یک روزنامهنگار مستقر در شیکاگو و استانبول در یادداشتی به بررسی یکی از جنبههای کمتربازگو شده سرنگونی هواپیمای ایرباس شرکت ایرانایر توسط ناو وینسنس آمریکا در سال ۱۳۶۷ پرداخته است.
«پائول گاتینگر» مینویسد ۳۱ سال پیش ناو آمریکایی وینسنس پرواز شماره ۶۵۵ شرکت ایرانایر را سرنگون کرد و ۲۹۰ ایرانی شامل ۶۶ کودک را به قتل رساند.
سرنگونی این هواپیما در روز ۳ ژوئیه ۱۹۸۸ یکی از مرگبارترین فجایع هواپیمایی در تمام ادوار تاریخ است. با آنکه آمریکاییها تا حد زیادی این تراژدی را به دست فراموشی سپردهاند ایرانیها هر سال سالگرد آن را برگزار میکنند.
گاتینگر نوشته است: «یکی از جنبههای پرواز شماره ۶۵۵ که تا به حال کاملاً ناشناخته مانده اقداماتی است که افبیآی بلافاصله بعد از این حادثه انجام داد.»
اسناد قبلاً محرمانهای که به موجب «قانون آزادی اطلاعات» به دست آمدهاند نشان میدهند در روزهای بعد از سرنگونی هواپیمای ایرانایر، افبیآی برنامهای به نام «کمپین زمستان» راهاندازی کرد که هدف آن زیر نظر گرفتن از ایرانیها و گروههای ایرانی در ایالات متحده آمریکا بود. این کمیپین بعدها گسترش داده شد و گروههای مسلمان را دربر گرفت.
اسناد افبیآی که تاریخ شروع آنها از ۴ جولای ۱۹۸۸، یعنی تنها یک روز بعد از سرنگونی هواپیمای ایرانی است، «کمپین زمستان» را تلاشی برای جلوگیری از اقدام تلافیجویانه از سوی ایران در واکنش به سرنگونی پرواز ۶۵۵ توصیف میکند.
گاتینگر میگوید در این اسناد بارها خواسته شده ایرانیها و گروههای ایرانی که اقدام به انجام فعالیتهایی کاملاً قانونی مانند شرکت در اعتراضات یا عضویت در سازمانهای سیاسی و مذهبی کردهاند تحت نظارت قرار گیرند.
این روزنامهنگار نوشته بخشهای زیادی از این اسناد، سانسور شدهاند، اما جزئیات موجود در این اسناد به اندازهای هست که بتوان از آنها اطلاعات کافی درباره عملیاتهای تجسس افبیآی در هفتههای بعد از سرنگونی پرواز ۶۵۵ انجام داد.
افبیآی روز ۵ جولای ۱۹۸۸ پیامی به دفاتر خود و کاردارهای حقوقی خود در خارج از مرزهای آمریکا ارسال کرده. مدیر افبیآی در این پیام به دفاتر این سازمان در شهرهای اصلی آمریکا دستور داده «تجسس فیزیکی، بازرسیهای محلی و غیره» را از گروهها و افراد ایرانی به عمل آورند. در این سند آمده است: «این تدابیر تا زمان صدور اطلاعیه بعدی از سوی دفتر مرکزی افبیآی لازمالاجرا خواهند بود.»
شهرهایی که به طور خاص در این سند از انها نام برده شده عبارتند از بوستون، ایندیاناپلیس، لسآنجلس، نیوآرک، نیویورک، واشنگتن دیسی. متأسفانه خطوطی که در آنها نوع اقدامات مأموران افبیآی شرح داده شدهاند لاک گرفته شدهاند.
در یک پیام مورخ ۲۸ جولای ۱۹۸۸ از دفتر افبیآی در سندیهگو، از تمامی دفاتر افبیآی خواسته هر گونه سفر فعالان ایرانی به این شهر و برنامههای آنها برای برگزاری تظاهرات را رصد کنند.
در این پیام آمده است: «سندیهگو [دفتر افبیآی در سندیهگو] گماکان به نظارت بر فعالیتهای ایرانیهای حامی [آیتالله] خمینی ادامه میدهد و گزارشهای بهروز درباره نتایج تحقیقات و ارزیابیها در این خصوص را به اطلاع خواهد رساند.»
سند افبیآی همچنین نشان میدهد که «کمپین زمستان» توسعه یافته تا مسلمانان را هم شامل شود.
حمایت منافقین از جنایت آمریکا
یکی دیگر از نکات قابل توجه در اسناد افبیآی حمایت گروه تروریستی منافقین از جنایت آمریکا است. در سندی به تازخ ۲۸ جولای چنین آمده است: «گروه مجاهدین خلق (منافقین) در سندیهگو ظاهراً آمریکا را مقصر نمیداند بلکه ازاین حادثه به عنوان رویدادی که باعث “وارد آمدن ضربه سهمگین به ایران” شده و ایجاد اختلافات بیشتر بین آمریکا و ایران را به دنبال دارد استقبال میکند. آنها هر دو حالت را به نفع آرمان مجاهدین خلق میدانند.»
شاخه منافقین در سندیهگو علاوه بر این به توهمات توطئه مبنی بر اینکه سرنگونی این هواپیما اقدامی تبلیغاتی از سوی جمهوری اسلام ایران بوده، باور داشتهاند.