علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی صبح امروز (دوشنبه) در هشتمین همایش سیاستهای پولی و چالشهای بانکداری و تولید اظهار داشت: بنده با بسیاری از اقتصاددانان درباره چالشهای اقتصادی کشور صحبت کردهام. چالشهای اقتصادی کشور کاملاً روشن است و مرکز پژوهشهای مجلس هم آنها را تدوین کرده و برخی از این چالشها مزمن است و باید ریشههای آنها را کاوش کنیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی متذکر شد: در زمان مشروطه و حدود ۱۱۰ سال پیش آیت الله مدرس هم درباره بنگاهداری دولتی نگرانیهایی داشت و میگفت دولتها بانکدارهای خوبی نیستند.
لاریجانی ادامه داد: در سالهای اخیر اصل ۴۴ قانون اساسی تصویب شد اما به درستی اجرا نشد بنابراین مشکل فکری در زمینه اجرای این اصل وجود دارد.
وی با تأکید بر اینکه باید نگاه به این موضوع، نگاه طبیبانه باشد و نباید نگاه مأیوسانه داشت، گفت: در شرایط فعلی که فشار آمریکا وجود دارد، نگاه مأیوسانه به حل مشکلات اقتصادی مضر است.
رئیس مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: برخی اقدامات مأیوسانه و تخریبی، موجب شد که نتوانیم مشکلات اقتصادی را حل کنیم. برخی تخریبها و سلبیات، فضای ناامیدی را ایجاد کرده و موجب شده که مشکلات حل نشود. در فضای مأیوسانه نمیتوان تحول ایجاد کرد.
لاریجانی گفت: به نظر من، حاکمیت فربه شدن بخش خصوصی را به معنای تنگ شدن جای خود نمیداند. ممکن است برای برخی شرکتهای دولتی واگذاریها سخت باشد اما حکمرانان واقعاً چنین فکری ندارند.
وی با تأکید بر لزوم بررسی ریشههای فرهنگی این موضوع تصریح کرد: چرا عدهای فکر میکنند که عدالت با فضای رقابت سازگار نیست؟ بعد از انقلاب، نیمچه تفکر سوسیالیستی حاکم بود. فکر میکردیم این نوع تفکر عادلانهتر است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام ادامه داد: آن زمان فضای روشنفکری متأثر از تفکر چپ بود که بر اقتصاد نیز سایه انداخت. متفکران روشنفکر ما اکثراً مارکسیست بوده یا از تفکر سوسیالیستی متأثر بودند؛ مثل دکتر شریعتی.
لاریجانی افزود: بعد از آن، بنگاهداریهای بزرگ در زمان آیتالله هاشمی تأسیس شد. بعد از جنگ برای باز کردن اقتصاد، شکل بنگاههای بزرگ پیشنهاد داده شد. آن زمان نیز همه پسندیدند که این شیوه از بنگاهداریها، مشکلاتی را ایجاد کرده است.
عضو شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا اظهار داشت: در دوره قبل از این دولت نیز آشفتگی فکری وجود داشت و عدالت به درستی تعریف نشده بود.
وی با بیان اینکه میتوان در بُعد تئوری، همخوانی عدالت و خصوصیسازی را بررسی کرد، گفت: وضعیت الان به سمت حل مصداقی مشکلات است. سیاستمداران را نباید به این موضوع سرگرم کنیم. تئوریپردازی کار سیاستمداران نیست.
لاریجانی اظهار داشت: ما امروز چند نحله فکری در کشور داریم. برخی مکاتب فکری معتقد هستند که باید نقش دولت در اقتصاد حداقلی باشد تا بتوان عدالت را در ساختار اقتصادی لحاظ کرد.
رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: آقای مطهری از جمله متفکرانی بود که مسائل مختلف سیاسی، فلسفی و اقتصادی را به خوبی متوجه میشد. شهید مطهری نسبت به حق طبیعی انسان تمرکز کرد و پایه بسیاری از نظریات فلسفی و سیاسی هم این حق طبیعی انسان است. آقای مطهری این موضوع را باز کرد و گفت که انسانها دارای استعدادهای متنوعی هستند و البته این استعدادها بالقوه هستند و اگر بخواهند بالفعل شوند باید کارهایی را انجام داد و البته به جز با تحرک و فعالیت نمیتوان این استعدادها را بالفعل کرد. بنابراین آقای مطهری به فضای آزاد در حوزه سیاست و اقتصاد و وجوه دیگر در جامعه اعتقاد داشت.
عضو مجمع تشخیص مصلحت با بیان اینکه باید فضای جامعه آزاد و رقابتی باشد گفت: نقش دولت باید بسترساز باشد یعنی بتواند زمینه یک رقابت سالم را به وجود آورد و در واقع شرایط در کشور به نحوی باشد که هرکس بخواهد بتواند در این فضای رقابتی مشارکت کند.
لاریجانی با بیان اینکه نظریه پردازان در مورد حد و حدود دخالت دولت در اقتصاد صحبتهایی دارند گفت: دولت میتواند بنگاهداری کند؟ خیر. بنگاهداری زمانی صورت میگیرد که در برخی موضوعات بخش خصوصی وارد نمیشود اما بنگاهداری کار دولتها نیست. آیا دولت باید در اقتصاد برای قیمتگذاری دخالت کند؟ خیر، چرا که فضای آزاد و رقابتها باید این کار را انجام دهند.
وی ادامه داد: آیا دولت خودش باید یک سیستم تأمین اجتماعی حضوری به وجود آورد؟ خیر. باید شرایطی باشد که سیستمهای متنوعی برای این کار به وجود آید. توصیه میکنم که روی این موضوع فکر کنید.
رئیس مجلس گفت: در مورد اینکه چگونه میتوانیم از این وضعیت خارج شویم، بنده چند توصیه دارم که فکر میکنم برای کار ما مناسب باشد، صرفاً هدفهای خوب کفایت نمیکند و باید در موضوع عملیاتی شدن این هدفهای خوب وقت گذاشت و دید چه بخش آن مربوط به دولت است و چه بخشهایی از آن مربوط به مجلس است و دیگر دستگاهها و نهادها هرکدام چه وظایفی در قبال آن دارند؟