آیا واقعا دانشگاه زنده است؟

جامعه ایرانی- بهاره هدایت، فعال سابق دانشجویی بیان کرد: انفعال و عدم پویایی را در مورد دانشگاه قبول ندارم و این توصیف را نمی‌پسندم. چیزی که اسمش را عدم پویایی می‌گذارید متأثر از فضای کلان حاکم بر سیاست کشور است که دامن همه را گرفته است.

رویداد خونین شانزدهم آذرماه سال ۱۳۳۲ در دانشگاه تهران سبب به شهادت رسیدن سه تن از دانشجویان این دانشگاه شد؛ دانشجویانی که در نخستین و تنها مرکز آموزش عالی آن روز‌های کشورمان، پیش پای معاون رئیس‌جمهور وقت ایالات‌متحده آمریکا قربانی شدند تا برای همیشه نام دانشجو و جنبش دانشجویی ایران در این روز با تاریخ ایران پیوند بخورند.

شاید همین حادثه و زنده نگه‌داشته شدن یاد و خاطره این سه تن سبب شده است، توقعات از قشر دانشجو از تحصیل و افزایش فهم علمی، فراتر رود. جامعه بر این تصور است که دانشجویانی که در پیروزی انقلاب نقش بسیار مهمی ایفا کرده‌اند، در برابر زور هرگز سکوت نمی‌کنند و بابت پرداخت هزینه‌های اعتراض خود ترسی به دل راه نمی‌دهند و بی‌محابا لب به سخن می‌گشایند.

اما آنچه از فضای کنونی حاکم بر دانشگاه ها مشاهده می‌شود، خلاف نگاه همیشگی جامعه به این قشر است. به نظر می رسد بر خلاف حتی سال گذشته دانشجویان نسبت به وقایع داخلی کشور در عمل پویایی خود را ازدست‌داده‌اند و به نوعی بی‌تفاوتی و بی‌عملی و انفعال رسیده‌اند.

بهاره هدایت، فعال سابق دانشجویی در گفت‌وگو با جامعه ایرانی دراین‌باره که دانشگاه پویایی گذشته را ندارد، این بی‌تفاوتی نسبت به تحولات سیاسی ناشی از چیست، گفت: دانشگاه در حال طی کردن یک دوران فترت است مثل بقیه جامعه؛ اما این به معنای عدم پویایی نیست. دانشجویان در حال رصد کردن فضا و نقد آن هستند و همین‌که در مقابل رادیکالیسم کور که همزاد چنین دوره‌هایی است، مقاومت می‌کنند یعنی پویایی خودشان را حفظ کرده‌اند، منتها در لایه‌هایی که ما بی‌واسطه نمی‌بینیم.

این فعال سابق دانشجویی در این رابطه افزود: دانشجویان نسل جدید در سنجش و تأمل روی راهکارها و چشم‌اندازها، نسبت به نسل قبل از خودشان در وضعیت بهتری قرار دارند. درواقع مدنی‌تر شده‌اند و این پویایی این نسل است. این‌ها از صفر شروع کرده‌اند و بالیده‌اند.

هدایت در این خصوص تصریح کرد: چیزی که من عموماً دیده‌ام این است که هسته‌های مطالعاتی و بحث و گفت‌وگو همچنان برپاست و جریان دارد؛ اما نکته این است که سال‌ها است که از طبقه روشنفکر و استراتژیست‌های هر جریانی که فرض کنید، تز راهگشایی نشنیده‌اید، دانشگاه هم به‌طور ارگانیک از همین فضا تغذیه می‌کند.

این فعال سیاسی درباره ضرر عدم پویایی احتمالی دانشجویان ابراز کرد: عدم پویایی را در مورد دانشگاه قبول ندارم و این توصیف را نمی‌پسندم. چیزی که شما اسمش را عدم پویایی می‌گذارید متأثر از فضای کلان حاکم بر سیاست کشور است که دامن همه را گرفته است. علتش هم سیاست‌گذاری‌هایی است که نه‌تنها دانشگاه را متضرر می‌سازد که اساساً به نسلی ضرر می‌رساند، بنابراین اینکه دنبال مقصر آن در دانشگاه باشیم، منحرف کردن بحث و وارونه جلوه دادن قضیه است.

هدایت در این خصوص یادآور شد: کشور براثر سیاست‌گذاری‌هایی در بحران قرارگرفته و همه بابت آن‌ زیان می‌دهند، آینده کشور هم به مخاطره افتاده است. این نسل دانشجویی تحت این فشار زیست می‌کند و خروجی‌های آن‌هم کاملاً مشخص است و بیش از این نمی‌توان از دانشجویان انتظار داشت.