جامعه ایرانی – محمود جام‌ساز اقتصاددان گفت: سیاست تزریق ارز به بازار برای ثبات قیمت‌ها تا مدت کوتاهی می‌تواند ادامه پیدا کند زیرا با تمام شدن ذخایر ارزی، باید ارز وارد کشور شود و اگر ورودی ارز وجود نداشته باشد، قدرت کنترل بازار ارز از دست دولت خارج خواهد شد.
قدر مسلم تمام برنامه ریزی‌های اقتصادی دولت بر پایه ارزهای موجودی است که در اختیار دارد. نگرانی بسیاری از کارشناسان از این مطلب است که با قطع شدن مبادلات بانکی کشور با دنیا، عملا مبادی ورود ارز به کشور بویژه انتقال ارز ناشی از فروش نفت با موانع جدی روبرو خواهد شد و ارزی وارد کشور نمی‌شود و احتمال دارد در آینده جهش قابل توجه قیمت ارز اتفاق افتد و شرایط زندگی را برای هموطنان سخت‌تر از گذشته کند.
محمود جام‌ساز اقتصاددان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی از جهش قیمت ارز در آینده نه چندان دور خبر داد و گفت: با اتمام ذخیره ارزی کشور و همین طور عدم ورود ارز به داخل کشور، شوک ارزی به اقتصاد وارد می‌شود برای اینکه تحریم‌ها روزبه روز شدیدتر می‌شود.
هیچکدام از سازوکارهای اتحادیه اروپا برای حمایت از ایران عملی نشده است
این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: اتحادیه اروپا نتوانست از برجام در مقابل آمریکا حفاظت کند، البته تا حدودی مشکلاتی بود که ۲۸ کشور اروپایی، با توجه به خروج انگلیس از اتحادیه اروپا می‌توان گفت ۲۷ کشور با خودشان دارند؛ به دلیل ازدیاد تعداد، نمی‌توانند به تصمیم واحد دست پیدا کنند. اتحادیه اروپا ساز و کارهایی را که برای حمایت از ایران در نظر گرفته بودند هیچ کدام عملی نشده است. صندوقی که قرار بود در نظر بگیرند که پول‌های نفت وارد آن شود و اگر کشورهای اروپایی از ایران خرید کنند از این طریق پول آن پرداخت شود، تشکیل نشده و هنوز هیچ کشور اروپایی با اسقرار این صندوق در کشور خود موافقت نکرده است.
تصویب لوایح ۴گانه به علت چند پارچگی قدرت در ایران اتفاق نیفتاده است
جام‌ساز تحلیلگر مسائل اقتصادی عنوان کرد: حتی لوکزامبورگ و مالت هم با اسقرار این سامانه در کشورشان موافقت نکردند. ضمن اینکه اروپایی ها یک دلیل خیلی قاطع دارند و آن این است که از ایران خواسته بودند در قبال اینکه کمک‌ها و حمایت‌های خودشان را در مورد حفظ برجام داشته باشند تا ایران بتواند نفت خود را بفروش رسانده و پول خود را دریافت کند و مسائل کشتیرانی و شرکت‌های بیمه‌ای ایران حل شود این‌ها خواسته بودند FATF و CFT و کلا لوایح ۴ گانه حل شود و تصویب شوند که تراکنش‌های مالی ایران شفاف شود ولی تاکنون متاسفانه به علت چند پارچگی قدرت در ایران این اتفاق نیفتاده است.
