اسماعیل بشری کارشناس مسائل بین‌الملل در خصوص همراهی نسبی اروپا با سیاست‌های تحریمی آمریکا علیه ایران و به چالش کشیده شدن ادعای طرفداری از حقوق بشر از سوی آنها، اظهار داشت: قطعاً کشورهای اروپایی هم به مانند دیگر کشورها خواهان تأمین حداکثر منافع ملی خود هستند، حالا این منافع از قِبل روابط با کشورهای مختلفی می‌تواند تأمین شود و در قبال ایران و مساله برجام هم آنها سیاست‌های خاص خود را اجرایی می‌کنند.
وی گفت: این امر مشخص است که حقوق بشر برای اروپا و آمریکا به عنوان یک اهرم سیاسی در مواجه با کشورهای مختلف به کار گرفته می‌شود.
بشری با بیان اینکه اروپا از ایران خواسته که از برجام خارج نشود و به تعهدات خود پایبند باشد و این در حالی است که خودشان به تعهداتی که داشتند متعهد نبودند، گفت: شاید در برخی موارد اروپا نسبت به برخی سیاست‌های آمریکا در قبال کشورها یا مسائل مختلف، تضاد یا اختلاف نظراتی داشته باشد اما در کلان موضوع، میان آنها به دلیل اشتراک منافع همسویی وجود دارد.
این کارشناس مسائل بین‌الملل تصریح کرد: سیاستمداران اروپایی مواضع خود را در مسائل مختلف دارند ولی نظام اقتصاد آزاد به طور مستقل تصمیم خود را اتخاذ می‌کند. شاید مسئولان اروپایی حرفی را در راستای همکاری اقتصادی با ایران مطرح کنند، اما آیا در عمل بانک‌ها، شرکت‌ها و صنایع مختلف اروپا هم حاضر هستند از مواضع و رویکرد مسئولان سیاسی خود تبعیت کنند؟ این همان نکته‌ای است که به نظر من، باید از هم تفکیک کنیم.
وی بیان کرد: بنابراین نمی‌توان چندان حسابی روی مواضع سیاسی اروپا در حمایت از ایران داشت چرا که دولت‌های آنها نقشی در اداره شرکت‌ها و بخش اقتصادی ندارند.
بشری در خصوص برنامه مالی اینستکس ادامه داد: یکجانبه گرایی آمریکا می‌تواند امنیت و آینده اروپا را به خطر اندازد، بنابراین اروپا هم تلاش می‌کند با استفاده از برخی ابزارها از جمله برنامه مالی اینستکس در مقابل زیاده خواهی‌های آمریکا ایستادگی کند، اما اینکه چه میزان در این امر موفق بوده باشد جای تأمل دارد.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: به نظر پیشبرد برنامه مالی اینستکس می‌تواند مزایای خوبی را برای اروپا در برابر آمریکا داشته باشد و فرصت مناسبی است تا استقلال رأی از دست رفته خود را بازیابند.
وی تصریح کرد: به هر حال باید دید مسئولان اروپایی آیا می‌توانند بخش خصوصی خود را جهت همکاری اقتصادی با ایران قانع کنند یا اینکه نظام اقتصادی اروپا می‌تواند از منافع حاصل از ارتباط تجاری با آمریکا صرف نظر کند یا خیر؟
بشری در پایان خاطرنشان کرد: با لحاظ کردن منافع متضاد اروپا، آمریکا و ایران در مسائل مختلف سیاسی و اقتصادی می‌توان گفت که ما نمی‌توانیم به آینده روابط با اروپا و همراهی آنها با خود امیدوار باشیم، چرا که منافع کشورهای اروپایی به آمریکا گره خورده است و به نظر نمی‌آید آنها بتوانند هزینه ایستادگی در برابر آمریکا را پرداخت کنند.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفتوگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفتوگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: