چه کسی قیمت خودرو را بالا برد

داوود میرخانی رشتی، مدیرعامل اسبق ایران خودرو، درباره وضعیت بازار خودرو و مشکلاتی که این بخش در حوزه قیمت دارد، گفت: میزان تولید خودرو در کشور در حدود یک میلیون و ۵۰۰هزار دستگاه درسال است یعنی از جمعیت  بیش از ۸۰ میلیون نفری کشور، تنها یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر درگیر و مضطرب افزایش قیمت‌ها هستند. از طرفی ۱۹میلیون خودرو در کشور در حال تردد است که با افزایش قیمت‌ها صاحبان آن احساس رضایت دارند. با این تفاسیر رشد قیمت خودروها که این روزها نقل محافل اقتصادی شده است در مقابل سایر کالاها از جایگاه پایین تری برخوردار است و نباید به آن به گونه‌ای نگاه کرد که گویا کل اقتصاد کشور به بازار و قیمت خودرو گره خورده است.

وی با بیان اینکه سهم صنعت خودرو در تولید ناخالص داخلی بین ۳ تا ۳.۵ درصد است، افزود: اولین مشکلی که باعث شد صنعت خودرو در سال‌جاری آسیب ببیند، افزایش تقاضا بود. زمانی که تقاضا در مقایسه با سال‌های گذشته رشد ۳ برابری پیدا کند، قطعاً بخش عرضه توان پاسخگویی ندارد. میرخانی رشتی خاطرنشان کرد: تورم انتظاری باعث شد که تعداد قابل توجهی از مردم بخصوص افرادی که خودرو داشتند برای خرید خودرو با هدف کسب سود اقدام کنند. مردم پس اندازهای خود را به کالاهایی چون خودرو، مسکن، دلار و سکه تبدیل کردند تا ارزش پولشان حفظ شود.

وی با بیان اینکه افزایش قیمت‌ها باعث می‌شود که گروهی نتوانند خودرو خریداری کنند، گفت: وقتی قیمت دلار افزایش پیدا می‌کند و خودرو به صورت ناصحیح قیمت‌گذاری می‌شود، وضعیت بازار خودرو به شکل فعلی می‌شود و عملاً فاصله قیمتی خودرو از کارخانه تا بازار(حاشیه بازار) به جای آن‌ که در صنعت خودرو وارد شود به دست دلالان می‌رسد. همانگونه که بارها عنوان شده، قیمت‌گذاری خودرو که دولت احمدی‌نژاد تصویب کرد باید لغو شود و قیمت مانند ۱۰ سال پیش (۷۶ الی ۸۶) که شورای اقتصاد تصویب کرد بر اساس عرضه و تقاضا در بازار باشد.

مدیرعامل اسبق ایران خودرو افزود: با آزادسازی قیمت‌ها، بعد از سه ماه افراد واقعی در صف خرید خودرو خواهند بود و دیگر تقاضاهای حباب گونه ایجاد نمی‌شود. وی به زمان مدیریت خودش در ایران خودرو (در زمان جنگ) اشاره کرد و گفت: در شرایط جنگ، قبل از آن‌ که تولید خودرو به دلیل نداشتن ارز به صفر برسد، فقط به کسانی خودرو داده می‌شد که خودرویی به نام خانواده و همسر، ثبت نشده باشد. در آن زمان تولید روزانه ۳۰۰ دستگاه خودرو به صفر رسید.

اکنون نیز در شرایط جنگ هستیم و باید برای آن راهکار درست اتخاذ شود. وی تأکید کرد: از زمانی که قیمت‌گذاری خودرو به شورای رقابت سپرده شده است، ایران خودرو و سایپا ۲۰ هزار میلیارد تومان ضرر کرده‌اند. خودروسازان پژو را با ۲ میلیون تومان و پراید را با ۳ میلیون تومان ضرر به فروش می‌رسانند. لذا با واقعی شدن قیمت‌ها بخش قابل توجهی از مشکلات خودروسازان و قطعه سازان حل می‌شود. خودروسازان با واقعی شدن قیمت‌ها و راهکار‌های درست در مقابله با تحریم می‌توانند ادامه حیات بدهند.

