اردوغان و راه حل تهاجمی علیه کردها/ چرا ایران سکوت کرده است؟

به گزارش جامعه ایرانی، از چندروز گذشته دولت رجب طیب اردوغان حملات خود علیه کردهای شمال شرق سوریه و یگان مدافع خلق (ی پ گ) عملیاتی و حملات هوایی را آغاز کرد.

مایک پمپئو وزیر خارجه ترکیه در مصاحبه‌ای گفت: «واشنگتن هیچ چراغ سبزی به آنکارا نشان نداده و این کار درست نبوده است. ترکیه در جنوب خودش تهدید‌های تروریستی را احساس می‌کرد. ما مدت‌ها تلاش کردیم که به آن‌ها اطمینان دهیم ما هرکاری که می‌توانستیم برای جلوگیری از تهدید تروریسم علیه مردم ترکیه انجام دادیم و همزمان سعی کردیم منافع آمریکا را حفظ کنیم.»

این حملات که عمدتا باعث کشته و آواره شدن غیرنظامیان شده است، با مخالفت شدید جامعه جهانی روبه رو شده است اما به عقیده برخی از کارشناسان اردوغان از آنجایی که کردهای ترکیه و سوریه را خطری برای امنیت ملی کشورش می‌داند، دست به چنین کاری می‌زند.  ایران تاکنون صرفا به محکوم کردن این حملات بسنده کرده است و روسیه نیز سکوت را انتخاب کرده است.

حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل و خاورمیانه در گفتگو با جامعه ایرانی با اشاره به حمله ارتش ترکیه به مناطق شمالی سوریه که محل سکونت کرد‌ها است، گفت: باتوجه به وجود یک نوع زد و بند سیاسی میان آمریکا و ترکیه و خروج ناگهانی تفنگداران آمریکایی از شرق فرات، نشان می‌دهد که اردوغان با استفاده از خلع امنیتی ایجاد شده در شمال سوریه در پی تامین دو هدف است. اردوغان در تلاش است ابتدا یک کمربند امنیتی میا ادلب، حلب و حما ایجاد کند تا مانع نفوذ کرد‌های سوریه شود. بهانه دولت اردوغان این است که نیرو‌های حزب دموکرات سوریه به نزدیکی مرز‌های ترکیه و سوریه رسیده‌اند و ممکن است به دلیل ارتباطاتی که با کرد‌های ترکیه دارند، امنیت ترکیه را مختل کنند؛ لذا با این بهانه ترکیه به ۳۰ کیلومتری خا ک سوریه نفوذ کرد.

هانی زاده ادامه داد: موضوع دیگر این است که اردوغان قصد دارد تا ترکیب جمعیتی شمال شرق سوریه را تغییر دهد. به این مفهوم که کرد‌های شمال سوریه که سال‌هاست در این منطقه مستقر هستند به عقب رانده شوند و اعراب رانده شده و پناهندگان سوری در این منطقه حضور پیدا کنند و ترکیب جمعیتی در این منطقه ایجاد شود و مانع حضور نیرو‌های کرد سوریه در شمال شرق این کشور شود؛ لذا دو هدف پیشروی به عمق خاک سوریه و دور کردن کرد‌های سوریه از شمال این کشور، از مهمترین اهداف اردوغان است که طبیعتا مغایر با قوانین حقوق بین الملل است.

این کارشناس با بیان اینکه اردوغان یک نگاه چکشی نسبت به کرد‌های سوریه و ترکیه دارد، تصریح کرد: اردوغان کرد‌ها را به عنوان یک خطر برای امنیت ملی ترکیه می‌داند، در حالی که دولت ترکیه هیچ گاه از راه گفتمان حاضر نیست با کرد‌ها به یک راه حل ریشه‌ای با آن‌ها برسد و همواره سعی کرده تا با رویکرد تهاجمی و نظامی مشکل خود را با کرد‌های سوریه و ترکیه حل کند.

هانی زاده با اشاره به اینکه چرا کشور‌هایی مانند ایران موضع شفافی در قبال این حمله و کشتار غیرنظامیان کرد نمی‌گیرد، خاطرنشان کرد: ایران در شرایط بسیار نامناسبی قرار دارد. به این مفهموم که به دلیل تحریم‌ها و شرایط اقتصادی نامناسب مجبور است تا روابط خود را با ترکیه حفظ کند و ناچار است با ترکیه مراودات اقتصادی خود را داشته باشد. از سوی دیگر رابطه استراتژیک ایران و دولت بشار اسد موجب شده که ایران نگرانی خود از حمله ترکیه به خاک سوریه را اعلام کند. به هرحال موضع بسیار دشواری است و مجبور است تا به نوعی لبه شمشیر حرکت کند.

این کارشناس خاورمیانه، ادامه داد: البته ایران این حملات را محکوم کرده است امابه هرحال با توجه به شرایط موجود و سکوت بسیار مشکوک روسیه، ایران نمی‌تواند به تنهایی میدان دار بحران سوریه باشد و ناچار است تا عصا را به اصطلاح از وسط بگیرد. اما جامعه جهانی این اقدام ترکیه را محکوم کرده است. اما ایران ضمن محکوم کردن این اتفاق، اما طبیعی است که نگاهی همراه با احتیاط داشته باشد تا دوست و همپیمان اقتصادی خود را ناراحت نکند.