جامعه ایرانی– ٢۴درصد از آمار جمعیت ایران یعنی حدود یک‌چهارم جمعیت زیر ١٨سال است. کودکان را اصلی‌ترین و مهمترین بخش منابع انسانی یک جامعه برشمرد که آینده هرکشوری به تربیت آنان بستگی دارد.اگر این گروه عظیم از جامعه مورد بی‌مهری و بی‌اعتنایی برنامه‌ریزان و متصدیان کشور قرار گیرد، در آینده جامعه سالم، پویا و پرسشگر خلاق نخواهیم داشت.
فقدان قانون های حمایتی برای کودکان می تواند در تولید سرمایه های اجتماعی کارآمد کشور را دچار اختلال کند.در همین راستا ایده اول تصویب قانون ویژه برای حمایت از کودکان قربانی جرم و آزاردیده برای نخستین‌بار در مجلس ششم مطرح شد. ٢۵ آذر سال ١٣٨١ در ۹ ماده قانون حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب شد که پیشنهاد اولیه این لایحه متعلق به انجمن حمایت از کودکان و نوجوانان بود.
این قانون در زمان تصویب ۶ بار بین مجلس و شورای نگهبان رفت‌و‌برگشت داشت و نهایتا قانون ناقصی در ۹ ماده تصویب شد. ازجمله ایرادهای مهم آن استثنا‌کردن والدین و سایر اولیای قانونی از شمول قانون بود؛ در حالی که بر اساس تحقیقات علمی بیشتر کودک‌آزاری‌ها درون خانواده‌ها رخ می‌دهد. به علاوه این قانون سن بزه‌دیدگی را کودکان زیر هجده سال عنوان کرده و کودک‌آزاری را جرم عمومی اعلام کرده که بدون نیاز به شکایت شاکی خصوصی قابل تعقیب است.
پیش‌نویس ابتدایی لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان حدود سال ١٣٨٣ شروع و در سال ١٣٨۶ با ٨۶ ماده در قوه‌قضائیه به اتمام رسید. لایحه در تاریخ ٩/۵/٩٠ در دولت تصویب و در تاریخ ٢٨ آبان همان سال با ۴٩ ماده به مجلس فرستاده شد و در سال ٩١ در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. این لایحه در طول سال‌های ٩٢،٩٣ و ٩۴ در کمیسیون فرعی و اصلی حقوق قضائی و کارگروه‌های متعدد و مرکز پژوهش‌های مجلس بررسی و دچار تغییرات و اصلاحات می‌شود.در زمان دولت یازدهم دوباره همان لایحه ابتدایی مصوب دولت سابق به مجلس جدید ارایه می‌شود و دوباره بررسی در کمیسیون فرعی و اصلی و کارگروه‌ها شروع شد.کمیسیون قضائی با جدیت و اختصاص وقت کافی موضوع را پیگیری و دنبال می‌کند.
درحال حاضر حدود ٣۴ ماده از لایحه در کمیسیون اصلی تصویب شده است. با این روند به زودی کار کمیسیون به اتمام می‌رسد اما هنوز هم تعارض‌هایی در لایحه به چشم می‌خورد و حتی بعضی از گروه‌های کودکان در معرض خطر و قربانی در لایحه دیده نشده‌اند؛ ازجمله ازدواج زودهنگام و عوارض آن یعنی بارداری زودهنگام و غیره.حال پس از مدت ها نمایندگان مجلس در مصوبه ای مصدایق وضعیت مخاطره آمیز برای کودکان و نوجوانان را تعیین کردند که در صورت بروز آن مستوجب حمایت قانونی می شوند.
در صحن علنی امروز مجلس شورای اسلامی در ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون حقوقی و قضایی در مورد لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان پس از بحث و بررسی و صحبت های موافقان و مخالفان و پس انجام اصلاحات ماده یک و دو این لایحه که مربوط به تعاریف بود با ۱۵۳ رای موافق ۱۲ مخالف و ۵ ممتنع از ۲۲۶ نماینده حاضر در صحن به تصویب رسید.