چندگانگی قدرت موجب نابسامانی اقتصادی می‌شود
این کارشناس اقتصادی افزود: با وجود اینکه اروپا ۴ ماه دیگر به ایران فرصت داد به نظر نمی‌رسد که مخالفین FATF و CFT و به طور کلی این ۴ کنوانسیون اجازه دهند که به تصویب برسد چرا که اصولا عده‌ای در نابسامانی اقتصاد، هزاران میلیارد تومان سود می‌کنند و تمایل زیادی ندارند که حساب‌های ایران شفاف شود؛ مخصوصا در حوزه پولشویی که آقای ظریف هم به آن اشاره داشتند و مورد هجمه قوه قضاییه و تندروها قرار گرفتند و حتی تعدادی نماینده به دنبال استیضاح آقای ظریف هستند. متاسفانه چندگانگی قدرت که در داخل کشور وجود دارد، موجب نابسامانی اقتصادی می‌شود.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: نابسامانی اقتصادی به سود بعضی از فرا قدرتی‌ها، شبه دولتی‌ها و خصولتی‌ها است که در حقیقت هزاران میلیارد دلار از نقدینگی کشور در دست این‌ها است. در واقع سیاست‌گذاران اصلی همین‌ها هستند و دولت به علت ضعف مالی چندان قدرت کافی برای مقابله با این‌ها را ندارد و قادر نیست به تنهایی مساله خود را با اروپا به لحاظ دیپلماتیک حل نماید در نهایت این رشته سر دراز دارد.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: اینکه یک دفعه قیمت ارز از کانال ۱۸ تا ۱۹ هزار تومان به شدت کاهش یافت و به ۱۲ تا ۱۳ هزار تومان رسید با یک طرح حساب شده‌ای اتفاق افتاد. در تحریم‌های اول که قیمت ارز بالا رفت دولت بهره بانکی را پایین آورد و مردم برای اینکه پولشان بی ارزش نشود به سراغ دلار رفتند؛ دولت هم از این بازار استفاده کرد و ضمن اینکه ارزی به این بازار تزریق نکرد، ارزها را نگه داشت که این موضوع باعث شد قیمت ارز در بازار افزایش پیدا کند.
اگر ارز وارد کشور نشود، دولت نمی‌تواند بازار ارز را کنترل کند
وی اضافه کرد: ارزهایی که دولت نگه داشت و به بازار تزریق نکرد، برای تحریم‌های ۱۳ آبان آمریکا بود و به یکباره ارز را وارد بازار کرد و قیمت ارز پایین کشیده شد و به مردم این طور القا شد که تحریم‌های آمریکا با وجود اینکه سخت‌ترین تحریم‌ها بوده نه تنها بر روی ایران اثر نداشته بلکه قیمت ارز را هم به شدت پایین آورده است. البته این سیاست تا مدت کوتاهی می‌تواند ادامه پیدا کند زیرا باید ارز به ایران وارد شود و اگر ورودی ارز نداشته باشیم دولت نمی‌تواند بازار ارز را مهار و کنترل کند.
این اقتصاددان مطرح کرد: زمانی که قیمت ارز خیلی بالا می‌رود دولت باید ارز تزریق کند و اگر تزریق ارز نداشته باشد، قیمت‌ها بالا خواهد رفت این است که شواهد و پیش بینی‌ها حکایت از این دارد با تقویت شدن هر روزه تحریم‌ها راههای دور زدن تحریم‌ها هم محدود‌تر می‌شود و مانند گذشته ارز وارد کشور نخواهد شد، حتی ارزهای چمدانی که به صورت نقد وارد کشور می‌شد با مشکل مواجه شده است.
جام‌ساز افزود: تا زمانیکه دولت ارز به اندازه کافی داشته باشد می‌تواند بازار ارز و طلا را کنترل کند. وقتی قیمت دلار بالا برود، قیمت طلا نیز افزایش پیدا خواهد کرد؛ اصولا طلا در ایران به تبع بازارهای جهانی حرکت نمی‌کند، زمانی که قیمت اونس جهانی طلا ثابت است، قیمت هر گرم طلا در داخل کشور با تغییرات فاحشی روبرو می‌شود که نشان از این دارد تغییرات قیمت اقتصادی نیست بلکه بر اساس عوامل سیاسی داخلی صورت می‌پذیرد و به خارجی‌ها هم ارتباطی ندارد.
