با شرایطی که در جامعه امروز به وجود آمده به سمتی پیش میرویم که هرکس تنهایی خودش را با یک موبایل پر میکند و از جمعهای خانوادگی دور میشود.
ارتباط خانوادهها با گسترش شبکههای مجازی و دلایل مختلف دیگر روز به روز کمتر میشود و فاصلهی بین اعضای خانواده بیشتر، این مسئله هر روز پر رنگتر و برای جامعه خطرناکتر میشود چرا که خانواده یکی ارکان مهم جامعه است.
معصومه ابتکار معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور در این باره نیز گفت: بر اساس مطالعات علمی انجام شده گفتگوی بین اعضای خانوادهها از ۲ ساعت در شبانه روز ۲۰ سال گذشته در حال حاضر به ۲۰ دقیقه کاهش پیدا کرده است.
دیدگاه روانشناسان درباره علل دوری اعضای خانواده از یکدیگر
زهرا زینالدینی روانشناس و مشاور در خصوص اهمیت خانواده اظهار کرد: خانواده اولین مکانی است که افراد از آنجا زندگی خود را شروع میکنند و شالوده شخصیتشان شکل میگیرد و همه ما میدانیم که خانواده تاثیر شگرفی در سرنوشت و آینده ما دارد.
زینالدینی بیان کرد: تحقیقات نشان داده است که در سالهای اخیر اعضای خانواده به دلایل مختلفی از هم دورتر شدهاند و وقت کمی را با هم میگذرانند به طوریکه روز به روز زمانیکه اعضای خانواده در طول روز با هم سپری میکنند کم و کمتر میشود.
این روانشناس گفت: تحقیقات نشان داده است که یکی از عواملی که با احساس شادی در افراد ارتباط مستقیمی دارد داشتن ارتباط صمیمی خانوادگی است و زمانی که افراد بتوانند روابط خوب و پویا با اعضای خانواده خود داشته باشند سلامت روان بیشتر و بهتری خواهند داشت.
وی با بیان اینکه هم روابط زن و شوهر و هم روابط پدر و مادر با فرزندان بسیار مهم است، افزود: داشتن روابط غنی در بین اعضای خانواده به آنها کمک میکند در محیطی که کاملا امن و قابل اعتماد است بتوانند راجع به مشکلات و احساساتشان صحبت کنند و راهنمایی و کمک دریافت کنند.
زینالدینی اضافه کرد: برای اینکه بتوانیم روابط اعضای خانواده را بهتر کنیم در ابتدا باید بدانیم که چه دلایلی باعث این مسئله شده است تا بتوانیم با توجه به آن اقدامات لازم و موثر را انجام دهیم.
این روانشناس تصریح کرد: مهمترین دلیلی که میتوان گفت باعث دورشدن بیشتر اعضای خانواده از همدیگر شده است، عدم توانایی برای ایجاد و برقراری یک رابطه موثر است به عنوان مثال افراد نمیدانند چطور بههمدیگر فعالانه گوش کنند و چگونه همدلی داشته باشند.
وی با بیان اینکه دلیل دیگر پیشرفت تکنولوژی و افزایش جذابیتهای شبکههای اجتماعی است افزود: این موارد باعث شده افراد وقت خیلی زیادی را در طول روز صرف استفاده از آنها بکنند و متوجه نیستند که چطور ساعتها وقت خود را هدر میدهند و بدون هدف به استفاده از اپلیکیشنهای مختلف میگذرانند.
این روانشناس در ادامه درباره مشکلات اقتصادی گفت: مشکلات اقتصادی که مردم امروز دارند و ساعتهای طولانی کار کردن والدین و استرسی که هرروز پدرها و مادرها متحمل میشوند برای اینکه بتوانند مایحتاج اصلی خانواده خود را فراهم کنند باعث شده است که اعضای خانواده روز به روز از هم دورتر شوند.
سید شهرام علیزاده روانشناس و مشاور درباره دوری اعضای خانواده از یکدیگر اظهار کرد: شاید به خاطر بیاورید که در گذشتهای نه چندان دور، کانون گرم خانواده برپا بود و اعضای خانواده دور هم غذا میخوردند آن روزها خبری از سفرههای تک نفره نبود و تمام اعضای خانواده مدت زمان مشخصی را در کنار هم پشت سر میگذاشتند.
این روانشناس با بیان اینکه این روزها این کانون گرم به سردی کشیده شده است ادامه داد: رسم و رسوم پسندیده روز به روز به دست فراموشی سپرده میشوند و این روزها گوشی تلفن همراه هوشمند، تبلت، بازیهای کامپیوتری و تماشای بیش از حد سریالهای بی پایان، چون لشکری بی رحم به خانوادهها حمله ور شده اند و این پایگاه ایمن را با صدمات جبران ناپذیری مواجه کرده اند.