ماده ۱- اصطلاحات به‌کار رفته در این قانون، به شرح زیر تعریف می‌شود:
الف) طفل: هر فرد که به سن بلوغ شرعی نرسیده است.
ب) نوجوان: هر فرد زیر هجده‌سال رسیده است.
پ) بی‌توجهی و سهل‌انگاری: کوتاهی در انجام تکالیفی از قبیل تأمین نیازهای اساسی و ضروری طفل و نوجوان یا وظایف مربوط به حضانت، ولایت، قیمومت، وصایت، سرپرستی، تربیت، نظارت یا مراقبت از آنان توسط والدین، اولیاء یا سرپرست قانونی یا هر شخصی که مکلف به آن است.
ت) سوء رفتار: هرگونه فعل یا ترک فعل عمدی که سلامت جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی طفل و نوجوان را در معرض خطر و آسیب قراردهد؛ از قبیل ضرب و جرح، محبوس کردن، سوءاستفاده جنسی، توهین یا تهدید نسبت به طفل یا نوجوان درصورتی که جنبه تادیبی نداشته باشد یا قراردادن او در شرایط سخت و غیرمتعارف و یا خودداری از کمک به وی.
ث) بهره‌کشی اقتصادی: به‌کارگیری غیرقانونی طفل و نوجوان و یا وادار کردن یا گماردن او به کار یا خدمتی که از لحاظ جسمی، روانی، اخلاقی یا اجتماعی با نظر به وضعیت طفل و نوجوان برای وی مضر یا خطرناک باشد.
ج) معامله: خرید و فروش یا هرگونه اقدام غیرقانونی که به موجب آن طفل یا نوجوان در ازای پرداخت وجه یا امتیاز و سایر موارد در اختیار دیگری قرار می‌گیرد.
چ) فحشاء: هرگونه به‌کارگیری و یا وادار کردن طفل و نوجوان در فعالیت‌های جنسی برای خود یا دیگری.
ح) مبتذل: هرگونه محتوا یا تصویری که دارای صحنه یا صور قبیحه باشد.
خ )مستهجن: هرگونه محتوا یا تصویری که به‌صورت واقعی یا غیرواقعی بیانگر برهنگی کامل زن یا مرد- آمیزش- عمل جنسی یا اندام جنسی انسان است.
د) هرزه‌نگاری: تهیه و تولید هر اثری که محتوای آن بیانگر جذابیت جنسی طفل یا نوجوان مانند برهنگی، آمیزش، عمل جنسی یا اندام جنسی باشد.
ذ) خطر شدید و قریب‌الوقوع: وضعیتی که حیات یا سلامت جسمی یا روانی طفل و نوجوان به شدت تهدید و در معرض آسیب قرار گیرد، به‌نحوی که مداخله فوری و چاره‌جویی را ایجاب نماید.
ماده ۲- تمام افرادی که به سن هجده سال تمام شمسی نرسیده‌اند، مشمول این قانون می‌باشند.
ماده ۳- موارد زیر در صورتی‌که طفل یا نوجوان را در معرض بزه‌دیدگی یا ورود آسیب به سلامت جسمی، روانی، اجتماعی، اخلاقی، امنیت و یا وضعیت آموزشی وی قرار دهد، وضعیت مخاطره‌آمیز محسوب شده و موجب مداخله و حمایت قانونی از طفل و نوجوان می‌شود:
الف) بی‌سرپرستی طفل و نوجوان و یا بی‌توجهی و سهل‌انگاری در انجام وظایف قانونی نسبت به آنان از سوی هر شخصی که مکلف به آن است؛
ب) ابتلای هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی به بیماری یا اختلال‌های رفتاری، روانی یا شخصیتی و یا بیماری‌های جسمی واگیر صعب‌العلاج به تشخیص پزشکی قانونی؛
پ) زندانی شدن هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی؛
ت) ابتلاء هریک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی به اعتیادهای زیان‌آور به مواد مخدر، روانگردان یا قمار؛
ث) قوادی و یا دایر یا اداره کردن مراکز فساد و فحشا توسط هر یک از والدین، اولیاء یا سرپرستان قانونی و یا اشتهار آنها به فساد اخلاق و فحشا؛
ج) خشونت مستمر والدین، اولیاء، سرپرستان قانونی و یا سایر اعضای خانواده نسبت به یکدیگر؛
چ) عدم اقدام برای ثبت واقعه ولادت یا عدم أخذ اسناد سجلی یا هویتی برای طفل یا نوجوان بدون عذر موجه؛
ح) بازماندن طفل و نوجوان از تحصیل؛
خ) طرد شدن طفل و نوجوان از سوی خانواده؛
د) کم‌توانی جسمی یا ذهنی طفل و نوجوان، ابتلای وی به بیماری‌های خاص یا اختلال هویت جنسی؛
ذ) نقض قوانین جزایی توسط طفل یا ارتکاب جرم توسط نوجوان و یا استفاده از آنها در فعالیت‌های مجرمانه، وارد شدن یا وارد کردن طفل و نوجوان در فعالیت‌هایی نظیر تکدی‌گری و قاچاق و همچنین اعتیاد آنان به مواد مخدر، روانگردان یا مشروبات الکلی؛
ر) هرگونه وضعیت زیان‌بار ناشی از فقر شدید، آوارگی، پناهندگی، مهاجرت یا بی‌‌تابعیتی؛
ز) فرار مکرر از خانه یا مدرسه و ترک تحصیل از سوی طفل یا نوجوان؛
ژ) سوءرفتار نسبت به طفل و نوجوان و یا بهره‌کشی از او.
ماده ۲- تمام افرادی که به سن هجده سال تمام شمسی نرسیده‌اند، مشمول این قانون می‌باشند.
فریده اولادقباد در صحن علنی مجلس در جریان رسیدگی به ماده ۳ لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان در موافقت با این ماده به ایلنا گفت: کودکان و نوجوانان سرمایه‌های معنوی، فرهنگی، اجتماعی و آینده‌سازان کشور هستند در این لایحه همه مصادیق برای حمایت از آنها ذکر شده است.
وی تاکید کرد: یکی از مواردی که در نظر گرفته شده بزه‌دیدگی در حوزه سلامت جسمی، اخلاقی و روحی یا آموزشی است و موارد مخاطره‌آمیز مشخص شده که شامل حمایت قانونی است. یکی دیگر از این موارد کوتاهی یا سهل‌انگاری در انجام تکالیف والدین نسبت به فرزندان است. این موارد که در ماده ۳ مصادیق آن مشخص شده به شفافیت مطرح شده است.
وی ادامه داد: زمانی که والدین فرزندان زندانی می‌شوند، دولت باید از آن کودکان مراقبت کند که بی‌سرپرست در جامعه رها نشوند. همچنین دانش‌آموزانی که و الدین آنها درگیر با اعتیاد هستند، این نوجوانان در معرض خطر مواد مخدر قرار دارند و این وظیفه دولت است که از این کودکان حمایت کند.
اولادقباد گفت: خشونت مستمر والدین یا سایر اعضای خانواده نسبت به یکدیگر در این لایحه مورد توجه قرار گرفته است هم اکنون خشونت کلامی و غیرکلامی در بین دانش‌آموزان گسترش پیدا کرده است. خشونت کلامی در بین دختران و خشونت غیرکلامی در بین پسران رو به افزایش است و حال با این وضعیت جامعه ما دچار ترویج خشونت خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: مساله دیگری که وجود دارد این است که دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل هستند که من می‌خواهم آقای بطحایی گزارشی در این باره ارائه دهد. در همین پایتخت دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل داریم که والدین آنها با توجه به شرایطی که دارند، فرزندان را از تحصیل بازداشته و آنها را مجبور به تکدی‌گری می‌کنند. در چهارراه‌های تهران کودکانی تکدی‌گری می‌کنند که باید یک بانک اطلاعاتی از آنها تهیه شود و به تحصیل بازگردند.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: