صادرات رزین

رزین یکی از اصلی‌ترین مواد در فرایند ساخت رنگ و مواد پوششی است. واحدهای تولید کننده رنگ، تولید رزین را نیز در کنار محصولات خود دارند. همچنین هر چقدر میزان صادارت رنگ افزایش یابد، به همان میزان، صادرات رزین نیز روند افزایشی خواهد داشت. ایران از جمله کشورهایی است که ظرفیت بالایی را در تولید و صادرات رزین دارد. برای اینکه بیشتر با این ماده حیاتی در تولید رنگ آشنا شوید و سهم ایران از میزان صادارت این ماده به دیگر کشورها را بهتر درک کنید، با ما همراه باشید.

نگاهی به ساخت رزین و کاربردهای آن

رزین، پایه ترکیب هر نوع پوشش و رنگ است؛ بنابراین هر تولیدکننده رنگ، در تولید رزین نیز فعالیت دارد. رزین نوعی ماده آلی است که به صورت طبیعی در طبیعت یافت می‌شود. این ماده بسیار چسبنده، ویسکوزیته بالایی دارد. نوع طبیعی، شفاف بوده و اشتعال‌پذیری بالایی دارد. رنگ آن بین زرد و قهوه‌ای متغیر است. صمغ و کهربا از انواع رزین‌های طبیعی هستند. حلال رزین معمولاً الکل است و این ماده در آب حل نمی‌شود.

نوع مصنوعی رزین را به دلیل تقاضای زیاد رنگ و پوشش، در آزمایشگاه تولید می‌کنند. امروزه با وجود فناوری‌های جدید، رزین را به پلیمر تبدیل کرده و در نتیجه انواع رزین‌های مصنوعی به وجود می‌آیند. دلیل این کار، ارزان‌تر بودن و تصفیه راحت آن‌ها است.

رزین‌های مصنوعی یک سری مزایایی به نسبت انواع طبیعی دارند. این رزین‌ها در شرایط کنترل‌شده‌ای ساخته می‌شوند و مواد ناخالصی در آن‌ها وجود ندارد و این باعث می‌شود که رزین مصنوعی یکنواخت‌تر باشد. پایداری بالا و قابل پیش‌بینی بودن نیز از دیگر ویژگی‌های برتر رزین مصنوعی نسبت به طبیعی است. این ماده مصنوعی در تولید رنگ و پلاستیک، جای رزین طبیعی را می‌گیرد.

انواع رزین

رزین مصنوعی انواع مختلفی دارد که هر نوع آن، برای کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرد. رزین سیلیکونی، اپوکسی، پلی‌استر، وینیل استر، آلکیدی و فنولیک از جمله انواع رزین‌هایی هستند که در آزمایشگاه‌ها تهیه می‌شوند.

رزین اپوکسی

رزین اپوکسی در بین رزین‌های مصنوعی، یکی از پرکاربردترین‌ها است. در ساخت چسب و همچنین پوشش سطوح و تهیه انواع کامپوزیت از رزین اپوکسی بهره می‌گیرند. یکی از ویژگی‌های برجسته این نوع رزین، چسبندگی بسیار خوب آن بر روی سطوح مختلف است. همچنین این ماده بدون بو و مزه بوده و مقاومت شیمیایی خوبی در محیط‌های قلیایی از خود نشان می‌دهد.

رزین پلی‌استر

رزین پلی‌استر، در طبقه‌بندی رزین‌های غیر اشباع قرار می‌گیرد. رزین پلی‌استر اغلب کاربرد صنعتی دارد. پوشش‌ها و اجزا کشتی و هواپیما و تولید سنگ مصنوعی از مواردی هستند که در آن‌ها رزین پلی‌استر به کار می‌رود.

رزین آلکیدی

اگر به دنبال رزینی با قیمت‌ پایین‌تر هستید، رزین آلکیدی جزو ارزان‌قیمت‌ترین‌ها است. از این نوع رزین، در وسایل‌ و عایق‌های الکترونیکی بهره می‌گیرند. همچنین در ساخت پرکننده‌های رنگ و بتن استفاده از رزین آلکیدی یکی از گزینه‌های مناسب و اقتصادی است. رزین آلکیدی شورت اویل و لانگ اویل از انواع رزین‌های الکیدی هستند که توسط واحدهای تولیدکننده رنگ و رزین در داخل ایران تولید می‌شوند.

