جامعه ایرانی– رانالد پال، نماینده سابق کنگره آمریکا که سه بار در سالهای ۱۹۸۸ و ۲۰۰۸ و ۲۰۱۲ نامزد انتخابات ریاستجمهوری این کشور شد طی یادداشتی برای اوراسیا ریویو با اشاره به برنامه ترامپ برای منزوی کردن ایران، نسبت به احتمال دریافت نتیجه معکوس از این برنامه هشدار داد.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از اوراسیا ریویو، پال نوشت: دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در ماه می واشنگتن را از توافق هستهای ایران خارج کرد و این اقدام در حالی صورت گرفت که ایران به تعهدات خود پایبند بود و توان نیز بر اساس برنامهریزیها پیش میرفت.
درحالیکه آمریکا همچنان اکثر تحریمها علیه تهران را حفظ کرده بود، چین و روسیه در کنار بسیاری از کشورهای اروپایی، بهرهبرداری از منافع و مزایای تجارت با ایران با توجه به اشتیاق تهران برای تعامل تجاری با جهان را آغاز کرده بودند.
حال رئیسجمهور آمریکا تهدید کرده که هر کشوری که با ایران تعامل تجاری داشته باشد تحریم خواهد شد. اما آیا تلاش او برای بازسازی شرایط پیش از توافق هستهای واقعاً کارآمد خواهد بود؟
رانالد پال در ادامه مینویسد: حتی اگر اروپاییها در مقابل درخواستهای آمریکا تسلیم شوند، شرایط جهان نسبت به دوره پیش از توافق هستهای ایران تغییرات بسیاری داشته است.
ترامپ در مییابد که تهدیدها و لفاظی های تندش همیشه هم آنطور که میخواهد جواب نمیدهد. درحالیکه دولت وی به کشورها هشدار داده که خرید نفت ایران را تا ماه نوامبر متوقف کنند یا در معرض تحریمهای آمریکا قرار خواهند گرفت، بازار نفت بینالملل قیمتها را پیش از گذشته بالا برده، و این مسئله همان رفاه اقتصادی که ترامپ مدعی فراهم آوردنش است را تهدید میکند.
واکنش ترامپ این بوده که از اوپک بخواهد که تولیدات نفت خود را تا دو میلیون بشکه در روز افزایش دهد تا بازار به آرامش برسد و قیمتها کاهش بیابد. آیا هیچکس به ترامپ نگفته که ایران از اعضای بنیانگذار اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) است؟
هفته گذشته که ترامپ توییت کرد که عربستان با افزایش تولیدات نفت خود موافقت کرده تا ایران را از بازارهای جهانی خارج کند، عربستان خیلی سریع صحبتهای وی را اصلاح کرد و گفت درحالیکه در صورت ضرورت میتواند تولیدات خود را افزایش دهد، هیچ توافقی در این زمینه صورت نگرفته است.
واقعیت این است که اگر کل جهان هم با تقاضای ترامپ موافقت میکردند و به تحریم و بایکوت نفت ایران بازمیگشتند، تولید و عرضه حدود روزانه ۲.۷ میلیون بشکه نفت که در حال حاضر توسط ایران عرضه میشود، بسیار سخت میشد. ونزوئلا که دارای ذخایر نفتی هنگفتی است اما بهعلاوه سایر مشکلات، تحت تحریمهای فلجکننده آمریکا قرار دارد، در حال خروج از بازار نفت جهانی است.
عراق از زمان حمله آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ و شورشهای القاعده و داعش، هنوز نتوانسته ظرفیت تولیدات نفت خود را بازیابی کند.
هفته گذشته بلومبرگ گزارش داد که «توقف کامل فروش نفت ایران درصورتی که عربستان نتواند جایگزین شود، قیمتها را به بالای ۱۲۰ دلار در هر بشکه میرساند.» آیا این مسئله به اقتصاد آمریکا ضربه میزند؟ شاید. آیا ترامپ خواهان چنین ریسکی است؟
درخواست هفته گذشته ترامپ از اوپک که همین حال قیمتها را کاهش دهد یا حمایت نظامی آمریکا از اعضای اوپک شاید دیگر ادامه نیابد، کاملاً ناامیدانه بود. اما اگر همانطور که ترامپ میگوید هدف ارتش آمریکا –با بودجه سالانه یک تریلیون دلار- حفاظت از اعضای اوپک در ازای «نفت ارزان» باشد، این نفت چقدر ارزان است؟
بههرحال چین، روسیه و سایر کشورها نهتنها از درخواست ترامپ برای به انزوا کشاندن دوباره ایران پیروی نخواهند کرد، بلکه از جنگطلبی ترامپ علیه ایران سود خواهند برد. یکی از پالایشگاههای چین بهتازگی اعلام کرده که سفارشات نفت آمریکا را لغو و در عوض از محصولات ایران استفاده خواهد کرد. چه تعداد دیگری از کشورهای ممکن است از ترامپ پیروی کنند و این مسئله به چه معنا خواهد بود؟
ممکن است رویکرد سختگیرانه ترامپ علیه ایران در نهایت به نفع دشمنان واشنگتن ازجمله چین و روسیه –و شاید حتی خود ایران- شود. عاقلانهترین رویکرد متأسفانه غیرمحتملترین رویکرد در حال حاضر است: دست کشیدن از تغییر رژیم، دست کشیدن از جنگطلبی و دست کشیدن از تحریمها. شاید ترامپ در نهایت دریابد که هزینه نادیده گرفتن این توصیه بالاتر از آن چیزی بوده که وی تصور میکرد.