او درباره علل دوری اعضای خانواده از یکدیگر گفت: تزلزل جایگاه والدین به عنوان مدیر خانواده، عدم همدلی و حمایت خانواده در هنگام بروز مشکل، عدم همفکری و مشورت اعضای خانواده در تصمیم گیریها از جمله عوارض دور شدن اعضای خانواده از یکدیگر است.
علیزاده با اشاره به اینکه زندگی کردن در یک مکان مشترک خانواده را پایدار نگه نمیدارد افزود: تعامل موثر اعضای خانواده با یکدیگر موجب پایداری این کانون ارزشمند میشود و والدین میتوانند با رعایت چند نکتهی قابل توجه، بازگشت صمیمیت بین اعضای خانواده را موجب شوند.
راهکار برای حل این مشکل از نظر روانشناسان
سید شهرام علیزاده روانشناس و مشاوره درباره راهکار برای نزدیک شدن روابط اعضای خانواده گفت: سعی کنید که زمان مناسبی را جهت انجام اعمال مشترک در نظر بگیرید. تماشای مشترک یک سریال و بحث در مورد محتوای آن میتواند اعضای خانواده را به یکدیگر نزدیکتر کند.
او با بیان اینکه استفاده از گوشی تلفن همراه را در ساعاتی که با یکدیگر صحبت میکنید به حداقل ممکن برسانید اضافه کرد: شما میتوانید از نوجوان خود صمیمانه خواهش کنید تا در این مدت گوشی اش را کنار بگذارد برنامهای را با نظرسنجی از تمام اعضا تنظیم کنید که در آن مکانهای جذاب برای وقت گذرانی قید شده است و به طور گردشی در زمانهای مقرر به این مکانها بروید همچنین رفتن به شهربازی، سینما، پارک و… میتواند اوقات خوشی را برای اعضای خانواده رقم بزند.
این روانشناس ادامه داد: میتوانید با بررسی هر چه دقیقتر اعضای خانواده راهکارهای دیگری را بیابید این مسئله میزان ارتباط شما را افزایش دهد، تغییرات تدریجی را در دستور کار قرار دهید و تلاش نکنید تا به یک باره مدت زمان روابط و گفتگوهای خود را از ده دقیقه به یک ساعت برسانید.
زهرا زین الدینی روانشناس و مشاور درباره راهکار برای نزدیک شدن اعضای خانواده به یکدیگر بیان کرد: از راهکارهایی که میتوان برای حل این معضل اساسی پیشنهاد کرد آموزش مهارت برقراری روبط موثر به اعضای خانواده است، اینکه والدین بتوانند به خوبی به حرفهای فرزندانشان گوش کنند و آنها را تهدید، نصیحت نکنند و به گونهای رفتار کنند که بچهها بتوانند به آنها اعتماد کنند و نگران پیامد مسائلی که مطرح میکنند نباشند.
زینالدینی با بیان اینکه والدین بهتر است بتوانند اشتباهاتشان را بپذیرند گفت: در صورت لزوم از فرزندانشان بابت رفتاری که باعث ناراحتی آنها شده است، عذرخواهی کنند و همچنین در برابر نظرات و نگرشهایی که مخالف با نظر آنها است با موضع دفاعی برخورد نکنند.
این روانشناس ادامه داد: بهتر است خانوادهها در طول روز یک زمانی که برای همه اعضا مناسب هست را مشخص کنند و هر روز در آن زمان مشخص دور هم جمع شوند و راجع به موضوعات مختلف صحبت کنند، بهتر است که راجع به موضوعاتی که باعث تعارض بیشتر میشود تا زمانی که مجهز به مهارت همدلی، خوب گوش دادن و مهارت حل تعارض نیستند، صحبت نکنند.
او با اشاره به اینکه والدین میتوانند با افزایش مهارتهایشان در درک و همدلی کردن با فرزندانشان، احساسات آنها را درک کنند اضافه کرد: این مسئله باعث ایجاد گرمی و صمیمیت بیشتر در بین اعضا خانواده شوند و مسلما ایجاد چنین جوی باعث میشود که فرزندان تمایل بیشتری به گذراندن وقت با پدر و مادر خود داشته باشند همچنین والدین باید بدانند که به همان اندازه که به برطرف کردن نیازهای مادی خانواده اهمیت میدهند بهتر است که به برطرف کردن نیازهای عاطفی خانواده اهمیت بدهند تا بتوانند از آسیبهای احتمالی در آینده که ممکن است خانواده آنها را تهدید کند پیشگیری کنند.