طلاق در جامعه ایرانی، تابو است و کمتر کسی دوست دارد این کلمه را بشنود، اما با این حال روزانه آمار طلاق زیادی در دفاتر ثبت میشود. طلاق به معنی رها شدن است و زمانی که دو نفر که ازدواج کردهاند تصمیم به جدایی میگیرند. با طلاق در دفاتر ازدواج، این اتفاق را رسمی و قانونی میکنند. در قانون شرایط ویژهای برای طلاق در نظر گرفته شده است و این واژه در علم حقوق یعنی ختم نکاح دائم با رعایت تمامی موارد قانونی که در کشور برای این کار در نظر گرفته شده است.
توصیه میشود در صورتی که تصمیم به طلاق گرفتید حتما با بهترین وکیل خانواده در شهرتان مشورت کنید تا راهنماییهای لازم را به شما بدهد.
در ادامه توضیحات بیشتری درباره قوانین مربوط به طلاق میدهیم.
قوانین طلاق در جامعه ایرانی
هر کشوری ممکن است قوانین مجزایی برای طلاق یا ازدواج دو فرد در نظر بگیرد. کشور ایران نیز مانند هر کشور دیگر با توجه به دستورات دین اسلام، قوانینی برای ازدواج و طلاق افراد در جامعه اسلامی وضع کرده است. برخی از مهمترین قوانین و سوالات رایج درباره طلاق در جامعه ایرانی که در ادامه در موردشان صحبت میکنیم عبارتند از:
قانون کلی طلاق در ایران
اگر مرد طلاق ندهد تکلیف زن چیست؟ این سوالیست که شاید برای خیلیها پیش بیاید. بر اساس ماده ۱۳۳ قانون مدنی، حق طلاق با مرد است و برای این مورد هیچ دلیل خاصی هم لازم نیست. همچنین مرد در هر زمان که اراده کند میتواند زن را طلاق دهد البته مشروط بر اینکه بتواند بر شرایط عقدنامه پایبند باشد و در دادگاه هم عسر و حرج خود را ثابت کند.
قانون درباره طلاق کاملا حق را به مرد داده است و اگر سوالاتان این است که آیا مرد میتواند زن را برای همیشه طلاق ندهد، باید بگوییم بله. حتی اگر زوجه به صورت کامل مخالف این اتفاق باشد، مرد به صورت قانونی امکان ثبت طلاق در دفاتر رسمی ازدواج را دارد.
اما اگر مرد طلاق ندهد زن میتواند طلاق بگیرد؟ پاسخ این سوال هم بله است. در شرایط به خصوصی، زن هم میتواند طلاق بگیرد که قوانین و تبصرههای آن را در ادامه لیست میکنیم:
- در صورتی که مرد به مدت ۴ سال غایب باشد (بر اساس ماده ۱۰۲۹ قانون مدنی)
- شوهر نفقه را پرداخت نکرده و حجم دادگاه هم برای پرداخت نفقه توسط او اجرا نشود (بر اساس ماده ۱۱۲۹)
- توجه به شرایط عقد نامه و وکالت دادن به زن برای طلاق گرفتن (بر اساس ماده ۱۱۹ قانون مدنی)
- عسروحرج زوجه (بر اساس قانون ۱۱۳۰ ماده مدنی)
در واقع زن باید دلایلی محکم و مستند بیاورد تا بتواند طلاقش را از مرد بگیرد. در غیر این صورت دادگاه برای او حق طلاق را صادر نمیکند. زن برای طلاق باید به صورت کامل از شروط مندرج در عقدنامه آگاه باشد تا بتواند با تکیه بر آنها، طلاقش را از مرد بگیرد و از او جدا شود.
اگر مرد طلاق ندهد زن میتواند مهریه بگیرد؟
زن برای طلب مهریه خود میتواند به اجرای ثبت که واحدی در اداره ثبت اسناد و املاک است برود و یا دادخواستی را به همین منظور از طریق دفاتر قضایی تنظیم کند. خانمها برای مطالبه مهریهشان هیچ نیازی به وکیل ندارند اما اگر وکیل بگیرند، روند کارشان سریعتر میشود و در زمان زودتری میتوانند به خواسته خود برسند.
حداکثر میزان مهریهای هم که توسط مرد باید به صورت قانونی به زن پرداخت شود شامل ۱۱۰ سکه میشود و برای بیشتر از این مقدار، نمیتوان مرد را بازداشت کرد. اگر زن بخواهد بیشتر از این مقدار مهریه بگیرد، نیاز به معرفی اموال شوهر برای توقیف به دادگاه دارد. مرد نیز چنانچه بتواند نداشتن توان مالیاش را ثابت کند، میتواند مهریه را به صورت اقساطی به زن پرداخت نماید.
