به گزارش جامعه ایرانی؛ تلهها یا طرحوارهها، باورهای عمیقی هستند که از دوران کودکی با توجه به خلق و خو، تجارب و روابط ما در زندگی درباره خود، دنیا و دیگران شکل میگیرند که بسیار زیاد آسیب زننده هستند و به شدت سعی بر اثبات خود در زندگی ما دارند. یکی از این تلهها، تله بیارزشی است که پیوسته سعی دارد اثبات کند من بیارزشم، من کامل نیستم، من به درد نخور و نالایقم. این تله اگر در زنان شکل گیرد، میتواند آسیبهای زیادی در زمینههای مختلف زندگی ایجاد کند.
آسیبهای افتادن در این تله
به طور مثال دختر خانم یا همسر و مادری که در تله بیارزشی افتاده در زمینههای تحصیلی، شغلی، روابط بین فردی و فرزندپروری دچار خودکم بینی و بیارزشی خواهد شد، به طور ناهوشیار دست به انتخابهایی میزند که بیارزشی وی ثابت شود یا رفتارهایی انجام میدهد که پیامدش اثبات بیارزشی اش باشد یا با افرادی وارد کار و رابطه میشود که نهایتا به بیارزشی خود برسد. در خور ذکر است چنین تلههایی هیچگاه از بین نمیروند اما تعدیل میشوند و قابل مدیریت هستند.
توصیههایی برای رهایی از این تله
قبل از هر چیز بهتر است بدانید درمان این مشکل باید زیر نظر روان شناس طرحواره درمانگر صورت گیرد. در ابتدا باید کلیه خاطراتی را که یادآور احساس بیارزشی شما از کودکی است، بررسی کنید. برخی از این خاطرات واقعا اثبات بیارزشی شما نیست بلکه برداشت ما در کودکی دچار تحریف و منجر به ایجاد این باور شده است. در مراحل بعدی به کمک درمانگر، تصویرسازی این خاطرات انجام و به شما آموزش داده میشود با افرادی که این تله را در شما ایجاد کردهاند، در تصویرتان صحبت و از کودک آسیب دیده درونتان حمایت کنید.
دست آخر هم نامهای برای والدینتان و افرادی که در شکلگیری تله شما نقش داشتهاند، می نویسید و از آنها گله و از رنج عمیقتان صحبت میکنید و خواستههای خودتان را به آنها میگویید اما نامه را هیچگاه به آنها نمیدهید. رفتارهایی که باعث تداوم و بقای این تله در شما هستند با کمک درمانگرتان شناسایی می شوند و رفتارهای کارآمد را جایگزین میکنید. در ضمن باید تصمیمی قاطع بگیرید و افرادی که این تله را در شما تقویت میکنند، ترک کنید و با کمک کارتهای یادآوری کننده، آموزش داده میشوید هنگامی که در موقعیتهایی قرار میگیرید که تلهتان فعال میشود، بتوانید تعادل خود را حفظ کنید و به جای اینکه موقعیت را از پشت عینک تله بیارزشی ببینید، واقعیت را ببینید و افکار، احساسات و رفتارهای کارآمدتری را تجربه کنید.