارد که اصلاح کند. بنابراین برداشتن صفر از واحد پول ملی مساله‌ای را حل نمی‌کند یک مجموعه تمهیدات و اقدام‌هایی بایستی صورت پذیرد که به آن جراحی اقتصادی می‌گویند.

در روزهای گذشته محمد حسین فرهنگی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و نماینده مردم تبریز اعلام کرده بود که زمان مناسب برای حذف ۴ صفر از پول ملی فرارسیده است و در شرایط فعلی با توجه به کاهش ارزش پول ملی این طرح برای سهولت در انجام عملیات حسابداری باید اقدام شود.

طی سه دهه گذشته بسیاری از متغیرهای اسمی و سطح عمومی قیمت‌ها رشد چندین برابری داشته است و رشد نرخ تورم نیز پیوسته صعودی بوده که تمامی این موارد نشان از این دارد که باید زیر ساخت های اقتصادی سامان گیرد نه اینکه با راه حل هایی که کشورهای جنگ زده و یا در حال سقوطی مانند زیمباوه و …که برای حل کردن مشکلات اقتصادی و ابر تورم های خود از آن استفاده می کردند سعی در برطرف کردن گره های اقتصادی کشور داشته باشیم.

بهمن آرمان اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفت‌‌وگو با جامعه ایرانی ضمن انتقاد از مطرح شدن طرح‌ حذف صفر از واحد پول ملی در مجلس، گفت: واقعیت این است که حتی مغازه‌ها هم قیمت‌های خودشان را به ریال نمی‌نویسند و در مورد معاملات ملکی هم وقتی که می‌گویند یک منظورشان یک میلیون تومان است و در مورد رقم‌های بالاتر منظورشان یک میلیارد است، بنابراین وضعیت ریال ایران به جایی رسیده که من را یاد دورانی می اندازد که دانشجو بودم و هنوز دولت ایتالیا سکه یک لیری ضرب می‌کرد.

آرمان ادامه داد: در همان زمان دانشجویی من یک ضرب المثلی بود که می‌گفت اگر یک لیری دست یک نفر باشد به زمین انداخته شود آن فرد به خودش زحمت نمی‌دهد که حتی آن را بردارد در حال حاضر هم اگر یک ۱۰۰ تومانی و حتی یک ۱۰۰۰ تومانی هم از دست کسی بر روی زمین بیفتد، شاید دیگر برایش مهم نباشد که آن را بردارد.

این کارشناس بازار سرمایه مطرح کرد: ولی واقعیت این است برداشتن صفر از پول ملی به تنهایی کارساز نیست؛ این کار در کشورهای آمریکای لاتین و ترکیه که اتفاق افتاد همراه با یک سری اصلاحات اقتصادی بنیادی بود که در ایران کسی جرات انجام این کار را ندارد به خاطر بازتاب‌های سیاسی یا امنیتی که می‌تواند به دنبال داشته باشد.

آرمان کارشناس اقتصادی اضافه کرد: به همین خاطر است که دولت حتی قیمت بنزین را که به طرز نا آگاهانه‌ای و شاید عمدی پایین نگه داشته شده را جرات ندارد که اصلاح کند. بنابراین برداشتن صفر از واحد پول ملی مساله‌ای را حل نمی‌کند یک مجموعه تمهیدات و اقدام‌هایی بایستی صورت پذیرد که به آن جراحی اقتصادی می‌گویند یا اصطلاح علمی آن شوک درمانی است.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: در زمانی که آقای یلتسین رییس جمهور روسیه شدند گفتند که از فردا ما چادر اکسیژن را بر روی اقتصاد روسیه برمی‌داریم و دیگر یارانه‌ای به هیچ چیزی داده نخواهد شد یا در زمانی که آقای مرسی به عنوان رییس جمهور مصر انتخاب شدند بعد از یکی دوسال مشاورین او به ایشان گفتند که یارانه‌ای که روی حامل‌های انرژی پرداخت می‌شود، به اقتصاد مصر آسیب می‌زند و کسر بودجه به دنبال دارد و سبب کاهش بودجه‌های عمرانی می‌شود و امثالهم.

وی ادامه داد: در ایران هم شاهد هستیم که امسال عملا چیزی به عنوان بودجه عمرانی نداریم؛ به طوری که کافی است شهرهای بزرگ مانند تهران را مشاهده کنیم، در این شهرها کسانی که در پروژه‌های عمرانی مانند ساخت آزاد راه‌ها، راه‌آهن، سدها و شبکه‌های آبیاری کار می‌کردند، بیکار شدند و دارایی خودشان را تبدیل به یک اتومبیل بی کیفیتی مانند پراید کردند و در خیابان‌ها مسافر کشی می‌کنند.

