آیا ایران در جنگ نفتکش‌ها پیروز شد؟

سیزدهم تیرماه سال جاری نیروی دریایی انگلیس کشتی حامل نفت ایران(گریس ۱ ) را در جبل طارق توقیف کرد. علت این اقدام غیرقانونی نقض تحریم های اتحادیه اروپا علیه دولت سوریه اعلام شد.

وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در پی این توقیف در اولین اقدام و به گفته سخنگوی دستگاه دیپلماسی پیگیری ها در زمینه حقوقی را فورا آغاز و در همین راستا سفیر انگلیس نیز احضار شد که پروسه ای پر تنش میان دو کشور را به وجود آورد.

علی رغم فشارها و نگرانی های آمریکا، سرانجام عصر پنجشنبه، نفتکش گریس ۱ آزاد شد.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به آزادی کشتی حامل نفت ایران در توئیترش نوشت: ایالت متحده پس از ناکامی در تحقق اهدافش از طریق تروریسم اقتصادی – از جمله محروم کردن بیماران سرطانی از دارو- تلاش کرد از نظام حقوقی برای دستبرد به دارایی ما در دریاهای آزاد سوءاستفاده کند. تلاش برای دزدی دریایی، نشانه نفرت دولت ترامپ از قانون است.

روز گذشته نیز سفیر کشورمان خبر آزادسازی این نفتکش را تایید کرد و جزئیاتی را نیز در همین رابطه اعلام کرد که مهمترین واکنش ها و تحولات پیرامون آن را در ادامه می خوانید :

در حالی که دیروز قرار بود نفتکش ایران از توقیف آزاد شود وزارت دادگستری ایالات متحده آمریکا از جبل طارق خواست تا این اقدام را به تعویق بیندازد. اما تلاش های واشنگتن راه به جایی نبرد و دادگاه عالی جبل الطارق رای به آزادی فوری نفتکش ایرانی گریس ۱ داد و اجازه داد تا به مقصد خود عزیمت کند. 

در همین راستا حمید بعیدی نژاد سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن در واکنش به این موضوع نوشت: آمریکا با تلاشهای مذبوحانه ی آخرین لحظه ی خود قصد داشت مانع رفع توقیف نفتکش شود که با شکست تحقیرآمیزی مواجه شد. با تلاشهای روزهای گذشته تمام مقدمات و تمهیدات فنی لازم برای حرکت نفتکش به دریای آزاد نیز تامین شده است و کشتی بزودی منطقه ی جبل الطارق را ترک خواهد نمود.

متعاقب اعلام خبر آزادسازی نفتکش گریس ۱ وزارت خارج انگلیس در بیانیه ای عنوان کرد: ایران باید به تعهدات خود مبنی بر اینکه مقصد این نفتکش سوریه نخواهد بود عمل کند. لندن مدعی است ارسال محموله این نفتکش به سوریه نقض قوانین اتحادیه اروپا علیه سوریه به شمار می‌رود. 

این بیانیه می افزاید: «متوجه شده‌ایم که دولت جبل طارق اطمینان خاطرهایی دریافت کرده که گریس-۱ روانه سوریه نخواهد شد. ایران باید به ضمانت‌هایی که ارائه کرده پایبند باشد.» 

در ادامه بعیدی نژاد مطالب منتشر شده مبنی بر تعهدنامه کتبی ایران به دادگاه عالی جبل طارق در خصوص اینکه محموله نفتکش گریس ۱ به سوریه نرود را تکذیب کرد و گفت: بحث هیچ تعهد و ضمانتی نیست. از همان ابتدا نیز اعلام کرده بودیم که مقصد این نفتکش سوریه نبوده است.

سفیر کشورمان در لندن افزود: اگر مقصد نفتکش هم سوریه می بود، هیچ اقدام خلاف حقوق بین الملل از سوی ایران صورت نگرفته بود و بر عکس اقدام انگلیسی ها در توقیف نفتکش حامل نفت ایران دقیقا نقض حقوق بین الملل بود.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز ضمن انتشار تصاویر دو نامه سفارت ایران در لندن به وزارت خارجه انگلیس دوباره ادعای دولت لندن بر نقض قوانین تحریم های اتحادیه اروپا توسط کشتی ایرانی را رد کرد.

