قرارداد «نفت در برابر کالا» معنایی جز خروج روسیه از برجام ندارد

جامعه ایرانی_ افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان تصریح کرد: روسیه در شرایطی صحبت از قرارداد نفت در برابر کالا را مطرح می‌کند که به‌عنوان یکی از اعضای گروه ۱+۴ در حال انجام مذاکره برای حفظ برجام است، بنابراین طرح این قرارداد معنایی جز خروج و عقب نشینی روسیه از برجام ندارد که ازنظر فنی، سیاسی و حقوقی ایراد دارد.

 پوتین، رئیس‌جمهور روسیه با ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به زودی دیدار خواهد داشت. پیش‌ازاین دیدار علی‌اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر انقلاب به دیدار پوتین رفت و در جریان این سفر خبر از روابط نفتی ایران و روسیه تا سقف ۵۰ میلیارد دلار داد. بر اساس این خبر روسیه آمادگی دارد با چنین سرمایه‌گذاری جایگزین شرکت‌های غربی که ایران را ترک کرده‌اند، شود.

اما این ادعای ولایتی با واکنش سخنگوی کاخ کرملین همراه شد و دیمتری پسکوف در واکنش به آن تأکید کرد که نمی‌تواند این موضوع را مورد تائید قرار دهد و به جزئیات بیشتری در این رابطه اشاره کند.

کمی پس‌ازآن بر اساس گزارشی از خبرگزاری رویترز وزیر انرژی روسیه نیز اعلام کرد که کشورش قرارداد دریافت نفت در برابر کالا با ایران را بررسی می‌کند و مسکو سرگرم کار با تهران برای تمدید مدت توافق عرضه نفت ایران به روسیه تحت برنامه نفت در برابر کالا به مدت پنج سال دیگر است. نخستین عرضه انجام‌شده و عرضه بعدی نیز برنامه‌ریزی‌شده است.

لازم به یادآوری است ایران و روسیه در ماه مه سال ۲۰۱۷ برای آغاز عرضه نفت تحت برنامه نفت در برابر کالا که در سال ۲۰۱۴ و در دوران تحریم‌های ضد ایرانی غرب مطرح‌شده بود به توافق رسیدند. توافق شده بود حجم این قرارداد ۱۰۰ هزار بشکه در روز باشد.

افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی دراین‌باره که در صورت صحت ادعای وزیر انرژی روسیه مبنی بر اینکه قرار با ایران نفت در برابر کالاخواهد بود آیا این قرارداد، ترکمانچای عصر جدید محسوب نمی‌شود گفت: روس‌ها به‌طور شفاف مطرح کردند که چنین قراردادی (روابط نفتی ایران و روسیه تا سقف ۵۰ میلیارد دلار) وجود ندارد و مشخص نیست که آقای ولایتی بر چه اساسی این موضوع را مطرح کرده است.

وی در ادامه بیان کرد: در شرایطی چنین اظهارنظری از سوی آقای ولایتی مطرح می‌شود که شرکت لوکو روس پس از خروج آمریکا از برجام مانند دوران پیشا برجام رابطه خود را با ایران قطع کرد و این مسئله تمام شرکت‌های روسیه در ایران را شامل می‌شود و حتی پیش‌ازاین صحبت اخیر آقای ولایتی مسائلی در رابطه با واگن سازی از طرف روس‌ها مطرح‌شده بود که بیشتر در حد حرف بود و به مرحله اجرا گذاشته نشد.

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان اظهار داشت: اوج تجارت ایران با روسیه در دوران ریاست جمهوری آقای روحانی به ۲ میلیارد دلار نرسید که این نشان می‌دهد ظرفیت همکاری‌های ایران با روسیه بالا نیست زیرا اولاً تکنولوژی‌هایشان قدیمی است ثانیاً روسیه تحت تأثیر تحریم‌ها عقب‌نشینی می‌کنند و به دنبال جذب سرمایه هستند. بدین معنا که امکانات مالی آنها به‌قدری نیست که بتوانند در ایران ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کنند.

سلیمانی در ادامه تأکید کرد: در برنامه ششم توسعه مطرح‌شده که در صنعت نفت و توسعه باید ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شود و ۷۰ میلیارد دلار آن‌هم خارجی باشد، اما از این رقم تابه‌حال ۵ میلیارد هم جذب نشده است.

روسیه هم علیه ایران به آمریکا می‌پیوندد

وی درباره صحت خبر سرمایه‌گذاری ایران یادآور شد: آقای ولایتی باید دراین‌باره توضیح دهد زیرا حتی اگر خبر او صحت هم داشته باشد این امکان برای روسیه وجود ندارد. علاوه براین روس‌ها در شرایطی این موضوع را مطرح می‌کنند که هنوز تحریم‌ها علیه ایران شروع نشده و در حد تهدید کلامی است، بدین معنا که روس‌ها مطمئن هستند شرایط اقتصادی ایران بدتر خواهد شد و تحریم‌های آمریکا به اجرا درمی‌آید و این کشور هم علیه ایران به آمریکا می‌پیوندد.

سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در این رابطه تصریح کرد: روسیه در شرایطی صحبت از قرارداد نفت در برابر کالا را مطرح می‌کند که به‌عنوان یکی از اعضای گروه ۱+۴ در حال انجام مذاکره برای حفظ برجام است، بنابراین طرح این قرارداد معنایی جز خروج و عقب نشینی روسیه از برجام ندارد که ازنظر فنی، سیاسی و حقوقی ایراد دارد.

سلیمانی درباره علت این رفتار روسیه توضیح داد: پوتین و ترامپ در روز دوشنبه با یکدیگر ملاقات خواهند کرد، بنابراین به نظر می‌رسد، حرفی را مطرح کند که خوشایند ترامپ باشد تا بتواند از آن بهره‌برداری‌های خوبی کند. اساساً روسیه به دنبال منافع خود است، ایران در این مسیر به‌اشتباه می‌رود و این تنها شامل روسیه نیست بلکه چین را هم دربرمی گیرد.

وی در ادامه اضافه کرد: برجام با اظهارات سیاسی حفظ نمی‌شود و روسیه هم در این رابطه وزن خود را دارد و حتی در شرایط عادی (بدون تحریم) هم‌توان پاسخگویی به نیازهای ایران را ندارد زیرا این کشور خود نیازمند سرمایه‌گذاری و تکنولوژی به‌روز کشورهای غرب است. روسیه از شرایط پیش‌آمده برای ایران سوءاستفاده (نفت در برابر کالا) می‌کند و رفع تحریم‌های خود را مدنظر دارد.