رزین پلی‌وینیل الکل

برای حفظ تار و پود منسوجات و بسته‌بندی مواد غذایی به دلیل بی‌خطر بودن برای سلامتی، کاربرد رزین پلی‌وینیل الکل یا رزین PVA، بسیار رایج است. این رزین به خوبی در آب می‌شود.

رزین، نه تنها در تولید رنگ و مواد پوششی، بلکه در کارهای هنری و ساخت انواع کفپوش‌ها نیز کاربرد دارد. امروزه در جواهرسازی، تولید زیورآلات، محصولات پلکسی گلاس، ریخته‌گری، ساختمان‌سازی و ساخت میز تزئینی از انواع رزین استفاده می‌شود.

وضعیت صادرات رزین در ایران چگونه است؟

آنچه که در رشد بازار رنگ و پوشش و در اصلی‌ترین بخش یعنی رزین مؤثر است، توسعه شهرنشینی و افزایش زیرساخت‌ها می‌باشد. از طرفی تقاضا برای رنگ و پوشش‌هایی که بیشتر با محیط زیست سازگاری داشته باشند، رشد افزاینده‌ای داشته است. همچنین تولید پوشش‌های با دوام بالا و زیباتر، از دلایلی هستند که در رشد بازار پوشش‌های صنعتی تأثیرگذار هستند.

حدود ۵۰۰ شرکت تولید کننده رنگ و رزین در کشور فعالیت دارند. با این میزان تولید کننده، بیشتر از ۳۰۰ هزار تن تولیدات پوششی از جمله رنگ و رزین تولید می‌شود. رزین که یکی از اصلی‌ترین مواد اولیه در ترکیب رنگ محسوب می‌شود، در حدود ۸۰ الی ۹۰ درصد در داخل کشور ایران به راحتی توسط تولیدکنندگان تولید می‌شود.

در سال ۹۶، بیشتر از ۸۲ میلیون دلار صادرات رزین و رنگ انجام شده که این میزان در سال ۹۷، رشد ۱۳۰ درصدی داشته است. ایران در صادرات رزین، رنگ و چسب سالانه حدود ۱۸۰ میلیون دلار سهم دارد.

بنا به آمار، بازار پوشش‌های صنعتی و رنگ تا سال ۲۰۲۷ با رشدی معادل ۱۱۹.۵۴ میلیارد دلار موجه می‌شود. صنایع عمومی، خودروسازی و تجهیزات خودرویی، صنایع دریایی و چوبی از جمله مواردی هستند که اثر مستقیمی در رشد و صادرات رزین و رنگ در بازارهای جهانی دارند.

در منطقه خاورمیانه نیز حجم مبادلات در بازارهای رنگ و رزین، در سال بیشتر از ۲ میلیون تن تخمین زده می‌شود. ایران در این بازار حدود ۲۵ درصد سهم دارد. کشورهای مقصد برای صادرات انواع پوشش‌ها و رزین، پاکستان، کویت، عراق، ترکمنستان، افغانستان، قزاقستان و تاجیکستان هستند.

آیا روند صادرات رزین افزایشی خواهد بود؟

با توجه به آنچه که در این مطلب گفته شد، رزین یک ماده پایه در ترکیب انواع رنگ و مواد پوششی و حتی چسب است. بدون وجود رزین، تولید چنین موادی ممکن نخواهد بود؛ بنابراین در کنار رشد صادرات رنگ، صادرات رزین هم رشد افزاینده‌ای خواهد داشت. طبق آمارهای مستندی که در این مطلب آورده شد، تعداد واحدهای تولید رنگ و رزین در ایران رو به افزایش است. از طرفی بنا به دلایلی مانند توسعه شهرنشینی و تقاضای بالای رنگ، در کل جهان حجم مبادلات در بازارهای جهانی رو به رشد خواهد بود. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه و موفق در تولید رزین و رنگ، سهم چشمگیری در بازار رنگ دارد؛ مخصوصاً در بین کشورهای منطقه خاورمیانه، ایران در صادرات رزین و رنگ سهم بسزایی دارد.