وزیر خارجه ایران شامگاه پنجشنبه در پیامی توییتری متذکر شد که سفارت ما در لندن به اطلاع وزارت امور خارجه بریتانیا رساند که تحریم های اتحادیه اروپا در مورد ایران صدق نمی کنند.

ظریف هم چنین با اشاره به بیانیه وزارت خارجه انگلیس در حمایت از تحریم های اتحادیه اروپا نوشت: هیچ چیزی تغییر نکرده است و توقیف نفت کش گریس ۱، صددرصد غیرقانونی بوده است.

امروز نیز رئیس حکومت جبل الطارق در حالی اعلام کرده که نفتکش ایرانی توقیف شده گریس – ۱ می تواند به محض آماده شدن، این منطقه را ترک کند. 

اما در آن سو آمریکا که تلاش هایش را بی ثمر می دید در اقدامی مذبوحانه خدمه کشتی گریس ۱ را تهدید کرد. در همین راستا سخنگوی وزارت خارجه آمریکا خدمه نفتکش گریس را تهدید به ابطال روادید کرد. 

واکنش ها و بازتاب رفع توقیف نفتکش گریس ۱

عبدالباری عطوان تحلیلگر مشهور جهان عرب در سرمقاله خود در روزنامه رای الیوم به موضوع آزادی نفت کش ایرانی در جبل طارق پرداخت و نوشت: آزادی نفتکش گریس ۱ که از چهارم ماه ژوئیه گذشته در توقف مسئولان جبل طارق بود، نه تنها یک پیروزی بزرگ برای رهبران ایران بود، بلکه شکستی نیز برای آمریکا بود. رهبران ایران این بحران را با قدرت و صلابت و زیرکی مدیریت کردند. آمریکا تلاش کرد که جلوی آزادی این کشتی را بگیرد و برای همین منظور درخواست رسمی برای توقف آن داد اما این درخواست با تحقیر و بی توجهی نزدیکترین هم پیمانش روبرو شد. 

آیا ایران با نزدیک شدن زمان آزادسازی نفت کش توقیف شده اش از سوی انگلیس در جنگ نفتکش ها پیروز شده است؟آیا ترامپ طبق توصیف ظریف خلیج فارس را به جعبه کبریت یا آنگونه که ما اعتقاد داریم به بشکه ای از باروت تبدیل کرده است؟پنج علت شکست رئیس جمهور آمریکا در تنگه هرمز تا به الان چیست؟

عطوان عنوان کرد: آرزو داشتیم آقای ظریف اصطلاح “بشکه باروت” را به جای “جعبه کبریت” استفاده می کرد زیرا در توصیف اوضاع کنونی دقیق تر و با میزان انفجاری در تناسب بود که احتمال رخ دادن آن وجود دارد، چنانچه تنش رو به افزایش جاری به رویارویی تبدیل شود که ممکن است تمامی منطقه را در آتش خود بسوزاند، همانطور که دبیر کل حزب الله در تازه ترین سخنرانی خود گفت زیرا زبانه های این آتش از مرزهای تنگه هرمز و کرانه های آن فراتر خواهد رفت و به بسیاری از کشورهای خاورمیانه خواهد رسید.

رئیس جمهور ترامپ تاکنون در تنشی که در منطقه خلیج فارس باعث آن شده به علل زیر شکست خورده است:

نخست:آزادسازی قریب الوقوع نفتکش ایران از سوی انگلیس که تقریبا شش هفته قبل در جبل طارق توقیف شده بود؛ و این اقدام به معنای شکست جنگ نفتکش ها و تسلیم کامل در برابر خواسته های ایران و موفقیت سیاست چشم در برابر چشم و نفتکش در برابر نفتکش است.

