جامعه ایرانی: به گفته «محسن سلمان نژاد» رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور نزدیک به ۳۰ درصد سالمندان ما در فقر مطلق هستند.
چندی پیش سازمان برنامهوبودجه کشور با انتشار گزارشی جزئیات شش برنامه دولت برای ریشهکنی فقر مطلق با منابع ۷۰ هزار میلیارد تومانی در بخشهای معیشت، اشتغال، مسکن، امنیت غذایی، حمایت تحصیلی و پوشش بیمه اجتماعی را منتشر کرد.
در این گزارش گرچه به میزان فقر مطلق اشاره نشده است، اما احمد میدری، معاونت رفاه اجتماعی وزارت رفاه این رقم را ٧٠٠ هزار تومان در ماه درآمد گفته و اعلام کرده بود ۸۰۰ هزار خانوار با درآمدی زیر این مبلغ شناساییشدهاند.
البته بسیاری از کارشناسان اقتصادی این رقم اعلامشده از سوی معاون رفاه وزیر کار را خوشبینانه میدانند و معتقدند، اگر فردی در هر شهر زیر ۳۰۰ هزار تومان و در روستاها زیر ۲۰۰ هزار تومان درآمد ماهانه داشته باشد فقیر بهحساب میآید، چراکه قادر نیست نیازهای اولیه خود مانند دسترسی روزانه به سبد خوراکی با ٢١٠٠ کالری را تأمین کند.
این در حالی است که این فرد با این میزان درآمد از پرداخت هزینههای مسکن و پوشاک بینیاز باشد. در برنامه حمایتی دولت بر کاهش فقر، سالمندان، کودکان بیسرپرست، زنان سرپرست خانوار، معلولان و سایرین اعم از بیکاران، معتادان، بیماران جسمى و روانى و…
در این میان البته آمارها نشان میدهد که جمعیت افراد فقیر سالمند به نسبت سایر گروههای اجتماعی بیشتر است، چراکه این افراد علاوه بر اینکه توان کار ندارند، به دلیل مشکلات جسمانی، بیش از سایر گروهها به خدمات بهداشتی و درمانی نیازمند هستند.
بر اساس آمارها هشت درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل میدهند. افرادی که بالای ۶۰ سال سن دارند و اغلب آنها شغلی ندارند و از مستمری بازنشستگیشان برای امرارمعاش استفاده میکنند.
در این میان اما گروهی هستند که از همین اندک مستمری هم بیبهرهاند و در شرایط مالی نامناسب مالی روزگار سپری میکنند.
بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران، بیش از هفت میلیون و ۵۰۰ هزار سالمند در کشور زندگی میکنند که حدود ۳۰ درصد آنها از در پوشش نهادهای حمایتی مثل کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی هستند. سالمندانی که اغلب آنها مستمری شغلی ندارند و با مستمری اندکی در حدود ۱۵۰ هزار تومان که از این سازمانهای حمایتی دریافت میکنند، باید روزگار سپری کنند. مبلغی که برای یک سالمند شهرنشین میتوان رقمی مضحک به نظر میرسد.
«محسن سلمان نژاد» رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور دراینباره به «جامعه ایرانی» میگوید: موضوع فقر در سن سالمندی تنها مختص ایران نیست و بسیاری از کشورهای که رشد اقتصادی خوبی هم داشتهاند نیز هنوز از پس فقر در جامعه سالمندانشان برنیامدهاند. مثلاً کشور کره جنوبی که مانند کشور ما در معرض جمعیت فراوان سالمند قرار گرفته است، نیز بهشدت با این مشکل دستبهگریبان است. آنها البته برنامههایی را از یک دهه قبل شروع کردهاند.
به گفته او خیلی از آن برنامهها در کشور ما نیز تدوینشده یا در حال تدوین است؛ اما ما نیاز داریم علاوه بر تدوین این برنامهها اقدامات تقویتی و عملی آنها را صورت دهیم، چراکه تأخیر در چرا، جبران آن را در آینده خیلی سخت و پرهزینه میکند.
او با اشاره به اینکه نزدیک به ۳۰ درصد سالمندان ما در فقر مطلق هستند میگوید: این برآورد را هم میتوان از روی وابستگی افراد به صندوقهای حمایتی مثل کمیته امداد امام خمینی و بهزیستی به دست آورد. وضعیت سالمندان ما نسبت به سایر گروههای اجتماعی وخیمتر است و ما نیازمند به برنامههای مدون و اجرای هر چه سریعتر آنها هستیم؛ اما یکی از مشکلات این است که ما آمار مدونی در مورد وضعیت فقر در این گروه سالمندان نداریم.
سلمان نژاد ادامه میدهد: «ما علاوه بر کارهای بلندمدت نیازمند یک سری برنامههای اورژانسی در این حوزه هستیم. بهغیراز موضوع یارانهها که دولت باید آن را در راستای گروههای فقیرتر سازماندهی کند، یکی از راه ارائه خدمات رایگان پزشکی و توانبخشی به گروههای فقیر سالمند است. اساساً خیلی از افرادی که به مرحله فقر مطلق در سالمندی میرسند به دلیل همین هزینههای درمانی است که در این سنین چندین برابر میشود.»
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور میگوید: «کشور در سه دهه آینده کشور با وضعیت پیک سالمندی روبرو خواهد شد بهطوریکه به ازای هر سه نفر یک نفر سالمند خواهیم داشت. در حال حاضر متوسط سالمندی در کشور ما ۹ درصد است این در حالی است که این متوسط در دنیا ۱۲.۵ درصد است اما در دهههای آینده وضعیت کشور ما خیلی تغییر میکند و اگر نتوانیم این موضوع را از حالا مدیریت کنیم با بحران فقر دوره سالمندی چنان مواجه خواهیدم شد که میتواند عواقب اجتماعی جدی برای کشور به همراه داشته باشد.»