اشتباه برخی از والدین در حق فرزندشان چیزی فراتر از یک یا چند مورد اشتباه است. برخی از رفتارها واقعا مسموماند و میتواند برای یک کودک تهدید و آسیبی روانی و عاطفی به حساب بیاید. چه بسا در آینده اثرات جبران ناپذیری داشته باشند.خود شما ممکن است در کودکی چنین تجربههایی داشتهاید و یا بدون توجه چنین رفتارهایی با کودکتان داشته باشید:
بیمحبتی و عدم حمایت روانی و عاطفی
در بافت محبت و حمایت از سوی والدین برای اینکه فرزندتان در آینده توانایی مراقبت از خود و دوست داشتن خود را داشته باشد بسیار مهم است. خیلی از افراد این مساله را میدانند. اما ناتوانی در ابراز محبت، تائید و پشتیبانی از کودک بزرگترین اشتباهی است که میتوان در حق فرزندتان بکنید. این مساله که من فرزندم را دوست دارم و مراقبش هستم اما بلد نیستم یا نمیخواهم آن را نشان بدهم خطرناک است. الگوهای کهنه را کنار بگذارید و محبت و حمایت را نشان بدهید. هیچ کودکی بخاطر دریافت محبت و حمایت کافی، لوس و زیاده خواه نمیشود.
انتقادهای بی پایان
انتقاد به رفتار و عملکرد فرزند عادت والدین است. والدین تصور میکنند بدون انتقادهای سرسختانه نمیتوانند به فرزندشان چیزی بیاموزند. گاهی لازم است به فرزند انتقاد کرد و رفتار اشتباهی را به روش مناسبی اصلاح کرد اما اگر صبحتان را با غرولند با فرزندتان شروع میکنید و تا پایان شب موارد بیشماری را با خشم و عصبانیت به فرزندتان یادآوری میکنید شما یک والد مسموم هستید. انتقادهای بیپایان شما اعتماد و باور کودک را تحت تاثیر قرار خواهد. آیا شما میدانید احساس بیکفایتی یعنی چه؟
گوش به فرمانی بیچون و چرا
خیلی خوب است که فرزندتان به درخواستها و محدودیتهای معقولی که ایجاد کردهاید توجه کند. اما بعضی از والدین تنها چیزی که میخواهند گوش فرمانی و اطاعت بیچون و چراست. کودکان باید فرصت تجربههای منحصر به فرد خود را داشته باشند. این به رشد مهارتهای آنها کمک خواهد کرد. اما برخی از والدین درک درستی از این مساله ندارند و هر نافرمانی را اشتباه و سرکشی میدانند. اگرچه توجه و احترام به برخی از محدودیتها به حفظ ارتباط والد و فرزندی کمک میکند اما واقعا ضرورتی ندارد که شما والد سالاری به وجود بیاورید. اجازه بدهید فرزندتان فرصتی برای تجربههای آزادانه خود داشته باشد.
مسخره کردن کودک
خوشبختانه پدر و مادرهای امروزی کمتر به دام مسخره کردن کودک میافتند اما بدون شک شما خاطراتی از کودکی خود دارید که در آن فرد بزرگسالی به نحوی شما را مسخره کرده است. شوخی کردن با کودکتان و گاهی سر به سر گذاشتن اصلا بد نیست اما این واقعاً مهم است که بدانید چطور باید شوخی کنید و ظرفیت و برداشت کودک از حرف خود را بسنجید. خندیدن به لحن و صدای کودک زمانی که کلمات را به شکل خاصی بیان میکند، شوخی با اندام کودک، اشاره به بزرگی دماغ، چاقی، خندیدن به تواناییها و مهارتهای ضعیف کودک، شوخی با جنسیت کودک، مسخره کردن هوش یا وضعیت تحصیلی او از شما یک والد سمی میسازد. مراقب آنچه میگویید و یک لحظه زمانی را به یاد بیاورید که چگونه یک نفر با مسخره کردن لباسی که پوشیده بودید باعث رنجش و ناراحتیتان شد.