آینده اقتصاد ایران بستگی به شیوه عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور دارد
این تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: آینده اقتصاد ایران بستگی به شیوه عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور دارد و اینکه تا چه حد این دستگاه حیطه قدرت دارد تا تصمیم مقتضی را در جهت کنار آمدن با غرب که زمانی بزرگترین شریک تجاری ایران بود، بگیرد. خیلی از شرکت‌های غربی به خاطر تحریم‌های آمریکا از ایران خارج شدند و چین نیز بانک‌های خود را بر روی ایران بسته است؛ تمامی این موارد نشان از این دارد که دستگاه دیپلماسی بایستی تصمیم عاجل برای حل این مشکلات اتخاذ نماید.
وی اضافه کرد: در شرایط امروز جهان دیگر نمی‌توان یک دیوار نامرئی دور کشور کشید تا با دنیا ارتباط وجود نداشته باشد؛ امروز خود اتکایی یک تئوری نخ نما شده است. این مزیت‌های نسبی و مطلق است که تعیین می‌کند تجارت خارجی در چه جهتی حرکت کند، کشوری که تجارت خارجی نداشته باشد مانند یک جزیره دور افتاده‌ای خواهد بود که دیر یا زود دچار مشکل خواهد شد.
دود تامین مالی دولت توسط بانک مرکزی به چشم مردم خواهد رفت
این اقتصاددان مطرح کرد: در شرایطی که ارتباطات کشور با دنیا قطع شود، دولت مجبور است متوسل به بانک مرکزی شود مرتب پول چاپ کند هزینه خود را تامین کند و دود این کار به چشم مردم خواهد رفت و مردم هستند که باید با این تورمی که ناشی از تامین مالی دولت توسط بانک مرکزی است، دست و پنجه نرم نمایند. در این شرایط روزبه روز افراد فقیر بیشتر خواهد شد و اعتراضات و نگرانی‌ها و نااطمینانی‌ها نسبت به آینده ایران و مخصوصا وضعیت معیشتی مردم سخت‌تر خواهد شد و سفره مردم بیشتر خالی می‌شود و این اصولا به ضرر کشور ثروتمندی مانند ایران که باید قدرتمندترین کشور در خاورمیانه باشد، تمام خواهد شد.
محمود جام‌ساز اقتصاددان در پایان گفت: امیدواریم کشور در مسیر درستی حرکت کند و با دنیا دوست شود و هرچه بیشتر تجارت خارجی خود را تقویت کنیم افزایش صادرات بر واردات خواهیم داشت مسلما ارز بیشتری وارد کشور خواهد شد و به هر حال هر چه روابط دوستانه با کشورهای دیگر بیشتر شود، کشور قویتر خواهد شد. در این شرایط کشور ثبات پیدا می‌کند و ریسک سرمایه گذاری در ایران کاهش پیدا می‌کند و رفاه بیشتر خواهد شد و شاخص‌های اقتصادی کشور بهبود می‌یابد و به نفع مردم خواهد شد. امیدواریم دستگاه دیپلماسی به این نتیجه دست پیدا کند که با مذاکره و ارتباط با دنیا، مشکلات راحت تر حل خواهد شد.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تشریح کردند:
علی اصغر قاسم پور
سه شنبه ۰۶ آذر ۱۳۹۷ در ۰۹:۵۸
کاملا” مطالبشان درسته، یه موضوعی که هست، وزارت خارجه هم اختیارات چندانی از چودش نداره و نمی تونه آنچنان که باید و شاید بر اساس نظر خودش تمیمیم بگیره و روابط با د دیگرکظورها را پیش ببره، باید ها و نباید ها از ناای دیگر تعیین میشه، مشکل از نوع دیدگاههاست، سیاست و کشورداری در دنیای امروز متکی بر دانش و خرد و عقل و منطق باشد، وضعیت و شرلیط سنجیده شود، منافع در نظر گرفته شود، راههای رسیدن به این پیشرفت در نظر گرفته شود، اما متأسفانه این فکر جا نیفتاده که می شود هم با دنیا رابطه داشت و هم به مقاصد عالبه رسید، مهم اینه که نوع حرکت را در هر شرایطی هوشمندانه تعیین کنیم.