چرا مشهد به پایگاه تندروها تبدیل شده است؟

جامعه ایرانی– مشهد بار دیگر به صدر اخبار سیاسی آمد. این بار پس از پیامک‌های تهدیدآمیز علیه نمایندگان مجلس به‌منظور تصویب نکردن الحاق ایران به FATF آن‌هم با پیش‌شماره‌های مشهد و بعد سخنان امام‌جمعه مشهد، آیت‌الله علم الهدی؛ سخنانی که از آن پیامک‌ها نیز رمزگشایی کرد.

علم الهدی  در نماز عید فطر گفت: «حواستان جمع باشد که در تاریخ اسمتان دنبال مملکت فروشان نیاید و نگویند شما هم با تصویب FATF جزو مملکت فروشان بودید».

علی مطهری، نائب رئیس مجلس هم در واکنش به این سخنان گفت: «اولاً اگر بنا بود نمایندگان مجلس تشخیص‌های آقای علم الهدی را ملاک تصمیم‌های خود قرار دهند، امروز اثری از جمهوری اسلامی نبود و انقلاب اسلامی را دودستی تقدیم آمریکا و اسرائیل کرده بودیم؛ چراکه همیشه انقلاب‌ها بیشترین ضربه را از ناحیه دوستان ناآگاه خود دریافت می‌کنند. ثانیاً این گفته آقای علم الهدی شاید بتواند به کشف منشأ پیامک‌های بعضاً تهدیدآمیز ارسالی از مشهد برای نمایندگان در ایام طرح لایحه مرتبط با FATF کمک کند.»

این دیالوگ‌ها بیانگر تضادی میان مشهد و پایتخت است. تضادی که به اعتقاد محسن غرویان، استاد حوزه و دانشگاه ناشی از شکست در انتخابات است و هم به خاطر تفاوت نظر این دو نوع تفکر.

غرویان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تأکید می‌کند که ریشه مخالفت با  FATFریشه در نگرانی از شفافیت شبکه مالی کشور دارد. او معتقد است مخالفان هر موضوعی را بهانه می‌کنند تا به خط‌مشی سیاسی و فکری دولت حمله کنند.

در نماز عید فطر مشهد، آیت‌الله علم الهدی مواضع تندی علیه FATF  گرفت که موجب اعتراض  نائب رئیس مجلس و برخی نمایندگان شد. نظر شما درباره این تقابل چیست؟

به‌هرحال همین واکنش‌ها که امثال آقای مطهری و دیگران داشتند، باید در رسانه‌ها منعکس شود. همان‌طور که آقای مطهری به‌درستی گفتند، کشور قانون دارد و امور باید از مسیر قانونی آن طی بشود و تشخیص یک نفر نمی‌تواند ملاک قرار بگیرد.

به نظر من این جوسازی‌ها نظیر مداحی که در نماز عید فطر تهران انجام شد، به نفع و مصلحت کشور نیست. متأسفانه این کارهای اشتباه دارد انجام می‌شود و تجربه گذشته هم نشان داده است که این کارها نتیجه منفی دارد.

ملاک قانون اساسی و مجلس شورای اسلامی است و قانون‌گذاری باید از مسیر قانونی خودش انجام بشود. لذا این نوع حرکت‌های برخی ائمه جمعه یا مداحی‌های آن‌چنانی، مخالفت با ملت و مصالح کشور است.

به نظر من باید بگذاریم در مورد مسائل و ازجمله FATF راه قانونی در کشور طی بشود. در این نوع مسائل باید نمایندگان ملت تصمیم بگیرند. کشور مال مردم است و نمایندگان مردم وکیل ملت هستند و باید مسائل کشور را با علم و دانش و بر اساس مطالعه تنظیم کنند.

اگر این نوع جوسازی‌ها را انجام دهیم، در کشور هرج‌ومرج پیش می‌آید و هرکسی به خودش اجازه می‌دهد که از تریبونی که در اختیار دارد، درباره مسائل کلان کشور نظر بدهد. اگر این شیوه رونق بگیرد، مجلس و قانون به کجا می‌روند؟ من فکر می‌کنم ملت باید آگاه باشند و رسانه‌ها هم باید این مسائل را تحلیل کنند تا آگاهی عمومی افزایش پیدا کند.

چرا مشهد خاستگاه اعتراضات اخیر شده است. ما در حوادث دی‌ماه سال گذشته و در پیامک‌های تهدیدآمیز به نمایندگان بازهم دیدیم مشهد کانون این اتفاقات بود.

متأسفانه اکثر این مخالفت‌ها و حرکت‌های این‌چنینی از مشهد هدایت می‌شود یا بخشی از کانون هدایت این‌گونه حرکات علیه دولت مشهد است.

البته واقعیت این است که در لایه‌های زیرین مردم در کل کشور و خراسان چیز دیگری وجود دارد. یعنی همه مردم مشهد این‌چنین نیستند و اقلیتی هستند که می‌خواهند خودشان را نشان بدهند ولی هرکاری کردند و می‌کنند نتیجه برعکس می‌دهد.

فکر می‌کنید انتقاد اصلی آن‌ها به چه چیزی است؟

خط فکری و چارچوب اعتقادی­ مخالفان دولت در مشهد خیلی محدود و بسته است. بسته فکر می‌کنند و نگرششان با نگرش باز دولت نمی‌سازد. ازاین‌جهت این مخالفت‌ها را می‌کنند. این حرکات نوعی جبران و تشفی خاطر و تسلی خاطر نیز به خاطر شکست در انتخابات نیز هست.

برخی معتقدند مخالفت این عده با FATF  به خاطر نگرانی آن‌ها از شفافیت در شبکه مالی کشور نیز هست. ارزیابی شما چیست؟

نه خیر. من به نظرم خیلی از این افراد اصلاً نمی‌دانند محتوای FATF چیست. آن‌ها این موضوع را بهانه می‌کنند تا به خط‌مشی سیاسی و فکری دولت حمله کنند. آن‌ها دانش لازم را ندارند و با جوسازی و شعار می‌خواند در سطح عمومی هجمه و حمله به دولت را حفظ کنند.

توصیه شما برای مقابله با این کنش‌ها چیست؟

تنها راه مقابله با این حرکات در انتخابات باید انجام بگیرد. مردم باید آگاهی‌های لازم را پیدا کنند و برای انتخابات‌های آینده چه مجلس و چه ریاست جمهوری مردم باید افرادی را انتخاب کنند که کشور روبه‌پیشرفت ببرند. راه دموکراتیک برای این مقابله همین است. البته مطبوعات و سخنرانان و تحلیلگران باید دائماً مردم را ازنظر فرهنگی و اطلاعاتی رشد بدهند. رشد فکری مردم مانع بزرگی در برابر حرکت اقلیت افراط‌گراست.