رفتارهای تنبیهی فراموش نشدنی
هیچ نوع آزار جسمی و روحیای وجود ندارد که کودک شایسته آن باشد. والدین با آزار کودک فقط تمایل و نیاز خود به آزار رسانی را آرام میکنند. این رفتاری است که معمولا کودکتان از والدین خود فرامیگیرند و در بزرگسالی رفتاری مشابه یا به مراتب بدتر را با دیگران انجام میدهند.
ایجاد مانع برای بیان احساسات منفی
والدینی که به فرزندشان اجازه ابراز احساسات را نمیدهند و مانع بیان خشم، نگرانی، اضطراب، اندوه و ترس کودک میشوند در آینده او را دچار مشکلات بزرگتری میکنند. سرکوب احساسات باعث میشود او در آینده نتواند نیازهای خود را بازگو کند. خیلی خوب است که به کودک کمک کنید تا در هر موقعیتی به جنبههای مثبت و مفید یک موضوع نگاه کند اما از این بهتر آن است که اجازه بدهید او احساسات منفی خود را نیز شناسایی کند. سرکوب احساسات منفی باعث افسردگی در کودکی یا بزرگسالی خواهد شد.
اولویت به احساسات خود
والدینی که گمان میکنند در موضوعات خانوادگی احساسات و نیازهای خود اولویت دارد باعث تخریب رابطه خود با فرزند میشوند. اگرچه والدین تصمیم گیرندههای نهایی هستند و فراهم کننده نیازهای خانواده هستند اما این واقعا مهم است که به نیازها و خواستههای فرزند توجه فوری شود. توجه به خواسته فرزند برای وعدههای غذایی، برآوردن آرزوهای او برای تعطیلات و فراهم کردن همه نیازهای آموزشی و بهداشتی باید اولویت هر والدی باشد. والدین سمی توقع دارند فرزندشان خواستهها و نیازهایش را سرکوب کند.
کنترل فرزند با پول
کنترل فرزند با پول اشتباه رایج خیلی از والدین است. برخی از والدین با در اختیار قرار دادن پول زیاد یا ایجاد محدودیتهای زیاد مالی تلاش میکنند فرزند را تحت کنترل خود در بیاورند. مثلا ممکن است برای کودک هدیههای بسیار گرانقیمتی فراهم کنند و در عوض انتظارات خاصی از او داشته باشند. یا تلاش میکنند با در مضیقه گذاشتن فرزند قدرت خود را نشان بدهند. این مساله میتواند تا بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد.
سکوتهای تهدید آمیز
حرف زدن با کسی که باعث خشم شما شده بسیار سخت است. اما فریاد زدن بر سر کودک با سکوتهای تهدید کننده و مرموز بسیار خطرناک است. این رفتار نشانه اختلال پرخاشگری منفعلانه است که به هر رابطهای در هر سطحی آسیب میزند. حتی اگر خیلی از عصبانی هستید و نمیتوانید با فرزندتان حرف بزنید این مساله را بیان کنید و از او عذرخواهی کنید.
بیتوجهی به سلامت کودک
ما در اینجا در مورد والدینی صحبت نمیکنیم که به شکل بیمارگونهای به سلامت فرزندشان آسیب میزنند و با بیتوجهی به بیماریهای کودک و مراقبتهای اولیه سلامت کودک را به خطر میاندازند. چنین والدینی بدون شک صلاحیت نگهداری از فرزند را ندارند. اما هر نوع بیتوجهی به سلامت و امنیت کودک مهم و جدی است. نبستن کمربند کودک در هنگام رانندگی، سیگار کشیدن، پیشنهاد هر روزه شکلات به فرزند، تغذیه ناسالم با فست فودها، بیتوجهی به سلامت دندانها، بیتوجهی به سلامت روانی کودک و ایجاد عامدانه مشکلات روانی همگی از یک والد ظاهرا خوب یک والد سمی میسازد.
تغییر رفتارهای سمی کار سادهای است. یک والد خوب بودن هم کار غیر ممکنی نیست. اگر رفتارتان را تغییر بدهید خدمت بزرگی به فرزندتان خواهید کرد. او را قربانی رفتارهای مسموم خود نکنید. هر قدم شما برای تغییر رفتارتان به نفع فرزندتان خواهد بود.