آرمان گفت: بنابراین برداشتن تعدادی صفر از واحد پول ملی، باید بخشی از یک جراحی اقتصادی باشد. جراحی اقتصادی هم پیامدهای خاص خود را دارد و جرات می‌خواهد که این جرات را من در حاکمیت مشاهده نمی‌کنم. حتی در مورد نرخ تورم هم زمانی که در اخبار صدا و سیما مرکز آمار در صدد پاسخ گویی به گزارش پخش شده در شبکه بی‌بی‌سی فارسی بود که اعلام کرد نرخی که دولت ایران و یا مرکز آمار ایران اعلام کرده واقعی نیست، رییس مرکز آمار ایران اعلام کرد که بله آن اطلاعاتی که بی‌بی‌سی فارسی داده درست است و در نهایت تایید کرد که قیمت سیگار ۱۶۰ درصد، قیمت اقلام خوراکی ۶۰ درصد، آن یکی ۵۰ درصد و… افزایش پیدا کرده است.

این اقتصاددان گفت: هنوز دولت و مسئولان کشور به این باور نرسیدند که در زمان انقلاب اطلاعات نمی‌توان جامعه را از حقیقت‌ها دور کرد چرا که اطلاعات در اختیار همه قرار دارد و باید واقعیت‌ها را به مردم بگویند اما این کار را نمی‌کنند مثلا رییس جمهوری بیان می‌کند ما توانستیم در سال گذشته تعداد بسیاری شغل ایجاد کنیم ولی هیچ وقت گفته نمی‌شود این شغل هایی که ایجاد کردن کجا هستند و چگونه ایجاد شدند، فقط رقم را عنوان می‌کنند بنابراین تمامی موارد گفته شده نشان دهنده این است که هنوز حاکمیت ایران به این باور نرسیده که شفاف با مردم صحبت کند.

آرمان افزود: من در مقاله‌ای نیز عنوان کردم که با مردم صاف و شفاف صحبت کنید، همه مردم خیس هستند و آدم خیس را از باران نمی‌ترسانند امروز ما خیس هستیم باران هم به ما اضافه می‌کنند. بنابراین بایستی با مردم بر اساس واقعیات صحبت کنند ولی متاسفانه مافیاهای گوناگونی که در کشور به ویژه در بخش فرآورده‌های نفتی وجود دارد مانع از انجام این اصلاحات می‌شوند.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: به طور مثال در کشوری مانند ترکیه که صادر کننده شکر و عضو سازمان تجارت جهانی است، تعرفه واردات شکر ۱۳۵ درصد است در ایران در زمان آقای احمدی نژاد این تعرفه واردات را به صفر رساندند و در زمان دولت آقای روحانی به ۳۵ درصد رساندند که با توجه به افزایش هزینه‌های تولید این رقم غیرمنطقی بود به طوری که امروز خبرگزاری‌ها به دنبال اعتراض کشاورزان نسبت به تعیین قیمت خرید تضمینی به ازای هر کیلو ۱۴۷۰ تومان اعتراض کردند و نهادهای مطالعاتی عنوان کردند که با توجه به افزایش هزینه‌ها، قیمت خرید تضمینی گندم بایستی حدود ۱۹۷۰ تومان باشد بنابراین تمامی این موارد نمونه اصلاحاتی هستند که در ایران باید انجام پذیرد.

این کارشناس اقتصادی به مسئولین کشور هشدار داد: هفته آینده در آرژانتین سران ۲۰ اقتصاد بزرگ جهان کنار هم جمع می‌شوند که در بین آن‌ها دو کشور همسایه‌ ما یعنی ترکیه و عربستان صعودی روسای جمهورشان در آنجا حضور دارند ولی در آن نشست خبری از حضور ایران علی رغم اینکه توانایی‌ها و ثروت‌های خدادادی مضاعف‌تری از آنها دارد، نیست. به عبارتی شترسواری دولا دولا نمی‌شود و باید پذیرفت که اقتصاد یک علم است و ۲ ضربدر ۲ می‌شود ۴.

آرمان در پایان گفت: در علم پزشکی ۲ ضربدر ۲ چهار نمی‌شود یعنی یک نفر ممکن است تازه از سلامت قلب و نوار قلب خود اطمینان پیدا کرده باشد ولی ۲۰ دقیقه بعد از آن سکته کند اما در علم اقتصاد این طور نیست مثلا صحبت‌هایی که اخیرا آقای احمد خاتمی در نماز جمعه کردن که باید جهادی اقتصاد را اداره کرد، خب این مطلب مبنای علمی ندارد و بیان آن در نماز جمعه تهران نمایانگر این واقعیت است که نمی‌خواهیم قبول کنیم که اقتصاد یک علم است و این علم هم شدیدا متاثر از ریاضیات است، ریاضیاتی که  ۲ ضربدر ۲  می‌شود ۴.