جامعه ایرانی– مرد قدرتمند ترکیه ممکن است سقوط خود را مهندسی کرده باشد.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از فارن افرز، روز یکشنبه ترک‌ها برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی پای صندوق‌های رأی می‌روند. این نخستین انتخابات از زمان رفراندوم قانون اساسی آوریل سال گذشته است که قدرت قابل‌توجهی را تسلیم دفتر ریاست جمهوری کرد و آن را از بسیاری از نظارت‌ها رها کرد.
برای حدود نیمی از رأی‌دهندگان که از اپوزیسیون حمایت می‌کنند، مرحله‌ای از این مهم‌تر وجود ندارد: این انتخابات شاید آخرین فرصت برای شکست رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور قدرتمند ترکیه و ممانعت از سقوط کامل نهادهای قانون‌گذاری این کشور باشد.
با وجود آنکه احتمال پیروزی اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه بالا است، حال آسیب‌پذیری آن‌ها بیش از هر زمان دیگری است. پایگاه اردوغان محدود شده و پس از چهار انتخابات طی پنج سال گذشته، رأی‌دهندگان خسته شده‌اند. حزب عدالت و توسعه برای نخستین بار طی یک دهه اخیر کنترل خود بر روایت‌های موجود را از دست داده و نتوانسته رأی‌دهندگان متعهد به موفقیت این حزب را به وجد بیاورد.
در روند رسیدن به این انتخابات، اپوزیسیون سیاسی دارای شکاف ترکیه به لطف تغییرات اخیر قوانین انتخاباتی این کشور که در ابتدای امر قرار بود باعث تحکیم قدرت اردوغان شود، بالاخره متحده شدند. این قانون جدید به واسطه صدور مجوز شرکت چندین حزب در قالب یک ائتلاف انتخاباتی واحد، باعث شده اپوزیسیون این کشور راحت‌تر نیروهای خود را ترکیب کنند و در مرحله نهایی مقابل ائتلاف دولتی قرار بگیرند.
این مسئله باعث پیچ نهایی در انتخابات شده: با توجه به دو ائتلاف بزرگی که تقریباً همسان هستند، کلید انتخابات پیش روی این کشور عملکرد حزب دموکراتیک خلق با اکثریت کردها و نامزد ریاست جمهوری‌شان، صلاح‌الدین دمیرتاش خواهد بود. با گذشت سال‌هایی که اردوغان و حزب عدالت و توسعه مواضع خود را بر کردهای ترکیه و سوریه تحمیل کرده‌اند، شاید سرنوشت آن‌ها در دست کردها قرار بگیرد.
با وجود آنکه انتخابات پارلمانی مهم است، پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری اهمیت دیگری دارد. اتحاد مردم به شدت در تلاش است که اطمینان یابد که اردوغان بدون نیاز به رقابت در دور دوم، اکثریت مطلق آرا را کسب خواهد کرد. احزاب در اتحاد ملی بجای آنکه روی یک نامزد واحد به اجماع برسند، هر کدام نامزد خود را برای انتخابات معرفی کرده‌اند. راهبرد اپوزیسیون این است که هر حزب در حمایت از کاندید خود کمپینی گسترده به راه بیندازد تا نظر رأی‌دهندگان را جلب کند و مانع از شکاف در پایه و اساس هر یک از احزاب شود. امید می‌رود که این مسئله مانع از دستیابی اردوغان به اکثریت مطلق در دور نخست شود و وی را مجبور به شرکت در دور دوم کند که اتحاد ملی طی آن روی محبوب‌ترین نامزد اپوزیسیون به اجماع می‌رسد.
این کاندید احتمالاً محرم اینجه، نامزد حزب جمهوری‌خواه خلق خواهد بود. در حال حاضر اینجه با برخورداری از ۲۷ تا ۳۲ درصد آرا در نظرسنجی‌ها، دومین نامزد محبوب ترکیه محسوب می‌شود که در بهترین شرایط برای به چالش کشیدن اردوغان در دور دوم قرار دارد. او توانسته با به چالش کشیدن نظارت‌های اقتصادی اردوغان و نزدیک شدن به اقلیت کردهای ترکیه که حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد راه دهندگان این کشور را تشکیل می‌دهند، مردم را جذب کند.
در مقابل، اردوغان دیگر نمی‌تواند روی حسن نیت کردها در جنوب شرق این کشور حساب کند. حزب عدالت و توسعه هنوز پس از حزب دموکراتیک خلق، دومین حزب قدرتمند مناطق کردنشین محسوب می‌شود و کردهای مذهبی یکی از حوزه‌های انتخابی اصلی این حزب محسوب می‌شوند. اما کمپین تهاجمی ضدشورش اردوغان علیه پ ک ک و عملیات‌های نظامی علیه نیروهای کرد در عفرین سوریه، کردهای میانه‌رو که پیش از این به او اعتبار مذاکرات صلح با پ ک ک را داده بودند را با وی بیگانه کرد.
از سوی دیگر دمیرتاش که در حال حاضر حدود ۱۰ درصد از آرای نظرسنجی‌ها را در اختیار دارد، به دور دوم انتخابات راه نخواهد یافت. اما حضور احتمالی‌اش در رده دوم برای اتحاد ملی بسیار اهمیت دارد. اگر اردوغان پیروز اکثریت مطلق نشود، احتمالاً در دور دوم با اینجه رقابت خواهد کرد. ضمن اینکه حزب دموکراتیک خلق و مرال آکشنر، نامزد «حزب خوب» که شاخه‌ای از حزب جنبش ملی‌گرایی ترکیه است و در سال ۲۰۱۷ اعلام حیات کرد، اعلام کرده‌اند که اینجه را تأیید خواهند کرد. در اینجا دو سوال سرنوشت اینجه در دور دوم را مشخص می‌کند. نخست اینکه آیا رأی‌دهندگان ملی‌گرا از «حزب خوب» عقب‌نشینی کرده و به اردوغان رأی خواهند داد. دوم اینکه آیا رأی‌دهندگان حزب دموکراتیک خلق در دور دوم که دیگر دمیرتاش در انتخابات حضور ندارد، باز هم پای صندوق‌های رأی می‌آیند یا خیر.
پایان اردوغان؟
نتیجه انتخابات ترکیه هنوز مشخص نیست. اردوغان ساده‌ترین مسیر را برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری طی می‌کند، چه در دور نخست و چه در شرایطی که کار به دور دوم کشیده شود. با این حال تلاش او برای به حداکثر رساندن قدرتش درها را به روی اپوزیسیون برای به چالش کشیدن حزبش گشوده است، در حالیکه سیاست خارجی او و حزبش و تعهدش به نظامی سازی مجدد مسئله کردها حمایتش از کردها را کاهش داده است.
ترک‌ها روز ۲۵ ژوئن با یک پارلمان جدید روبرو خواهند بود اما باید دو هفته صبر کنند تا مشخص شود رئیس‌جمهورشان چه کسی است. حزب عدالت و توسعه و اردوغان قدرتمندترین و محبوب‌ترین نیروی سیاسی ترکیه خواهند ماند. اما نشانه‌هایی از زوال آشکار شده و این احتمال را ایجاد می‌کند که اپوزیسیون از تغییرات قانونی موجود برای سرنگونی قدرتمندترین مرد ترکیه بهره ببرند.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: