جامعه ایرانی – بابک نورالهی کارشناس مدیریت امداد در سوانح گفت: شرایطی که زلزله در شهر تهران ایجاد میکند شرایط اضطراری خواهد بود و نیاز است تمهیدات ویژهای قبل از وقوع زلزله و بعدازآن لحاظ شود.
دلایل بیشماری برای نگرانی درباره وقوع زلزله در تهران وجود دارد که تکرار آنها ملالآور است. پنجاه تا هشتاد درصد ساختمانهای تهران در برابر زلزله کاملاً آسیبپذیرند. در روزهای گذشته اسماعیل نجار رئیس سازمان مدیریت بحران کشور عنوان کرد: دعا کنیم تا در تهران زلزله نیاید وگرنه در صورت وقوع زلزله تهران در بحث تخلیه اضطراری به مشکل خواهیم خورد.
این صحبت از عالیترین مقام مدیریت بحران کشور نشان از این دارد که شهر تهران زیرساختهای مناسب برای مواجه با زلزله احتمالی را ندارد. البته این نکته حائز اهمیت است که مسئولین بهجای روی آوردن به دعا باید فکر چاره و رویارویی با سوانح باشند و باید هر چه سریعتر پایتخت و سایر شهرهای کشور را برای مواجه با زلزله احتمالی مناسبسازی نمایند.
بابک نورالهی کارشناس مدیریت امداد در سوانح در گفتوگو با جامعه ایرانی از اثرات مخرب زلزله در شهر تهران سخن به میان آورد و گفت: طبیعتاً هر حادثهای تبعات خاص خود را دارد اینکه سؤال میشود زلزله در شهر تهران یا هر شهر دیگر، چه تأثیری دارد؟ پاسخ آن ساده است، معمولاً زلزله و حوادث دیگر روی زیرساختهای شهری اثر خواهد داشت. مطمئناً تمامی حوادث بعد از تخریب زیرساختها در بحث به وجود آمدن بحران شرایط زمینی تأثیر را خواهد داشت و در بحث تلفات جانی و خسارت مالی هم مطمئناً شهروندان در حین و بعد از زلزله متأثر خواهند شد.
تخلیه اضطراری شبکههای ارتباطی نقش مهمی در مدیریت بحران دارد
نورالهی عنوان کرد: با توجه به مطالعات و پژوهشهای مرکز زلزلهشناسی و مدیریت بحران، شرایطی که زلزله در شهر تهران ایجاد میکند شرایط اضطراری خواهد بود و نیاز دارد یک سری تمهیداتی قبل از وقوع زلزله و بعدازآن لحاظ شود. در بحث تخلیه اضطراری شبکههای ارتباطی نقش مهمی دارند ولی اینکه مطرح میکنند اگر زلزله اتفاق افتاد، در بحث تخلیه اضطراری به مشکل خواهیم خورد؛ این موارد را نمیتوان بهطور دقیق پاسخ داد. اگر کسی عنوان کند که در صورت وقوع زلزله تهران در بحث تخلیه اضطراری به مشکل خواهیم خورد به نظر من مطالعات کامل و آگاهی لازم در این حوزه ندارد.
این کارشناس مدیریت بحران مطرح کرد: مدیریت بحران و شرایط بعد از وقوع بحران مشخص میکند که آیا اصلاً نیازی به تخلیه شهروندان از شهر است یا خیر؟ مردم معمولاً از حوادث فرار میکنند که چرایی آن بحث روانشناسی جداگانهای را میطلبد. بههرحال اگر زلزلهای در شهر تهران اتفاق افتاد، حتماً نمیدانیم شدت این زلزله چقدر خواهد بود و چه تأثیری خواهد داشت و آیا حتماً باید شهر را تخلیه کنیم؟ معمولاً بعد از تمامی حوادث علیالخصوص زلزله، شبکههای ارتباطی نقش اصلی؛ چه برای بحث امدادرسانی و چه برای تخلیه اضطراری خواهند داشت.
دستگاه متولی بحران در شرایط عادی، باید دنبال چارهجویی برای زلزله احتمالی باشد
نورالهی گفت: معمولاً در شرایط عادی و شرایطی که هنوز هیچ اتفاقی رخ نداده است، دستگاه متولی بحران باید چارهای برای رفع مشکلات احتمالی در نظر گیرد. بهعنوان نمونه اگر زلزله در شهر مسکو صورت پذیرد، تمامی استان مسکو شبکه تخلیه اضطراری دارد و از طریق تخلیه هوایی، ریلی و جادهای میتواند امدادرسانی و تخلیه شهر انجام شود.
وی مطرح کرد: تمامی تمهیداتی که برای مسکو در نظر گرفتهشده را میتوان برای شهرهای بزرگ کشور ازجمله تهران پیادهسازی کرد. شبکههای ارتباطی برونشهری تهران اتوبانها هستند و همانند اتوبان قم، اتوبان کرج – قزوین یا جاده تهران – شمال و جادههای غرب و شرق میتوانند نقش مهمی در تخلیه پایتخت داشته باشند.
این کارشناس مدیریت بحران ادامه داد: مهمترین روش امدادرسانی برای شهر تهران، استفاده از خطوط هوایی است، در داخل تهران فرودگاه مهرآباد بهعنوان محور اصلی امدادرسانی میتواند در نظر گرفته شود و یا فرودگاه امام که در فاصله ۵۰ کیلومتری از شهر قرار دارد و همینطور فرودگاههای نظامی دوشان تپه و قلعه مرغی را میتوان برای تخلیه و یا ورود و خروج تیمهای امداد و نجات میتوان در نظر گرفت. در زلزله بم فرودگاه شهرستان بهعنوان یک زیرساخت مناسب پیش ساخت، سبب سهولت در عملیات امدادرسانی و نجات مردم شهر شد و کمک شایانی به تیمهای امداد و نجات خارجی و داخلی کرد تا بتوانند بهموقع در منطقه حضور پیدا کنند و امدادرسانی را انجام دهند.
شرایط امدادرسانی امروز با گذشته قابلمقایسه نیست
وی افزود: شرایط امدادرسانی امروز با گذشته قابلمقایسه نیست و روزبهروز در حال بهتر شدن است. زلزله اخیر کرمانشاه نیز گواه بر این مطلب است که شرایط امدادرسانی روزبهروز بهبودیافته و حتی در همان ساعتهای اولیه زلزله اخیر کرمانشاه دستگاههای امدادی پایکار بودند و بهمحض امداد و نجات، فوریتهای پزشکی هم درصحنه حاضر شدند و در زمان مناسب شبکه آب و برق و گاز شهرهای زلزلهزده مجدداً وصل شد.
نورالهی در پایان گفت: بالاخره در هر حادثهای، شرایط غیرعادی و اضطراری پیش میآید و طبیعتاً در لحظات اولیه وقوع حوادث به وجود آمدن بینظمی، امری بدیهی است و در همه جای دنیا اوضاع همینگونه است. مدیریت منسجم بعد از وقوع حادثه مهمترین عامل در امدادرسانی و کاهش آسیب و تلفات جانی و مالی است.