محمد رضائیان یکی از نمایشگاه‌داران می‌گوید: قیمت خودروها برای ما عجیب و غریب شده است. قیمت‌ها را ما تعیین نمی‌کنیم بلکه فضای مجازی وسایت‌های فروش خودرو، اعلام کننده  قیمت خودروها شدند. جالب آن‌ که در برخی از خودروهای سال ۹۵ و ۹۶ قیمت‌ها از صفر سال ۹۷ بیشتر است. آنهایی هم که قیمت‌های بالا می‌گذارند فروشنده نیستند و تنها با قیمت‌گذاری‌هایشان بازار را بهم ریختند. این روند باعث می‌شود که صاحبان خودروهای صفر کیلومتر هم قیمت را گرانتر کنند. از دولت می‌خواهیم به وضعیت قیمت خودرو در سایت و فضای مجازی نظارت کند.

یک منبع مطلع در شرکت خودروسازی سایپا هم از اینکه بازار خودرو بهم ریخته است، به «ایران» گفت: میزان تولید روزانه ۱۵۰۰ دستگاه خودرو در سایپا کاهش پیدا نکرده و تمام سعی ما این است که قطعات را تأمین و خودروها را با سرعت تولید و به مردم عرضه کنیم. مشکل ما بحث ارز است. دلار ۳۸۰۰ تومان ۸۰۰۰تومان شده است. با این شرایط طبیعی است که ما خواهان افزایش قیمت باشیم. افزایشی که حق طبیعی خودروسازان است. ما سهامدار و قطعه ساز داریم مگر می‌شود پول قطعه ساز را نداد و یا با دلار ۳۸۰۰ تومانی با آنها حساب و کتاب کرد.

وی افزود: افزایش قیمت خودروهای بالای ۴۵میلیون تومان، بعد از تعطیلات تابستان خودروسازان صحت ندارد. ما باید مجوز افزایش قیمت را از وزارت صنعت بگیریم. در خودروهای کمتر از ۴۵ میلیون تومان هم مجوز شورای رقابت نیاز است. در هر صورت درخواست آزادسازی قیمت‌ها از سوی وزیر صنعت به هیأت دولت تقدیم شده است. امیدواریم با آن موافقت شود.

همچنین سعید مؤتمنی رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو نیز در گفت و گو با «ایران»، مقصر جهش قیمت طی ۲۰ روز اخیر را خودروسازان می‌داند و می‌گوید: از روزی که موضوع آزادسازی قیمت‌ها مطرح شد، خودروسازان عرضه خودرو را کمتر کردند تا بتوانند با قیمت‌های بالاتری خودرو را به فروش برسانند.از آن روز قیمت‌ها ۴۰ درصد گرانتر شده است. چرا پراید ۲۴ میلیون تومانی باید ۴۰میلیون تومان شود؟ چرا پژو ۲۰۶ تیپ ۲ از ۳۸میلیون تومان به ۶۶ میلیون تومان رسیده است؟ وی ادامه داد: شرکت‌های خصوصی هم به موازات ایران خودرو و سایپا هم عرضه خود را محدود کردند. بهمن موتور و‌ ام وی‌ام توقف فروش دارند، رامک خودرو به تعهدات سال ۹۵ خود هنوز عمل نکرده است و تنها کرمان خودرو با تأخیر خودروها را تحویل می‌دهد.

وی با بیان اینکه خودروسازان می‌خواهند قیمت‌های کارخانه را افزایش دهند، تصریح کرد: خودروسازان با افزایش قیمت ناراضی نخواهند بود، چرا که قیمت‌ها در بازار روند صعودی دارد و آنها هر قیمتی کمتر از بازار را تصویب کنند به نفع آنها خواهد شد.

نمایشگاه داران هم این روزها نقش واسطه گری دارند و سعی می‌کنند فروش حداقلی خود را حفظ کنند. آنها می‌گویند تا قبل از افزایش قیمت‌ها روزانه ۶ خودرو می‌فروختند اما اکنون هفتگی به ۲ دستگاه خودرو رسیده است.