سخنان روحانی درد مشترک جهانی بود

جامعه ایرانی- یک کارشناس مسائل آمریکا گفت: صحبت‌های آقای روحانی ازآنجاکه تقریباً درد دل بسیاری از کشورها و دغدغه و نگرانی عمده آن‌ها نسبت به رفتارهای دونالد ترامپ بود، از سوی جامعه جهانی مؤثر واقع خواهد شد.

حسن روحانی، رئیس‌جمهور کشورمان که یکی از سخنرانان سه‌شنبه‌شب نشست سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد بود نسبت به سال‌های گذشته در این اجلاس بهتر ظاهر شد و نکات خوبی را مورداشاره قرارداد. حسن روحانی که ساعاتی پس از دونالد ترامپ سخنرانی خود را بیان کرد رسماً توپ مذاکره را به زمینه آمریکا بازگرداند و نمایش درخواست مذاکره از سوی ترامپ را بر هم زد.

رئیس‌جمهور در این سخنرانی بر اینکه ایران یک بازیگر مسئول در جامعه بین‌الملل محسوب می‌شود و پایبند به قواعد آن است، تأکید ورزید و گفت: «دولت ایالات‌متحده آمریکا عزم آن دارد که کلیه نهادهای بین‌المللی را بی‌خاصیت سازد. این دولت برخلاف قواعد و حقوق بین‌الملل، از یک توافق چندجانبه مصوب شورای امنیت خارج‌شده، جمهوری اسلامی ایران را به گفت‌و‌گوی دوجانبه می‌خواند.»

روحانی سه‌شنبه‌شب به‌روشنی تفاوت بین دو رئیس‌جمهور ایران و آمریکا را به نمایش گذاشت و این مسئله زمانی خود را نشان داد که دیپلمات‌های حاضر در سازمان ملل به گفته‌های ترامپ به خنده افتادند، اما در خصوص حسن روحانی حداقل رسانه‌ها از او به احترام یادکردند.

اما با تمام این‌ها نمی‌توان امیدوار بود که دعوت روحانی برای انجام مذاکره در محافل بین‌المللی از سوی ترامپ با پاسخ مثبت همراه شود زیرا اصرار ترامپ برای مذاکره بر مبناز برجام نیست. او اساسا توافقی متفاوت را مد نظر دارد.

امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در گفت‌وگو با جامعه ایرانی ارزیابی خود را از سخنرانی حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: از زمانی که آمریکا از برجام خارج شد این بحث همیشه در محافل سیاسی خبری مطرح بود که آینده مناسبات ایران و آمریکا به چه شکل درخواهد آمد؟ آینده توافق هسته‌ای چگونه رقم خواهد خورد؟ آیا تنش بین ایران و آمریکا رو به افزایش خواهد گذاشت یا بحث تنش‌زدایی و دستیابی به یک توافق جدید مطرح می‌شود؟

وی در ادامه افزود: هم‌زمان با نشست مجمع عمومی این حدس و گمان‌ها قوت گرفت. سخنرانی که صبح سه‌شنبه توسط دونالد ترامپ ایراد شد و پس‌ازآن حسن روحانی، نشان داد تا آینده قابل‌تصور امکان رسیدن به‌نوعی درک مشترک به‌منظور توافق جدید مهیا نیست.

این کارشناس مسائل آمریکا دراین‌باره مطرح کرد: دونالد ترامپ اتهاماتی را مطرح کرد که هیچ‌کدام جدید نبود، اما با لحن تندی آن‌ها را بر زبان آورد. اتهاماتی را به حاکمیت وارد ساخت و ایران را به‌عنوان برهم زننده صلح و امنیت در منطقه معرفی کرد و از جامعه جهانی کمک خواست تا با این تهدید مقابله کند.

ابوالفتح در این خصوص اظهار داشت: با توجه به این صحبت‌های رئیس‌جمهور آمریکا قابل‌انتظار بود که آقای روحانی در موضع خود آمریکا را به‌عنوان ناقض برجام و تشویق‌کننده جامعه جهانی به نقض قطعنامه‌های شورای امنیت معرفی کند. روحانی دلایل بی‌اعتمادی ایران به آمریکا را مطرح کرد و شرایط گفت‌وگو را هم به تشریح درآورد و گفت که از همین تریبون مجمع عمومی آماده گفت‌وگو است، اما باید از نقطه‌ای که قطع‌شده، شروع شود و کسی که از مذاکرات خارج‌شده به آن بازگردد تا همان مسیر ادامه یابد.