قانون طلاق
در کشور ایران مردمی با ادیان مختلف از جمله اسلام، مسیحی، زرتشتی و… زندگی میکنند که بر اساس قانون اساسی کشور ایران برای مواردی مثل طلاق میتوانند بر اساس قوانین و آیین مذاهب خود اقدام کنند و دادگاههای ایران نیز باید بر اساس همین قوانین به مسائل آنها رسیدگی نمایند. برای همین اگر جزو ایرانیان غیر شیعه هستید، قوانین طلاق برای شما بر اساس دین و مذهب خودتان صورت میگیرد.
در قوانین طلاق برای ایرانیان شیعه، دو نوع جدایی داریم که در نکاح دائم زوجه باید از هم طلاق بگیرند اما در نکاح موقت با به اتمام رسیدن تاریخ عقدنامه، زوجین نیازی به طلاق گرفتن از هم ندارند و به صورت قانونی آنها دیگر زن و شوهر خطاب نمیشوند.
قانون فسخ نکاح
اگر زوجین با هم ازدواج کرده و ازدواجشان هم به صورت رسمی در دفاتر ثبت شود اما یکی از زوجین بعد از ثبت رسمی، متوجه برخی عیوب خاص در طرف مقابل شود که در قانون هم ذکر شدهاند، بعد از اطلاع به قید فوریت عرفی میتواند با تنظیم فسخ ازدواج، نکاح را منحل کند. این مسئله در مورد زنان هم صدق میکند و اگر مرد بعد از ازدواج مثلا به جنون مبتلا باشد، زن میتواند از او جدا شده و طلاق را رسمی نماید.
همچنین اگر قبل از ازدواج زن یا شوهر شرط خاصی را برای طرف مقابل به صورت ضمنی یا صریح گذاشته باشند، چنانچه بعد از ازدواج رسمی معلوم شود که شرط اجرا نمیگردد، طرف مقابل میتواند فسخ نکاح کرده و سپس طلاق بگیرد.
قانون طلاق توافقی
طلاق توافقی یعنی اینکه هم زن و هم شوهر، به طلاق رضایت داشته باشند و با توافق هم به دفاتر قانونی مراجعه کنند. وقتی که زوجین هر دو به طلاق رضایت داشته و از قبل در مورد تمامی جوانب طلاق مثل مهریه، حضانت فرزندان و… به توافق رسیده باشند، امکان ثبت درخواست طلاقشان وجود داشته و آنها از هم جدا میشوند. تمام توافقات زن و شوهر نیز در در رای دادگاه ثبت شده و در طلاقشان توسط دادگاه مد نظر قرار گرفته میشود.
در هر شهری قوانین طلاق متفاوت بوده اما قانون کلی کشور این است که در صورت طلاق توافقی زوجین حتما باید دورههای مشاوره را بگذرانند و سپس از هم جدا شوند. در شهرهای مختلف نیز زمان مشاوره، مدت برگزاری جلسات و همچنین کیفیت آنها متفاوت است.
مراحل پشت سر گذاشتن طلاق توافقی با جلسات مشاوره
برای این نوع طلاق زوجین بعد از اینکه دادخواستشان را مطرح کردند به غربالگری ارجاع داده میشوند و پس از معرفی به مشاور باید دورههای مشاوره طلاق را پشت سر گذاشته و آنها باید حداقل ۵ بار در این جلسات شرکت کنند. البته مشاور با توجه به شرایط زوجین میتواند تعداد جلسههای مشاوره را کم یا زیادتر کند.
در صورتی که زوجین با گذراندن دورهها باز هم به طلاق از هم تاکید داشتند، نامه عدم انصراف از طلاق صادر میشود و آنها میتوانند به صورت توافقی از هم جدا شوند. این نکته را حتما مد نظر قرار دهید که امکان طلاق توافقی بدون گرفتن رای دادگاه امکانپذیر نیست.
آیا گرفتن وکیل برای طلاق امری ضروری به حساب میآید؟
برای اینکه در جامعه ایرانی طلاق بگیرید، توصیه میشود حتما از یک وکیل خبره و آگاه کمک دریافت کنید. البته برای طلاق توافقی نیاز چندانی به وکیل احساس نمیشود اما در مابقی مسائل، داشتن یک وکیل خوب، فرآیند طلاق را راحتتر میکند. همچنین خانمها که حق طلاق فقط در صورت داشتن شرایط خاص به آنها داده میشود، اگر وکیل بگیرند، شانس بیشتری برای گرفتن حق طلاق داشته و میتوانند از همسرشان جدا شوند.
در کشور ایران طلاق به عنوان یک تابو شناخته میشود و قانون سعی در ادامه رابطه ازدواج زوجین دارد. برای همین در طلاق پستی و بلندیهای زیادی پیش رویتان است که باید از آنها بگذرید. برای همین پیشنهاد میدهیم اگر علم کافی از قوانین طلاق ندارید، حتی با مطالعه این مطلب باز هم از وکلای آگاه و خبر کمک بگیرید و شرایطتان را با آنها در میان بگذارید. وکلا تمامی قوانین مرتبط با شرایطتان را گفته و شما را در جریان تمامی اتفاقی که قرار است در مسیر طلاق تجربه کنید میگذارند.