جامعه ایرانی– اقتصاددانان و ناظران سیاسی حسن روحانی، رئیسجمهور ایران را ترغیب به برداشتن گامهای ویژه برای ترمیم نگرانیهای ارزی میکنند.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از الجزیره، در پایان یک هفته پر سروصدا که با افت قیمت ارز و اعتراضات نادر از سوی فروشندگان در تهران همراه بود، اقتصاددانان رئیسجمهور ایران را ترغیب به برداشتن گامهای قاطعانه برای مقابله با چالشهای پرفشار اقتصادی این کشور میکنند.
روز سهشنبه نرخ مبادله ارز ایران در مقابل دلار در بازار سیاه به ۷۹ هزار ریال رسید و این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایشی ۱۱۰ درصدی را نشان میدهد.
به گفته کارشناسان تقارب عوامل مختلف از جمله بیاعتمادی به حفظ توافق هستهای در آستانه خروج واشنگتن از برجام و بازگشت تحریمهای آمریکا، و همچنین افت شاخص اعتماد مصرفکننده و افزایش قیمت کالاهای وارداتی به بحران فعلی دامن زده است.
فساد و سوء مدیریت اقتصادی نیز مشکلات فعلی را بیشازپیش پیچیده کرده است.
با برگزاری مجموعهای از اعتراضات از سوی فروشندگان و مغازهداران در تهران طی هفته گذشته، اضطراب و نگرانیها گسترش یافته و باعث شد روحانی روز پنجشنبه طی سخنرانی مردم را به آرامش و وحدت در برابر فشارهای اقتصادی دعوت کند.
ضمن اینکه آیتالله علی خامنهای، رهبر معظم ایران نیز به این مسئله پرداخته و اقتصاد را «مهمترین موضوعی» که کشور با آن روبرو است خواندند و خواستار مقابله دولت با کسانی که به امنیت اقتصاد ضربه میزنند، شدند.
عباس جعفری دولتآبادی، دادستان تهران نیز نسبت به شرایط موجود هشدار داده و از بازداشت تعدادی از معترضان در پی اعتراضات اخیر خبر داد.
یارانه بیشتر نه
اما گذشته از تهدید و بحث در مورد بازداشت، چندین تصمیم سیاسی وجود دارد که دولت روحانی میتواند برای کاهش فشار بر ارز انجام دهد. سعید لیلاز، اقتصاددان برجسته ایرانی گفت که دولت باید اقدام قدیمی تخصیص یارانه به خرید دلار آمریکا توسط ایرانیانی که به خارج از کشور سفر میکنند را متوقف کند.
بر اساس سیاست دولت، هر ایرانی که به خارج سفر میکند میتواند حداکثر یک هزار دلار را به نصف قیمت بازار خریداری کند. لیلاز به الجزیره گفت: سالانه حدود ۱۰ تا ۱۲ میلیون ایرانی به خارج سفر میکنند و حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیارد دلار هزینه میکنند.
وی گفت که به دلیل یارانه تقاضا هم باری سفر خارجی و هم برای دلار به سرعت بسیار زیادی رو به افزایش است.
لیلاز گفت: «من از اعمال محدودیت بر سفرهای خارجی از سوی دولت حمایت نمیکنم. اما دولت نباید هیچگونه یارانهای به مسافرانی که به خارج سفر میکنند، پرداخت کند.»
وی تصریح کرد: «نمیدانم چرا دولت تابهحال تصمیمی درباره این موضوع بسیار مهم نگرفته است. مدیریت دولت کجا است؟»
وی همچنین گفت که دولت میتواند با محدود کردن کالاهای وارداتی، تقاضای دلار را کاهش دهد.
بازگشت به میز مذاکرات؟
در حال حاضر صادرات ایران همچنان رو به رشد است و در سه ماهه نخست سال جاری شمسی افزایشی ۲۱ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. اما این روند ممکن است به زودی تغییر کند، چراکه انتظار میرود بسیاری از تحریمهای آمریکا از ماههای اوت تا نوامبر بازگردند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در ماه می اعلام کرد که بهصورت یکجانبه از توافق هستهای ۲۰۱۵ خراج میشود و به سایر کشورها نیز هشدار داد که اگر تجارت با ایران را ادامه دهند، ممکن است هدف تحریمهای آمریکا قرار بگیرند. آمریکا همچنین بسیاری از کشورها را ترغیب به متوقف کردن خرید نفت ایران کرده است.
سارا وخشوری، مؤسس و رئیس «سازمان بینالمللی انرژی اس وی آی» دراینباره گفت که نمیتواند احتمال بازگشت دولت ایران به میز مذاکرات را رد کند.