وی در رابطه با پذیرش نکات مطرح‌شده از سوی حسن روحانی توسط دیپلمات‌های دیگر کشورها تصریح کرد: درصورتی‌که منظور از دیپلمات‌ها آمریکا و هم‌پیمانان او در منطقه مانند عربستان، اسرائیل و امارات است، قطعاً موردپذیرش قرار نگرفته و اساسا برای آن‌ها گوش شنوایی وجود ندارد و صحبت‌هایی ازاین‌دست نمی‌تواند تأثیرگذار باشد. آنچه بر ذهنیت دولتمردان کنونی ایالات‌متحده اثر می‌گذارد، مقاومت و یا اجماع جهانی به نفع ایران است. در غیر این صورت با یک نطق نمی‌توان تصور کرد که سیاست خارجی آمریکا در برابر ایران دچار تغییر شود.

این کارشناس مسائل آمریکا در ادامه گفت: صحبت‌های آقای روحانی ازآنجاکه تقریباً درد دل بسیاری از کشورها و دغدغه و نگرانی عمده آن‌ها نسبت به رفتارهای دونالد ترامپ بود، از سوی جامعه جهانی مؤثر واقع خواهد شد؛ زیرا رئیس‌جمهور آمریکا صراحتاً مطرح کرد که جامعه جهانی را کنار می‌گذارد و به دنبال ایدئولوژی میهن پرستانه می‌رویم. این موارد نگرانی زیادی ایجاد کرده و رفتارهایی هم که پیش‌ازاین با نهادهای بین‌المللی داشته، سبب شده است نوعی همدلی و همبستگی بین جامعه جهانی و ایران ایجاد شود و کشور ما به‌عنوان سرزمینی که مدافع نظم بین‌المللی و طرفدار عرف حاکم بر آن است، تحت توجه قرار گیرد که در مقابل آن ایالات‌متحده برهم زننده نظم وآشوبگرنظام بین‌الملل محسوب شود.

ابوالفتح دراین‌باره اضافه کرد: بر همین اساس می‌توان پذیرفت ازآنجاکه حرف روحانی درد مشترک است، بنابراین موردپذیرش قرارگرفته و احتمالاً در روزهای آتی بخش‌هایی از این صحبت‌ها یا نشانه‌هایی از آن در سخنرانی دیگر مقامات کشورها مطرح خواهد شد.

وی درباره پذیرش دعوت به مذاکره در محافل بین‌المللی از سوی روحانی توسط ترامپ یادآور شد: هر دو طرف مذاکره را می‌پذیرند. آقای روحانی مطرح کرد که ما هم قبول داریم مذاکره بهترین راه می‌تواند باشد، آقای ترامپ هم صراحتاً گفته که کافی است گوشی تلفن را بردارید، اما مشکل نقطه شروع مذاکره است.

این کارشناس مسائل آمریکا خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی بر این اعتقاد است مذاکره را در صورت برگشت به میز برجام انجام می‌دهد که در صورت موفق بودنش در دیگر حوزه‌ها هم می‌توان بر اساس آن پیش رفت، اما دولت کنونی آمریکا برجام را نمی‌پذیرد و مطرح می‌کند که باید موضوعات دیگری را مدنظر قرارداد و بر سر این موضوع کشمکش وجود دارد در غیر این صورت ایران هم آماده مذاکره است، اما انجام آن نیاز به ملزوماتی دارد که باید مقدماتش فراهم شود تا طرفین بتوانند در یک فضای مطلوب به توافق دست یابند.

ابوالفتح دراین‌باره که این ملزومات در زمان ریاست جمهوری آقای ترامپ مهیا خواهد شد، توضیح داد: در این خصوص شخص ملاک نیست زیرا می‌توان در نظر گرفت که آقای ترامپ در اثر یک حادثه طبیعی عمرش به این دنیا نباشد و یا برکنار شود، مهم این است که ملی‌گراهایی که او صراحتاً مورداشاره قرارداد همین فضا را دنبال می‌کنند.

وی در ادامه اضافه کرد: مخالفت‌ها و این نوع نگاه با برجام پیش از ریاست جمهوری دونالد ترامپ هم وجود داشت و توسط جمهوری خواهان هدایت می‌شد، اما در آن زمان قدرت در اختیار نداشتند، بنابراین مؤثر واقع نشدند، اکنون در کاخ سفید قدرت را در اختیار گرفتند، بنابراین حضور یا عدم حضور آقای ترامپ در سیاست آمریکا دراین‌باره به نظر گره‌گشا نیست.