دوم: فروپاشی ائتلاف عربی به رهبری عربستان پس از خروج امارات از آن و سیطره نیروهای شورای انتقالی جنوب بر قصر معاشیق و بیشتر مراکز نظامی وابسته به رئیس جمهور هادی و دولت وی در عدن.

سوم: شکست آمریکا در دست زدن به هرگونه اقدام انتقام جویانه علیه ایران پس از سرنگونی پهپاد این کشور، نابودی شش نفتکش، توقیف دو کشتی متعلق به انگلیس و حملات موشکی به سفارت این کشور در عراق چرا که از این مسئله نگران بود که با پاسخ ایران مواجه شود.

چهارم: ازسرگیری غنی سازی اورانیوم از سوی ایران با عیار بالا و اعلام افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده و رسیدن آن به ٣٧٠ کیلوگرم به عبارتی تا الان ٧٠ کیلوگرم نسبت به میزان مجاز در توافق هسته ای افزایش داشته است.

پنجم: گشایش کانال های گفتگو با تهران از سوی امارات و دستیابی به توافق های امنیتی در دیدار هیئت این کشور که یک هفته پیش به ایران سفر کرده بود. اقدامی که نقض آشکار تحریم های آمریکا به حساب می آید.

ششم:مخالفت وزیر امور خارجه عراق با مشارکت اسرائیل در هرگونه ائتلاف امنیتی دریایی که ماموریت حمایت از کشتی های تجاری در تنگه هرمز را برعهده دارد.

روزنامه ال پاییس روز جمعه در گزارش خود با عنوان “جبل الطارق به کشتی ایرانی اجازه حرکت داد”، نوشت: دادگاه دیوان عالی‌ جبل الطارق بر خلاف درخواست آمریکا مبنی بر اینکه کشتی حامل نفت ایران در آبهایش همچنان توقیف بماند، به گریس ۱ اجازه خروج داد.

خبرگزاری افه نیز در گزارشی با تیتر “ایران از تلاش دزدی دریایی آمریکا برای جلوگیری از آزادی نفتکش اعتراض کرد”، نوشت: گریس ۱ که از روز ۴ ژوئیه (۱۳ تیر) در جبل الطارق توقیف بود، به رغم استدلال های ارائه شده وزارت دادگستری آمریکا، روز پنجشنبه آزاد شد.

روزنامه آ.ب.ث نیز در گزارش خود در این باره نوشت: صدور مجوز آزادی کشتی “گریس ۱” توسط جبل الطارق کمی‌ پس از آن اتفاق افتاد که واشنگتن در تلاشی در آخر وقت، سعی‌ کرد این نفتکش را همچنان در بندر جبل الطارق در توقیف نگه دارد.

روزنامه ال موندو نیز در گزارش خود با تیتر “جبل الطارق نفتکش ایرانی را به رغم تلاش آمریکا برای تداوم توقیف آن، آزاد کرد”، با مضامین مشابهی‌ به آزادی این نفتکش و سخنان سفیر ایران در انگلیس اشاره کرد.

خبرگزاری شینهوا روز جمعه در گزارشی آورده است یکی از اصلی ترین اقداماتی که می توانست باعث کاستن از تنش ها شود آزادی این نفتکش بود این اقدام نشان می دهد که می توان برای برون رفت از بحران ها تلاش های سازنده ای انجام داد.

گزارش می افزاید این یک حرکت مهم از سوی دولت جدید انگلستان محسوب می شود در شرایطی که منطقه درگیر تنش های فزاینده است، باید برای برون رفت از چالش ها تلاش ها را بیشتر کرد.

روزنامه «ساوت چاینا» هم نوشته است از دیدگاه بسیاری آزادسازی این نفتکش یک شکست دیگر برای دولت آمریکا محسوب می شود که حتی تا آخرین دقایق برای آزادی این نفتکش ایرانی مانع ایجاد می کرد.

