نام وزارت آموزش و پروش این روزها در صدر اخبار قرار گرفته است؛ هفته پیش بطحایی وزیر از پیگیری پخش کلیپ ساسی مانکن خبر داده بود تا بدین ترتیب به خاطر پخش یک کلیپ پای پلیس و نیروهای امنیتی به مدارس باز شود! هنوز سه چهار روزی از این خبر نگذشته بود که در میان اخبار جنگ احتمالی ایران و آمریکا و استقرار ناوهای آمریکایی در خلیج فارس، وزیر مصاحبهای کرد و از جانفشانی ۱۴ میلیون دانشآموز در جنگ سخن گفت!
سخن وزیر با انتقادهای فراوانی روبرو شد؛ منتقدان گفته بودند ضمن اینکه سخن وزیر ناقض کنوانسیون حقوق کودک بوده است، این اظهارات باعث شده فضای عمومی ملتهب شود. روی دیگر این سخن نسنجیده به این معناست که وضعیت به گونهای است که حتی کودکان و نوجوانان باید خود را برای جنگ آماده کنند. این در حالی است که مقامهای کشوری و حتی لشکری همواره در حال اطمینان دادن به جامعه هستند که اول جنگی رخ نخواهد داد و دوم اینکه توان نظامی کشور آنقدر بالا هست که بتواند با اقتدار در مقابل هر دشمن خارجی ایستادگی کند.
نکته مهم دیگر این بود که معلوم نشد جناب وزیر، رقم دانش آموزان را چگونه محاسبه کردهاند؟ اگر مبنا را همان ۱۴ میلیون بگیریم؛ این سوالها مطرح میشود که آیا قرار است تمام دختران و پسران با هم به جنگ بروند؟ آیا بطحایی دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی را حساب کرده است؟ با اظهار نظر عجیب وزیر، به نظر میرسد او هم کودکان ابتدایی در شمارش خود محاسبه کرده هم دختران مدارس را قرار است برای جنگ آماده کند.
البته این همه ماجرا نیست زیرا ذهن دانش آموزان که بایست در فضای آرام متمرکز بر تعلیم و تربیت باشد اکنون درگیر سوالات متعددی است، که آیا قرار است آنها به جنگ فرستاده شوند؟ آیا آنها دیگر نمی توانند ادامه تحصیل کنند؟ آیا بدون رضایت والدین می توانند به جنگ بروند؟ و ده ها سوال کودکانه دیگری که با این اظهارات نسنجیده و مخاطره آمیز به ذهن نوجوانان ما خطور می کند.
علی محمد نمازی کارشناس علوم تربیتی و فعال سیاسی اصلاح طلب، سخنان اخیر محمد بطحایی و پیامدهای منفی آن را بررسی کرده و گفته ابتدا از آقای وزیر میخواهم توضیح دهد در زمان دفاع مقدس، چه مدت در جبهه بودند و آیا اصلا به جبهههای جنگ رفتهاند یا نه؟ این را برای مردم توضیح دهند.
نمازی با بیان اینکه مسئله جنگ از مهمترین موضوعات هر کشوری است و نمیتوان درباره آن حرف سرسری زد، گفته ما نباید شعار احساسی بدهیم و بگوییم ۱۴ میلیون دانشآموز داریم و در صورت لزوم میتوانیم آنها را به جنگ بفرستیم. اگر در دوره دفاع مقدس و اوایل انقلاب روی حضور نیروهای مردمی تاکید میشد، به این دلیل بود که نیروهای مسلح منظم و منسجمی نداشتیم. ارتش در شرایط خوبی نبود و سپاه نیز تازه شکل گرفته بود. اما اکنون نیروهای ارتش و سپاه و حتی انتظامی و امنیتی بسیار زیاد با سلاحهای مناسب در اختیار داریم و اگر خدایی نکرده جنگی رخ دهد، نیروهای مسلح آنقدر توان دفاعی دارند که از پس این کار بربیایند بنابراین نیازی به حضور دانشآموزان نیست. ضمن اینکه اگر قرار بر حضور نیروهای مردمی باشد، افراد بزرگتر از دانشآموزان هستند که بخواهند به جنگ بروند.
