اسرائیل می‌تواند روی قول پوتین برای خروج ایران از سوریه حساب کند؟

جامعه ایرانی–  سرنوشت حضور ایران در سوریه به نشست ترامپ-پوتین بسته است.

به گزارش جامعه ایرانی به نقل از هاآرتص، طی هفته گذشته اخبار ایالات‌متحده و گزارش جهانی اسرائیل را به عنوان هشتمین قدرت جهان معرفی کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم در نشست حزب لیکود بر این مسئله تاکید کرد.

اما به هر حال اسرائیل همچنان یکی از بازیگران میدان بین‌المللی محسوب می‌شود و خاورمیانه هم با مهمترین منطقه جهان روی نقشه فعلی فاصله دارد. توسعه راهبردی این رژیم به روابط میان قدرت‌های جهانی بستگی دارد: جنگ تجاری دولت ترامپ علیه چین، و روابط ایالات‌متحده با روسیه که در نشست روز دوشنبه ترامپ-پوتین در هلسینکی به آزمایش گذاشته خواهد شد.

از دیدگاه نتانیاهو، مسئله مهم همیشه جنگ علیه ایران بوده است. این مبارزه طی سال گذشته از تلاش برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران تا درگیری مستقیم با نیروهای ایرانی در سوریه با هدف کاهش حضور و نفوذ آنها ادامه یافت.

اما حتی در مورد ایران و سوریه هم اسرائیل باید فرآیندهای وسیع‌تر را مد نظر قرار دهد. روسیه در حال حاضر به دنبال تکمیل برنامه تشنج‌زدایی در سوریه است. نتانیاهو شاید طرح آن را در جلسه روز چهارشنبه با پوتین تحت تاثیر قرار داده باشد. اما آنچه پس از این اتفاق می‌افتد، به استفاده پوتین از نفوذ تقریبا جادویی‌اش بر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بستگی دارد.

به نظر می‌رسد پوتین به دنبال یک توافق گسترده است که علاوه بر سوریه، شامل یادداشت‌های تفاهم جدیدی در حوزه اروپای شرقی می‌شود. یکی از انتظارات روس‌ها این است که غرب تحریم‌هایی که پس از مداخله روسیه در درگیری‌های سال ۲۰۱۴ در اوکراین اتفاق افتاد را لغو کند.

برنامه روسیه در سوریه مشخص است: بشار اسد کنترل کامل اکثریت بخش‌های کشور، شامل بلندی‌های جولان را به دست می‌گیرد و اسرائیل متعهد خواهد شد که مداخله‌ای در این زمینه نداشته باشد. در عوض، مسکو وعده مسدود کردن مجاورت نیروهای ایرانی و شبه نظامیان شیعه در مرز بلندی‌های جولان را داده است. نتانیاهو معتقد است که روس‌ها روی حرف خود می‌مانند. وی در نشست خبری روز چهارشنبه در مسکو به گونه‌ای صحبت کرد که انگار این فرآیند همین حالا آغاز شده است.

این در حالی است که حتی در فضای جهانی که ماندن روی حرف‌هایی که زده می شود چندان معمول نیست، مسکو یک سرآمد است و پوتین و سخنگوهایش سال‌ها است که بدون لکنت دروغ می‌گویند.

اسرائیل نمی‌تواند به راحتی روی اصرار روسیه بر حفظ توافقات حساب کند. اجرای شدن آنها به خصوص در منطقه دمشق –که با خواسته اسرائیل برای خروج ایرانی‌ها همراه است- بسیار پیچیده خواهد بود.

این در حالی است که مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا اخیرا گزارش ۱۲ صفحه‌ای از سیاست‌های دولت علیه ایران ارائه کرده که از نظر مقامات دفاعی اسرائیل مثبت ارزیابی شده است. تغییر راهبرد آمریکا نیز در تفاهم‌های واشنگتن در مورد سوریه عیان است.

اما زمانیکه در مورد احتمال منجر شدن تلاش آمریکا و اسرائیل به تغییر رژیم در ایران از مقامات دفاعی اسرائیل سوال شد، آنها در ارائه پیش‌بینی در این زمینه محتاط بودند.