نشریه تاکید کرد که آمریکا می خواست مانع آزادی این نفتکش شود تلاش کرده بود آن را به تحریم ها مرتبط سازد در صورتی که اروپا ضرورتی برای اجرای تحریم های یکجانبه آمریکا نمی بیند.

ابهام در روابط لندن با تهران فراتر از توقیف نفتکش است

این وب سایت همچنین در تحلیل دیگر به روابط ایران و انگلیس اشاره کرد و نوشت:

ناظران باور دارند دولت بوریس جانسون تلاش می کند موضعی میانه را اتخاذ کند که به [موضع] واشنگتن نزدیک است، بدون این که از موضع اتخاذی اروپا به دور باشد و هم زمان تلاش می کند رابطه و تماس با تهران را به منظور حل و فصل موضوعات مورد اختلاف دو کشور و حفظ آینده روابط اقتصادی با ایران حفظ کند.

اظهارات تهران توجه ناظران را به میزان جدی بودن مذاکرات محرمانه میان لندن و تهران برای حل بحران توقیف متقابل نفتکش ها برانگیخت، در زمانی که جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در سفر کنونی خود به لندن دولت بوریس جانسون را به اتخاذ مواضع سختگیرانه تر نسبت به ایران تشویق می کند. در این راستا ناظران در لندن به این مسئله اشاره کردند که موضوع ایران برای بولتون در مقایسه با موضوع شرکت هواوی در اولویت نبوده است. در این راستا بولتون سعی می کند بر انگلیس به منظور متوقف کردن توافقی فشار آورد که گفته شده جانسون با این شرکت بزرگ چینی برای ایجاد شبکه نسل پنجم اینترنت در انگلیس امضا کرده است.

ناظران باور دارند دولت بوریس جانسون تلاش می کند موضعی میانه را اتخاذ کند که به [موضع] واشنگتن نزدیک است، بدون این که از موضع اتخاذی اروپا به دور باشد و هم زمان تلاش می کند رابطه و تماس با تهران را به منظور حل و فصل موضوعات مورد اختلاف دو کشور و حفظ آینده روابط اقتصادی با ایران حفظ کند.

ادامه ناکامی ها و تلاش های مذبوحانه آمریکا علیه ایران

آمریکا روز گذشته نتوانست انگلیس را قانع کند که گریس ۱ همچنان در توقیف بماند. این در حالی است که جان بولتون و مایک پنس در لندن به سر می برند و دلایل سفر خود را آشکارا دخالت در امور تصمیمات کابینه جانسون بیان کرده اند. در همین باره العرب آنلاین در تحلیل عنوان کرده است :

رفتن آمریکا به سمت انگلیس در شرایط کنونی و از سرگیری مذاکرات توافق تجارت آزاد با لندن بعد از برگزیت پس از این که این مذاکرات در زمان ترزا می متوقف شده بود؛ نشان می دهد واشنگتن به سرعت سیگنال های بوریس جانسون،نخست وزیر جدید انگلیس را دریافت کرده است، کسی که پیوستن به نیروی نظامی آمریکا در خلیج فارس به منظور رویارویی با تهدید دریانوردی بین المللی از سوی ایران در تنگه هرمز را اعلام کرد. ناظران باور دارند دونالد ترامپ،رئیس جمهور آمریکا موضوعات را از یکدیگر جدا نمی بیند. در این راستا تایید سیاست های سختگیرانه آمریکا در قبال ایران از سوی لندن با کمک واشنگتن به انگلیس در مرحله پس از برگزیت همراه خواهد بود.در این راستا جان بولتون قصد دارد در سفر کنونی خود به انگلیس و طی دیدار با مسئولان این کشور آن ها را به همراهی بیشتر با سیاست های سختگیرانه واشنگتن در قبال ایران تشویق کند. پیش از این پافشاری انگلیس و متحدان اروپایی این کشور به توافق هسته ای امضا شده با ایران در سال ٢٠١۵ خشم آمریکا را برانگیخت که خود از آن در سال گذشته خارج شده بود.