جامعه ایرانی– روسیه یکی از کشورهایی است که بیشترین سود را از تاکید دولت ترامپ بر کاهش واردات نفت از ایران و رساندن آن به صفر یا اعمال تحریمهای آمریکا میبرد.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از لوبلاگ، مسکو هم در دوره شوروی و هم در دوره ریاست پوتین همواره به دنبال ایجاد شکاف میان آمریکا و متحدان اروپاییاش و در نتیجه تضعیف اتحاد غرب بوده است. اقدامات ترامپ در قبال ایران (و مسائل دیگر) دقیقا همین امر را باعث شده است. نه تنها اکثر متحدان آمریکا در اروپا و خارج از خاورمیانه همچنان از توافق هستهای ایران حمایت میکنند، بلکه خشمگین هستند که ترامپ آنها را تهدید به تحریم میکند مگر اینکه از خروج غیرقانونی وی از توافقی که ایران همچنان به آن پایبند است؛ تبعیت کنند.
علاوه بر این، با وجود آنکه روسیه و ایران در سوریه و برخی مسائل دیگر با هم همکاری میکنند، هر دوی آنها صادرکنندگان نفت و در نتیجه رقیب یکدیگر هستند. مسکو همانند سایر صادرکنندگان نفت از لغو تحریمهای اقتصادی ایران در پی برجام که منجر به افزایش صادرات نفت ایران شد و افت قیمت نفت را به دنبال داشت، ناخوشنود شد. همچنین مسکو از از همزمانی لغو تحریمهای ایران و افزایش تحریمها علیه روسیه به دلیل اتفاقات اوکراین حس خوبی نداشت. تاکید دولت ترامپ بر اینکه سایر کشورها واردات نفت خود از ایران را متوقف کنند، باعث بهبود تمامی این مشکلات شده چراکه در این شرایط میزان نفتی که ایران میتواند صادر کند کاهش مییابد، قیمت نفت بالا میرود و روسیه به عرضه کننده مهم نفت به کشورهایی که (حتی علیرغم میلشان) به تحریمهای ضدایرانی ترامپ پایبند هستند، تبدیل میشود. و مطمئنا این مسئله منجر به تضعیف رژیم تحریمها علیه روسیه میشود.
علاوه بر این، علیرغم اینکه مسکو منکر این مسئله شده اما این کشور با تن دادن به درخواست توییتری ترامپ برای افزایش تولیدات اوپک (منهای ایران) برای ممانعت از افزایش قیمتها، در حال پیروی از خط عربستان و امارات است. این مسئله تنها به معنای خودشیرینی پوتین برای ترامپ است که در ابتدای امر درک نکرد که پیگیری کاهش صادرات نفت ایران به افزایش قیمت بنزین که حامیان ترامپ باید در آمریکا پولش را بپردازند، کمک میکند. ضمن اینکه نگرش دولت ترامپ نسبت به پوتین به عنوان طرفی که همکاری میکند، تمایل آن به حفظ تحریمهای اقتصادی علیه مسکو را کاهش میدهد و درعین حال آن دسته از کشورهای اروپایی که بیشترین نگرانی را در مورد تهدید امنیتی که از سوی شرق متوجهشان است را دلسرد میکند.
اگر پوتین به تنهایی تلاش میکرد که روابط آمریکا با متحدان غربیاش را تضعیف کند، صادرات نفت روسیه را افزایش دهد و روابط روسیه-آمریکا را ناگهان بهبود ببخشد، به هیچ وجه نمیتوانست به هر سه هدف –یا حتی یکی از این اهداف- دست پیدا کند. اما اقدامات ترامپ هر سه هدف پوتین را دست یافتنی کرد. و این یک دستاورد است.
برخلاف آنچه برخی ممکن است بگویند ترامپ نمیخواست با خروج از برجام و اعمال تحریمهای جدید در راستای منافع روسیه عمل کند. با این حال پیامد ناخواسته تمرکز ترامپ بر تضعیف ایران، همین بوده است. با وجود آنکه این نتیجه ناخواسته بوده اما می توانست قابل پیشبینی باشد.
در دوره پساجنگ سرد، واشنگتن خود را در تقابل با پنج دشمن اصلی میبیند: چین، روسیه، کره شمالی، ایران و گروههای تروریستی مانند القاعده و داعش. واشنگتن باید از تجربه دولت جورج دبلیو بوش می آموخت که وقتی موفق به تضعیف یک گروه از دشمنانش، مانند طالبان و صدام میشود، باعث تقویت سایرین – در این مثال به خصوص ایران- می شود. در شرایط فعلی نیز تمرکز دولت ترامپ بر تهدید ایران به تقویت روسیه کمک کرده است. و اقدامات دولت ترامپ که به روابط آمریکا با متحدان اروپایی اش ضربه می زند، منجر به تقویت تمام دشمنان آمریکا می شود. اما به نظر می رسد ترامپ و حلقه داخلی مقاماتش کاملا به این مسئله بی توجه هستند. تا زمانیکه اینطور باشد، بی تردید روسیه می تواند همچنان از این شرایط سود ببرد.