او با اشاره به اینکه وزیر آموزش و پرورش بهتر است به جای اینگونه سخنان به شرایط آموزشی دانش آموزان اهتمام بورزند، تصریح کرد: وزیر آموزش و پرورش اگر هنر دارد، دانش آموزان را از لحاظ سوء تربیتی واکسینه کند و فضای تربیتی، آرامش، عقلانیت، مباحثه و … را برای دانشآموزان فراهم کند و از شعار دادن پرهزینه پرهیز کند.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران میگوید: آقای وزیر رقم ۱۴ میلیون دانش آموز را اعلام کرده بدون در نظر گرفتن اینکه نیمی از این جمعیت را دانش آموزان دختر تشکیل میدهند و اصولا داوطلبان بالای ۱۸ سال حق اعزام به جبهه را دارند. اکنون اگر بخواهیم حساب کنیم، پسرها اگر ۷ سالگی وارد مدرسه شوند، آن دسته از پسرهایی که صلاحیت حضور در جبهه را دارند، اکنون در دوره متوسطه هستند، حال اگر در هر سال تحصیلی ۷۰۰ هزار دانش آموز وجود داشته باشد، میشود یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر. لازم به ذکر است که ما به هیچ عنوان اعزام اجباری نداریم و اگر خدایی نکرده جنگی رخ دهد، ما باید پس از نیروهای نظامی روی نیروهای داوطلب حساب باز کنیم.
نمازی با بیان اینکه یکی از ایرادهای کشور ما این است که افراد در جای خود قرار ندارند، گفت: این حرفهای وزیر نشان میدهد که کارها به افراد متخصص در آن حوزه سپرده نمیشود و مسئولان عموما حرفهایی را میزنند که هیچ ارتباطی با حوزه تخصصی آنها ندارد و متاسفانه در سایر موضوعات دخالت میکنند. ما در آموزش و پرورش مشکلات بسیاری داریم که آقای بطحایی بهتر است به آنها رسیدگی کند، که یکی از آنها بحث فرهنگیان و وضعیت معیشت و حقوق آنها است که بهتر است آقای وزیر فعلا خودشان را درگیر مسائل مربوط به وزارتخانه خودش کند.
برخی از کاربران در شبکه های اجتماعی اینگونه به سخنان بطحایی واکنش نشان دادهاند: علی کریمی نوشته «جناب وزیر دانش آموزان، باید علم و دانش یاد بگیرند، یاد بگیرند که با صلح و دوستی کنار هم نوع زندگی کنند! یاد بگیرند چگونه میتوانند برای آینده کشورشان فرد مفیدی باشند. شخصا اکر کشوری به خاک کشورم تجاوز کنه، اول خودم میرم جنگ، دوم بچههایم میفرستم البته پس از آقازاده شما!!! راستی الان آنها ایران هستند؟»
کاربر دیگری نوشته است: «آقای وزیر نه میدانند پیماننامه حقوق کودک چیست، نه میدانند خود کودک چییست، نه وظایف خودشان را به عنوان وزیر آموزش و پرورش میدانند.»
دیگری به انتقاد نوشته بود: «در دنیا یک جا رو نشان بدهید که وزیر آموزش آن همچین حرفی بزند.»
سایه رحیمی نوشته است: «اینهمه سازمانهای بینالمللی به کشورها توصیه میکنند در شرایط جنگی به کودکان آسیب نزنید ما اینجا از بچهها مایه هم میگذاریم!»
کاربر دیگری این سوال را مطرح کرده بود که «فرض کنید دانش آموزان آماده اعزام هستند. کجا باید بروند؟ روی دریا؟ کنار ناو؟» و نوشته بود: «فارغ از جملات نامفهوم جانفشانی دانش آموزان، حتی به بدیهیات موضوع هم فکر نکردهاند.»
وزیر آموزش و پرورش هنوز در قبال اظهارات پرحاشیه خود موضعی نگرفته و پاسخی نداده است. اطلاعاتها نشان میدهد آنها مشغول کاری مهمتر بودهاند؛ بازرسهای وزارت به مدارس مناطق مختلف رفتهاند و در جلساتی به مدیران و معلمان گفتهاند حواستان باشد دیگر آهنگ ساسی مانکن در مدارس پخش نشود!