آیا ایران و آمریکا از میانجیگری استقبال می‌کنند؟

جمهوری اسلامی ایران تعهدات برجامی خود را در سالروز خروج آمریکا از برجام را کاهش داد و اعلام کرد تا دو ماه آینده اگر اروپا سیاست‌های خود در قبال برجام را تغییر ندهد، این تعهدات کاهش بیشتری خواهد داشت. در این بین اما برخی از کشورها برای بحرانی تر نشدن شرایط میان این دو کشور از میانجیگری صحبت کردند،. مایک پمپئو به عراق سفر کرد تا از این کشور برای میانجیگری میان ایران و ایالات متحده آمریکا درخواست کند، از آن سو ژاپن نیز تمایل خود برای میانجیگری میان تهران و واشنگتن نشان داد. میانجیگری‌ها اما درست در زمانی بیش از پیش مطرح شد که ایران واکنشی جدی نسبت به اقدامات آمریکا از خود نشان داد، اما با این حال باید دید آیا ایران و آمریکا، این دو دشمن دیرینه تمایلی برای یک واسطه دارند یا خیر؟

اردشیر سنایى کارشناس مسائل سیاست خارجى در گفت و گو با جامعه ایرانى، با اشاره به مسئله میانجیگرى برخى از کشورهاى همسایه و اروپایى میان ایران و آمریکا، گفت: با توجه به افزایش تنش‌ها میان ایران و ایالات متحده و نگرانى برخى از کشورهاى منطقه و خارج از منطقه، پیشنهادهایى براى میانجیگرى  میان ایران و آمریکا مطرح شده است.  به نظر می‌رسد عمان به عنوان تنها کشور عربی منطقه با توجه به سابقه‌ میانجیگری و روابط حسنه‌ای که هم پیش از انقلاب و هم بعد از انقلاب با ایران و ایالات متحده داشته، بهترین گزینه منطقه‌اى برای میانجیگری باشد، خصوصا برای ایالات متحده.

آمریکا از مذاکره استقبال نمی‌کند/ شکل ظاهری مذاکره برای ترامپ اهمیت دارد

سنایى ادامه داد: در خارج از منطقه برخى از کشورها مانند ژاپن و کشورهایى که روابط خوبى با آمریکا و ایران دارند هم گزینه هاى خوبى هستند که میتوان براى میانجیگرى بر روى آن‌ها حساب کرد. اما در این بین تنها مشکلى که وجود دارد این است که به نظر نمی‌رسد در شرایط فعلى حتى با افزایش تنش میان ایران و ایالات متحده، این کشور و شخص ترامپ از میانجى استقبال کند. فکر می‌کنم ترامپ خواهان یک مذاکره مستقیم و بدون واسطه است، شبیه به آن چیزى که در رابطه با کره شمالى رخ داد و بیش از آنکه به دنبال محتوى مذاکره باشد، شکل و صورت ظاهرى مذاکره برایش اهمیت دارد.

سنایى با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد که آمریکا به دنبال میانجى و واسطه باشد، خاطرنشان کرد: در رابطه با ایران به نظر می‌رسد که ایران چنین چیزى را خواستار باشد اما تا زمانى که آمریکا نخواهد، قطعا نمیتوان کارى را از پیش ببرد. من معتقدم شرایط به همین منوال ادامه خواهد داشت و آمریکا هرروز تحریم و محدودیت بیشترى را علیه جمهورى اسلامى ایران اعمال می‌کند و از آن سمت ایران هم مقاومت را سرلوحه کار خود قرار خواهد داد. ایران همواره تلاش می‌کند تا به هر شکل ممکن دوره اول ریاست جمهورى ترامپ را پشت سر بگذارد. اما با توجه به شروع اقدامات ایران در راستاى برجام و کاهش تعهدات، امکان اینکه طرف اروپایى به تدریج به سمت آمریکا نزدیکتر شود و سیاستی که قبل از برجام در پرونده هسته اى در قبال ایران اتخاذ کرده بود را ادامه دهد، محتمل تر به نظر می‌رسد.

جنگ نظامی میان ایران و امریکا رخ نمی‌دهد/ آمریکا می‌خواهد ایران را مجبور به مذاکره کند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه من احتمال درگیرى و جنگ نظامى میان دو کشور را بعید می‌دانم، تصریح کرد: معتقدم آمریکا به ویژه شخص ترامپ اصلا به دنبال جنگ نیست و شخصیتى است که بدون آنکه فایده اى از یک عمل خصوصا جنگ نظامى را ببیند، بخواهد دست به جنگى بزند که نتیجه آن مبهم است. اما احتمال اینکه بخاطر برخى از تنش ها محل برخوردى به وجود بیاید و نیروهاى دو طرف در منطقه و یا خارج از منطقه به صورت مستقیم و غیر مستقیم دچار درگیرى و برخورد شوند بعید به نظر نمیرسد. هدف ترامپ نه جنگ نظامى بلکه فشار وارد کردن به ایران است که یا در داخل ایران بى ثباتى شورش رخ دهد یا اینکه آنقدر تهران تحت فشار قرار بگیرد که در نهایت مجبور به برگشت به میز مذاکره شود.