باید با آمریکا وارد مذاکره شد/ کشور دیگر تحمل پرداخت این‌همه هزینه را ندارد/ از شعار به شعور برگردیم

جامعه ایرانی– یک کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به پشت کردن روسیه به ایران در نشست اخیر اوپک و همراهی با عربستان برای افزایش سقف تولید نفت به منظور تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی گفت: سیاست خارجی ایران نیاز به تجدیدنظر دارد و آقایان باید بر اساس واقعیات نظام بین‌الملل کار کنند و از شعار به شعور برگردند زیرا با شعار منافع ملی تأمین نمی‌شود.

پس‌ازآنکه کشور روسیه توسط آمریکا تحت تحریم قرار گرفت، جمهوری اسلامی بلافاصله برای نشان دادن حسن نیت خود جهت کاهش ضرب تحریم ها علیه روسیه اعلام همکاری کرد. البته اعتماد ایران به روسیه به سال‌ها پیش‌ازاین به‌خصوص در زمان تحریم‌های بین‌المللی کشورمان مربوط می‌شود که بارها هم از سوی کارشناسان موردتردید قرار گرفت، اما بدون توجه به آن انتقادات جمهوری اسلامی همچنان سعی داشت روسیه را به عنوان یک شریک قابل اعتنا و اعتماد معرفی کند.

با این وجود روس‌ها چه در جریان تصویب تحریم های بین المللی علیه ایران و چه در جریان تحویل سامانه موشکی اس ۳۰۰ و تکمیل نیروگاه بوشهر برای خشنودی غرب بارها به جمهوری اسلامی پشت کرد و با بدقولی و خلف وعده ها دولتمردان کشورمان را در مضیقه قرار دادند.

این رویه روس ها در قبال جمهوری اسلامی نشست اخیر اوپک هم تکرار شد. در جریان نشست اخیر آمریکا به دلیل اعمال دور تازه تحریم ها علیه جمهوری اسلامی و پس از خروج از برجام خواستار افزایش سهم سقف تولید اوپک به منظور پر کردن جای خالی ایران شد که مورد استقبال عربستان و روسیه قرار گرفت.

رفتار روسیه به‌قدری سؤال‌برانگیز بود که بهروز نعمتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی که در نشست اوپک در وین حضور هم یافته بود در یک‌رشته توئیت درباره بدعهدی روس ها نوشت: «مذاکرات به‌سختی پیش میره، متأسفانه روس‌ها مثل همیشه در زمان‌های حساس جاخالی دادن»، «روسیه نمی‌تواند شریک استراتژیکی برای ما باشد، آزموده را آزمودن خطاست»، «روس‌ها همیشه به ما رکب جدی زدن؛ بازم گلی به جمال ونزوئلا».

افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان و کارشناس مسائل روسیه، در گفت‌وگو با جامعه ایرانی درباره این رفتار روسیه گفت: بارها درباره بدعهدی روسیه تأکید شده است، اما ظاهراً برای عده‌ای قربانی کردن منافع ملی بابت سود شخصی باصرفه‌تر است.

او در ادامه گفت: روس‌ها به‌کرات برای تأمین منافع ملی خود چنین رفتار کردند. در این خصوص ایراد از ایران است که تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد روسیه می‌چیند و با ایجاد خلأ امکان ورود آن‌ها را فراهم می‌سازد. روس‌ها در زمان تحریم‌ها هم همکاری کاملی با ما نداشتند و رفتار امروز این کشور جدید نیست.

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان درباره رویکرد ایران در خصوص روسیه اظهار داشت: نظام بین‌الملل یک هرم به‌حساب می‌آید که هر کشوری جایگاه خود را دارد و مؤلفه‌های قدرت در آن تعیین‌کننده هستند. کشور ما در کلان سیاست خارجی دارای مشکل است و هنوز نمی‌داند در جایگاه سیاست بین‌المللی چه جایگاهی دارد وگرنه بحث نفت و برجام مصداق محسوب می‌شود.

سلیمانی در ادامه اضافه کرد: سیاست خارجی ایران نیاز به تجدیدنظر دارد و آقایان باید بر اساس واقعیات نظام بین‌الملل کار کنند و از شعار به شعور برگردند زیرا با شعار منافع تأمین نمی‌شود و رفاه و توسعه به وجود نمی‌آید. باید بر اساس پتانسیل‌های خود و مؤلفه‌های قدرت با تمام بازیگران وارد بازی و همکاری شد.

وی در این رابطه اظهار داشت: رفتارهایی که در پیش داریم بدون هیچ سودی هزینه را بالا می‌برد و هنر سیاست خارجی ایران این است که برای کشورهای دیگر فرصت سازی می‌کند. باید در نظر داشت زمانی که روسیه و چین نمی‌توانند در برابر آمریکا بایستند و فرصت‌طلبی می‌کنند، ایران چگونه می‌تواند ایستادگی کند؟ زمانی می‌توانیم حرف اول را بزنیم که دلار آمریکا در برابر ریال ایران سقوط کند وقتی این مسئله برعکس است باید فکری کرد زیرا کشور دیگر تحمل پرداخت این‌همه هزینه را ندارد.

سفیر پیشین ایران در آذربایجان درباره مذاکره با آمریکا تأکید کرد: ایران و آمریکا عملا در حال مذاکره هستند، اگر چه غیررسمی و  و بدون آنکه پشت یک میز بنشینند. شروط مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا و پاسخ ظریف وزیر خارجه کشورمان به این شروط سرآغاز این مذاکرات است.

او افزود: اما ضروری است هر چه سریعتر به طور رسمی و مستقیم با آمریکا وارد مذاکره شد و مسائل را حل کرد. اگر این کار را انجام ندهیم فشار آمریکا بر سایر کشورها زیاد است و پروژه عبور از برجام را هم‌زمان با جنگ تجاری پیش می‌برد. البته با تمام کشورهایی که بازیگران سیستمی هستند و از حق وتو برخوردارند نیز باید مذاکره انجام داد و نیاز است تا با کشورهای پیرامون نیز مشکل را حل کرد و بیش از این هزینه نداد.

وی تصریح کرد: ایران وقتی می‌بیند که این‌همه کشور با آمریکا مدارا می‌کنند باید بداند که نمی‌تواند در برابر آن مقاومت به خرج دهد و هرچه ضعیف‌تر شویم از اهدافمان بیشتر دور می‌شویم. آرمان‌گرایی باید بر بستر واقع‌گرایی باشد هر کشوری که آرمان‌گرا باشد اگر با واقع‌گرایی فاصله ایجاد کند تمام آرمان‌هایش به هم می‌ریزد و با پوپولیسم نمی‌تواند راه به‌جایی برد.