جامعه ایرانی– توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بسیاری از موانع سرمایه‌گذاری در ایران را از بین برد. شرکت بزرگی مانند توتال خیلی زود توافقی را برای توسعه بخش مهمی از میدان گازی پارس جنوبیبه امضا رساند و سال گذشته کار خود را آغاز کرد.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از نیوزویک، پس از آن دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا انتخاب شد. دولت او از توافق هسته‌ای خارج شد و در ماه نوامبر تحریم‌های شدیدی را بار دیگر علیه ایران اعمال کرد.
توتال که با تهدید تحریم‌های ثانویه روبرو بود، از پروژه گازی پارس جنوبی خارج شد و همانند بسیاری از شرکت‌های اروپایی تصمیم گرفت که دسترسی به بازار آمریکا مهم‌تر از توافق با ایران است. با این تصمیم، شرکت ملی نفت چین نقشی پر رنگ‌تر یافت. مشاور قدیمی توتال در این‌باره گفت: «این یک هدیه به چین و یک ضربه به خودی برای غرب است.»
سیاست پساتوافق هسته‌ای دولت ترامپ علیه ایران کاملا مشخص بوده: افزایش فشار اقتصادی علیه رژیم ایران تا زمانیکه به میز مذاکرات برای یک توافق بهتر برگردد. منتقدان توافق اصلی اینطور استدلال می‌کنند که این رویکرد در دولت اوباما نتیجه داشت اما اینبار چنین اتفاقی رخ نخواهد داد.
اما همانطور که عقب‌نشینی توتال و پیشروی چینی‌ها در پارس جنوبی نشان داد، ضربه زدن به ایران اصلا آسان نیست. در شرایطی که روابط آمریکا با تهران، پکن و مسکو رو به وخامت است، این سه دولت با هم همراه شده‌اند تا مانع تحریم‌های آمریکا که به عقیده برخی با هدف تغییر رژیم در ایران صورت می‌گیرد، شوند. تشدید روابط اقتصادی میان ایران، چین و روسیه تازه‌ترین و آشکارترین نشانه‌ای است که آمریکا در حال حاضر در یک جنگ سرد با این کشورها است.
جنگ سرد دوم اما متفاوت از تقابل واشنگتن با شوروی است. برخلاف اقتصاد تحت سلطه سران دولتی شوروی که ضعفش یکی از عوامل مهم در سقوط اتحاد جماهیر شوروی بود، اقتصاد چین پس از آمریکا در رتبه دوم قرار دارد و این کشور دارای توانمندی‌های جهانی در صنایع مختلف از فناوری و ساخت و ساز تا نفت و گاز است. امروز کالاهای چینی در سراسر ایران به چشم می‌خورد و تحریم‌های ثانویه هیچ معنایی برای شرکت‌های تولیدکننده این کالاها ندارد؛ آنها هیچ تجارتی با آمریکا ندارند.
روسیه نیز در فرآیند تقویت سرمایه‌گذاری مستقیم خود تا ۵۰ میلیارد دلار فقط در بخش نفت و گاز ایران است، به همراه سایر سرمایه‌گذاری‌هایی که به ایران کمک می‌کند زیرساخت‌های خود را ترمیم کند. شرکت‌های روسی هم هیچ چیز برای از دست دادن ندارند.
ایران نیز در طول سال‌ها تجربه‌ای که از زندگی تحت تحریم‌های اقتصادی غرب داشته، تجربه از سر گذراندن آنها را دارد. در ماه نوامبر، کمتر از دو هفته پس از اعمال تحریم‌های جدید از سوی دولت ترامپ، ایران دو قرارداد بزرگ نفتی هرکدام شامل ۷۰۰ هزار بشکه نفت را نهایی کرد. این تعامل نفتی سیستمی را راه‌اندازی می‌کند که مشتریان را قادر به گمنام ماندن در زمان خریدن نفت از ایران می‌کند.
دولت ترامپ نیز خود بخشی از دلیل کاهش تاثیر رژیم تازه تحریم‌ها علیه ایران است. پس از آنچه منابع دولتی «مباحثه‌ای فشرده» خواندند، ترامپ معافیت‌هایی را برای هشت کشور در نظر گرفت. دولت ترامپ پس از مباحثه‌ای سخت‌تر، چین را نیز از تحریم‌ها معاف کرد.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی دولت ترامپ در ماه نوامبر گفت که معافیت‌های تحریم نفتی موقتی هستند و انتظار دارد متحدانی مانند کره جنوبی و ژاپن ترتیبات دیگری را برای خود در انرژی در نظر بگیرند. مدیرعامل شرکت تجاری ژاپنی می‌گوید «گفتنش آسان است».
در عین حال، تصور دیپلمات‌ها در آمریکا، اروپا و آسیای شرقی این است که چین و روسیه به سرمایه‌گذاری در ایران ادامه می‌دهند. و اصلا هم مهم نیست که آمریکا چه می‌گوید.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: