طرح حذف چهارصفر لازم اما ناکافى/ سیاست جدید دولت، حال اقتصاد کشور را روبه راه مى‌کند؟

چهارشنبه هفته گذشته هئیت دولت لایحه ى بانک مرکزى مبنى بر تغییر پول ملى و تبدیل ریال به تومان و حذف چهارصفر از پول ملى را به تصویب رساند.

به گفته دولت، این تصمیم در راستاى حفظ کارایی پول ملی، تسهیل و بازیابی نقش ابزارهای پرداخت نقد در تبادلات پولی داخلی، هماهنگی با آنچه در فرهنگ و عرف جامعه درباره واحد پول ملی رواج یافته است، اتخاذ شده است. کاهش هزینه چاپ و نشر اسکناس و سکوک و نیز رفع مشکلاتی از قبیل استفاده از ارقام بزرگ در مبادلات ساده روزمره، معضلات شمارش و حمل حجم بالای اسکناس و سکه از دیگر هدف هاى این لایحه یاد شده است.

البته این طرح همانند سایر طرح ها موافقان و مخالفانى را هم دارد. برخى از کارشناسان مانند یوسفى بر این عقیده هستند که این طرح براى شرایط فعلى مناسب اما کافى نیست. حال باید دید طرح جدید دولت همراه با سیاست گذارى هاى مناسب در این راستا تا چه اندازه مى تواند براى اقتصاد کشور راهگشا باشد.

محمدقلى یوسفى کارشناس اقتصادى در گفت و گو با جامعه ایرانى با اشاره به تصویب حذف چهارصفر از پول ملى، گفت: اصولا، کشورهایى که واحد پولشان طلا نیست، پول و سکه توسط دولت چاپ و ضرب مى شود و به مرور زمانى که دولت ها بزرگتر مى شوند پول بیشترى چاپ میکنند و همین مسئله باعث افزایش حجم پول میشود. اگر ۵٠ یا ١٠٠سال گذشته را بررسى کنید میبینید که ارزش پول تغییر کرده است. مثلا در ١٠٠ سال قبل شما با هزار تومان میتوانستید کارهاى زیادى انجام دهید اما اکنون با هزارتومان هیچگونه خدمات و کالایى به شما نمى دهند.

یوسفى ادامه داد: همین روند نشان میدهد که چاپ پول هاى کمتر از هزارتومان صرفه اقتصادى ندارد و مناسب هم نیست. علاوه بر این امحا این پول ها هزینه زیادى را هم در بر دارد. بنابراین در شرایطى که با افزایش تورم روبه رو هستیم و ارزش پول به مرور کاهش پیدا میکند، کشورها سیاست هایى را اتخاذ میکنند، یا پول جدید معرفى کنند و یا اینکه ارزش پولى خود را تغییر مى دهند. البته در کشورهایى که واحد پولى آنها طلا است چنین اتفاقى نمى افتد و این بیشتر در کشورهایى که واحد پولى شان چیزى جز طلا است رخ مى دهد.

این کارشناس با اشاره به اینکه کاهش ارزش پولى در کشور ما به سرعت در حال رخ دادن است، تصریح کرد: بعد از انقلاب کاهش ارزش پول ما به سرعت اتفاق افتاد و به جز چند کشور دیگر، فکر نمیکنم براى کشورهاى دیگر چنین اتفاقى افتاده باشد.

محمدقلى یوسفى با اشاره به ضرورت حذف چهارصفر از پول ملى، گفت: با توجه به اینکه چاپ پول هایى زیر هزار تومان براى دولت به صرفه نیست و از آن سو امحا آن هم هزینه بر است. نکته دیگر حسابدارى است! تصور کنید براى هر چک اگر بخواهیم مبلغى معادل ۵٠ یا ١٠٠ میلیارد بنویسیم چه تعداد صفر باید براى آن بگذاریم! تعداد صفرهایى که نوشته میشىود در بودجه بندى، در محاسبات و حسابدارى هاى بین المللى عملا براى کشور پرهزینه است.

این کارشناس بازار پول و سرمایه ادامه داد: در شرایط فعلى اتخاذ این سیاست بسیار خوب بوده و شرایط کشور ایجاب میکرد که چنین تصمیمى گرفته شود. اما اینکه اگر فکر کنیم این سیاست میتواند ضعف ها و نارسایى ها که ریشه در قوانین و عدم تعامل سازنده با دنیا دارد، را جبران کند، اشتباه است. به هرحال سیاست هایى که در کشور اتخاد میشود را در چهار بخش میتوان ارزیابى کرد.

یوسفى ادامه داد: ابتدا اینکه سیاست درست اتخاذ و در مسیر درست قرار بگیرد. حذف صفر سیاست درستى بود اما آیا اینکه در مسیر درستى هم قرار دارد و به درستى اجرا مى شود یا خیر؟ که من در این مورد تردید دارم. مورد دوم اینکه یک سیاست خوب مى تواند در مسیر اشتباه قرار بگیرد و بلعکس. ما هر سیاستى را باید در این چندمدل بررسى کنیم و بعد بگوییم که یک سیاست خوب زمانى مى تواند بازدهى مناسبى داشته باشد که در مسیر خوب قرار بگیرد. شرایط فعلى کشور براى این امر مناسب است اما فضاى عمومى و فضاى کسب و کار که ریشه در قانون اساسى دارد و قدرت را به دست دولت مى دهد و بخش خصىوصى را محدود میکند، مشکل ساز است. تا زمانى که دولت محدود و دخالت هایش کمتر نشود، قیمت هاى نسبى را برهم میزند و در این شرایط رسما فعالین اقتصادى با بحران روبه رو مى شوند که لازمه آن اصلاح قانون اساسى و تعامل مناسب با دنیا است.

یوسفى با اشاره به اینکه حذف صفر از پول ملى به تنهایى نمیتواند مشکلات و ضعف اقتصادى کشور را حل کند، یادآور شد: این موضوع نسخه اى است براى بیمارى که یک کشور ممکن است چند بیمارى داشته باشد ولى در شرایط فعلى این سیاست مى تواند نسخه مناسبى براى حال کشور باشد.