جامعه ایرانی– علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی و وزیر خارجه سابق ایران هشدار داده که صبوری ایران در مورد وعده اتحادیه اروپا در زمینه حفظ تجارت با تهران علیرغم تشدید تحریم‌های آمریکا علیه بخش نفت و بانکداری این کشور، رو به اتمام است.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از رویترز، صالحی در آستانه نشست ۲۷ نوامبر با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل گفت: «اگر نتوانیم نفتمان را بفروشیم و از تبادلات مالی نفع ببریم، فکر نمی‌کنم که حفظ این توافق دیگر سودی برای ما داشته باشد.»
قدرت‌های اروپایی –آلمان، فرانسه و انگلیس- شدیداً از سوی واشنگتن تحت‌فشار بوده‌اند تا از اقدام کاخ سفید پیروی کنند و از توافق ایران موسوم به برجام خارج شوند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داده که تمام طرف‌هایی که به تهران در دور زدن تحریم‌ها کمک کنند «اجازه انجام تعاملات تجاری با آمریکا را نخواهند داشت.» جمهوری اسلامی نیز کمکی به تسهیل همکاری‌های مؤثر با اروپا نکرده است. ایران در مقابل اجرای الزامات FATF برای مقابله با پول‌شویی و تأمین مالی تروریسم مقاومت کرده است.
بنابراین در چنین شرایطی چرا اتحادیه اروپا تا این اندازه مصر به نجات توافق هسته‌ای ایران است؟ پاسخ در ترس اروپا از پیامدهای امنیتی و اقتصادی است که در صورت سقوط برجام ایجاد خواهد شد –و شاید در اینکه تهران چطور ممکن است قادر به اعمال فشار بر اروپا برای حفظ این توافق باشد.
درحالی‌که نگرانی‌ها درباره لغو برجام و حرکت احتمالی تهران به سمت توسعه تسلیحات هسته‌ای ادامه دارد، به نظر می‌رسد قدرت‌های اروپایی کمتر درباره یک ایران هسته‌ای نگران هستند تا در مورد زمانی که آمریکا یا اسرائیل و متحدان عربی‌اش برای جلوگیری از چنین نتیجه‌ای- هسته‌ای شدن تهران- وارد جنگ با این کشور شوند.
علیرغم مخالفت‌های آمریکا، انگلیس و فرانسه با آزمایش موشک میان برد ایران در یکم دسامبر که ادعا می‌شود قادر به حمل کلاهک هسته‌ای است، هیچ‌یک از این دو کشور اروپایی در نشست محرمانه‌ای که پس‌ازآن در شورای امنیت سازمان ملل برگزار شد، به سمت اقدام تنبیهی علیه تهران نرفتند. کارن پیرس، نماینده انگلیس در سازمان ملل با اشاره به قطعنامه سال ۲۰۱۵ شورای امنیت سازمان ملل درباره توافق هسته‌ای ایران و مسائل موشکی، گفت: «هیچ دلیل موجهی وجود ندارد که ایران بخواهد این قطعنامه را زیر پا بگذارد.»
بعید است که یک جنگ به سرکردگی آمریکا یا اسرائیل اروپا را به‌طور مستقیم درگیر کند اما هرگونه جنگی می‌تواند تأثیرات قابل‌توجهی روی اقتصاد و امنیت این قاره داشته باشد. شاید نخستین گزینه برای ایران پس از آغاز جنگ موج گسترده مهاجرت به سمت اروپا باشد. جنگ داخلی سوریه به‌وضوح نشان داد که این پاشنه آشیل اروپا است، اعتراضات ضد مهاجرتی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا منجر به تصویب سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تر کنترل مرزی در این قاره شد.
مقامات ایرانی به‌خوبی از این امر آگاه هستند. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور ایران اوایل ماه جولای هشدار داد که اگر تهران «چشم خود را ۲۴ ساعت ببندد» بیش از یک میلیون پناه‌جو به سمت اروپا خواهند شتافت.
ایران می‌تواند در حوزه قاچاق مواد مخدر نیز اروپا را تحت‌فشار قرار دهد. این کشور در مسیر اصلی نقل‌وانتقال مواد مخدر که از افغانستان تا آسیای مرکزی و اروپای شرقی کشیده شده، قرار گرفته و زمانی که بخواهد، به‌عنوان سنگر مقابله با قاچاق بین‌المللی مواد مخدر عمل می‌کند. رحمانی فضلی در همین سخنرانی تأکید کرد که افزایش تولید مواد مخدر در افغانستان به بیش از ۹ هزار تن در سال رسیده و هشدار داد که اگر ایران نگاه خود را برگرداند، «بیش از پنج هزار تن مواد مخدر از مرزهای ایران به سمت غرب منتقل خواهد شد.»
دولت میانه‌روی حسن روحانی بارها «اراده سیاسی» اروپا برای نجات برجام را تحسین کرده است. سؤال اصلی اما در حال حاضر این است که آیا اتحادیه اروپا قادر است به وعده‌های خود تحت‌فشارهای روزافزون آمریکا عمل کند یا خیر.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: