جامعه ایرانی– دیوید سنگر، عضو شورای روابط خارجی آمریکا و تحلیلگر برجسته طی مقالهای برای نیویورک تایمز نوشت: مقامات کاخ سفید نگرانند که قتل جمال خاشقجی، خبرنگار سعودی و نقش عربستان در این ماجرا زورآزمایی با ایران را از مسیر اصلی منحرف کند و برنامهها برای استفاده از کمک عربستان جهت اجتناب از ضربه به بازار نفت را به مخاطره بیندازد.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از نیویورک تایمز، در ادامه این مقاله آمده: به گفته این مقامات معمای خاشقجی دقیقا زمانی رخ داد که قرار است دولت ترامپ تحریمهای سختگیرانهای را علیه ایران وضع کند تا صادرات نفتی این کشور را به صفر برساند.
اما دولت آمریکا برای نتیجهبخش بودن این استراتژی روی روابط خود با سعودیها به منظور حفظ جریان نفت جهان بدون افزایش قیمتها حساب کرده تا با همکاری هم سیاست جدیدی را برای محدود کردن ایران در حوزه خلیجفارس اجرایی کنند.
اگر این طرحی که با دقت کامل برنامهریزی شده، به پیش برده شود، سعودیها دقیقا در همان زمانی که کنگره در حال بحث برای تنبیه این پادشاهی به دلیل پرونده خاشقجی است، با افزایش شدید درآمدهای نفتی روبرو خواهند شد. یکی از دلیل اعزام مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا به عربستان برای دیدار با ملک سلمان و محمد بن سلمان همین بود.
به گفته این مقامات، بخشی از مشکل روشن است: عربستان همانند یک متحد بیرحم است که یک کمپین نظامی مرگبار را در یمن رهبری میکند، و این دقیقا همان بهانههایی است که ترامپ و پومپئو برای فشار بر ایران مطرح میکنند. ریچارد هاوس، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا که با چندین رئیسجمهور جمهوریخواه همکاری داشته، گفت: «ترفند شسته و رفتهای است که شما با یک دلیل به طور همزمان یک کشور و یک شریک را تحریم کنید. و تمرکز بر رفتار ایران آسان نیست، وقتی سعودیها اینطور خبرنگاران و مخالفان خود را تحت فشار قرار میدهند و کودکان یمنی را بمباران میکنند.»
در شرایطی که ناپدید شدن خاشقجی بر شدت تنشهای عربستان با ترکیه و آمریکا افزوده، کاخ سفید در حال بررسی لطمهای است که این جریان به استراتژی آن در قبال ایران میزند.
مقامات دولت ترامپ و کارشناسان طی هفته جاری از پیامدهای احتمالی برنامه آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ایران و تاثیر آنچه بر سر خاشقجی آمد بر این برنامهها سخن گفتهاند. آنها تاکید کردند که مسئله محدود کردن فروش سلاح به عربستان که به عقیده ترامپ صنعت کار آمریکا را تهدید خواهد کرد، در مقایسه با مسئله ایران اهمیت خود را از دست داده است.
پنجم نوامبر دولت ترامپ قصد دارد اعلام کند که هر شرکتی که با ایران تجارت داشته باشد –خرید نفت، تامین مالی پروژهها یا سرمایهگذاری در این کشور- از انجام تجارت با آمریکا منع خواهد شد. این مسئله میتوانست جبهه مشترکی با سعودیها ایجاد کند و ایران را منبع تمام بیثباتیها در خاورمیانه جلوه دهد.
اما به گفته منابع آگاه، حال این استدلال به خطر افتاده است.
این مقامات گفتند، پیام پومپئو این بود که یک بازرسی معتبر و توضیح عربستان درباره آنچه رخ داده باید هرچه سریعتر صورت بگیرد، پیش از آنکه باقی دستورکاری که ترامپ و همراهانش با این پادشاهی طراحی کردهاند، به خطر بیفتد.
تعدادی از مقامات دولت آمریکا اخیرا به ریاض رفت و آمد داشته و به دنبال کمک این پادشاهی در مورد مشکلات آشنا در عراق، افغانستان یا درمورد داعش بودهاند. اما مسئله محدود کردن ایران آن چیزی است که این دولت و متحدان سعودیاش را اسیر کرده است.
نورمن رول که پیش از ترک سازمان سیا طی سال گذشته، دههها است که مسائل ایران را دنبال میکند، در مصاحبهای از ریاض گفت که «سعودیها باید هرچه سریعتر و واضحتر مسئله خاشقجی را حل کنند. اما پس از آن ما و سعودیها باید سریعا به کار بازسازی ثبات خاورمیانه، مقابله با ایران و ساختن یک خاورمیانه بهتر برگردیم.»
این دیدگاه اما دیدگاه بسیاری از اعضای کنگره یا گروههای حقوق بشری نیست که معتقدند دولت ترامپ آنقدر بر مسئله ایران متمرکز شده که تمایل دارد اقدامات عربستان که اگر از سوی ایران انجام شده بود مورد تقبیح قرار میگرفت را ببخشد.