حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان عصر امروز (چهارشنبه ۳ مهر) طی سخنانی در هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل اظهار داشت: خاورمیانه در آتش جنگ، خونریزی، تجاوزگری، اشغال‌گری، تعصبات مذهبی و فرقه‌ای و افراط‌گرایی می‌سوزد و بزرگ‌ترین قربانی چنین شرایطی ملت مظلوم فلسطین است. تبعیض، تصاحب زمین‌ها، شهرک سازی ها وکشتار همچنان ادامه دارد.
متن کامل سخنرانی رئیس جمهور کشورمان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
«الحمدلله رب العالمین و الصلوه والسلام علی رسول الله و آله و صحبه»
آقای رئیس،
انتخاب شایسته جناب‌عالی به ریاست هفتاد و چهارمین نشست سالانه مجمع عمومی ملل متحد را تبریک می‌گویم. برای جناب‌عالی و دبیرکل محترم، آرزوی توفیق دارم.
در آغاز سخن مایلم، با گرامی‌داشت یادِ نهضت آزادی‌خواهانه حسین‌بن علی (ع)، به همه حق‌طلبانی که با تحمّلِ همه سختی‌ها، برای احقاق حقوق خود مبارزه می‌کنند و به روان همه شهدای مظلوم بمباران ها و اقدامات تروریستی در یمن، سوریه، فلسطینِ اشغالی، افغانستان، عراق و دیگر کشورهای جهان درود بفرستم.
خانم‌ها، آقایان
خاورمیانه در آتش جنگ، خونریزی، تجاوزگری، اشغال‌گری، تعصبات مذهبی و فرقه‌ای و افراط‌گرایی می‌سوزد و بزرگ‌ترین قربانی چنین شرایطی ملت مظلوم فلسطین است. تبعیض، تصاحب زمین‌ها، شهرک‌سازی‌ها وکشتار همچنان ادامه دارد.
طرح‌های تحمیلی آمریکایی و صهیونیستی مانند معامله قرن، تعیین بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و الحاق بلندی‌های جولان به دیگر سرزمین‌های اشغالی، محکوم به شکست است.
برعکسِ طرح‌های ویران‌گر آمریکا، کمک‌ها و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در حوزه تامین امنیت و مقابله با تروریسم بسیار تعیین کننده بوده است. نمونه‌های بارز آن، همکاری با روسیه و ترکیه در چارچوب روند آستانه در مورد بحران سوریه، ارایه طرح صلح برای بحران یمن و همکاری فعال با نمایندگان دبیرکل سازمان ملل متحد، گفتگوهای سازنده با ۴ کشور اروپایی و تلاش فعال برای تسهیل مذاکرات صلح میان طرف‌های یمنی است که منجر به موافقت‌نامه صلح استکهلم درخصوص بندر حدیده شد.
حضار محترم؛
من از کشوری می‌آیم که از یکسال و نیم پیش، در برابر بی‌رحمانه‌ترین تروریسم اقتصادی ایستادگی نموده و از حق استقلال و توسعه علمی و فناوری خود دفاع کرده است. دولت آمریکا با اعمال تحریم های فرامرزی و تهدید دیگر ملت‌ها، تلاش کرده ایران را از مزایای حضور در اقتصاد جهانی محروم کند و با سوء استفاده از نظام بانکی، به راهزنی بین‌المللی دست زده است.
ما ایرانیان، پیشگامِ ملت‌هایِ منطقه در نهضت‌های آزادی‌خواهی بوده‌ایم؛ همواره برای خود و همسایگانمان، صلح و پیشرفت خواسته‌ایم و هرگز در برابر تهاجم و تحمیل خارجی، تسلیم نشده‌ایم. ما نمی‌توانیم دعوت به مذاکره کسانی را باور کنیم که اعلام می‌کنند سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ را علیه کرامت و معیشت ملت‌مان اعمال‌کرده‌اند. چگونه می‌توان باور کرد که جنایت و فشار بر زندگی ۸۳ میلیون ایرانی به ویژه زنان و کودکان برای دولتمردان آمریکایی امری خوشایند و موجب افتخار تلقی‌شود و استفاده از تحریم علیه طیفی از کشورها همچون ایران، ونزوئلا، کوبا، چین و روسیه به یک اعتیاد مفرط تبدیل شده‌باشد. ملت ایران هرگز این جنایت‌ها و این جنایت‌کاران را نه فراموش می‌کند و نه می‌بخشد.
خانم‌ها؛ آقایان؛
رویکردِ دولتِ کنونی آمریکا نسبت به برجام، نه تنها نقضِ قطعنامه ۲۲۳۱، بلکه تجاوز به حاکمیت و استقلالِ سیاسی و اقتصادی کلیه کشورهای جهان است.
ایران با وجود خروج آمریکا از برجام تا یک سال، همچنان نسبت به اجرای تمامی تعهدات هسته‌ای خود وفق برجام، وفاداربوده است. ما به احترامِ قطعنامه شورایِ امنیت، به اروپا فرصت دادیم تا به تعهدات یازده‌گانه خود برای جبران خروجِ آمریکا عمل‌کند ولی متاسفانه فقط حرفهای زیبایی شنیدیم و شاهد اقدام مؤثری نبودیم. اینک بر همگان ثابت شده‌است که آمریکا به تعهدات خود پشت می‌کند و اروپا از اجرای تعهداتش ناتوان است. ما حتی در اجرای بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، راهبردِ گام به گام را در پیش گرفتیم، و هنوز بر عهد خود به برجام، برجا مانده‌ایم، اما صبر ایران هم حدی دارد؛ وقتی آمریکا قطعنامه سازمان ملل متحد را حرمت نمی‌گذارد، وقتی اروپا ناتوانی خود را به نمایش می‌گذارد، تنها راه، تکیه بر عزت، غرور و اقتدار ملی است.
ما را به مذاکره می‌خوانند؛ در حالی که خود از معاهده گریزانند. ما با همین دولت فعلی آمریکا بر سر میز ۵+۱، در گفتگو بودیم؛ اما آن‌ها بر عهدِ سلفِ خویش، خط بطلان کشیدند.
من به نمایندگی از ملت و کشورم، اعلام می‌کنم که: پاسخ ما به مذاکره تحت تحریم، نه می‌باشد. دولت و ملت ایران، یک سال و نیم زیر شدیدترین تحریم‌ها، استقامت‌کرده‌است و هرگز با دشمنی که می‌خواهد با سلاح فقر، فشار و تحریم ایران به تسلیم وادارد مذاکره نخواهد کرد.
اگر پاسخ آری می‌خواهید همان طور که رهبر معظم انقلاب اعلام کرده‌اند، تنها راه برای گفتگو، بازگشت به تعهدات است. اگر نسبت به اسم برجام حساسیت دارید، به رسمِ آن بازگردید و به چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، متعهد باشید. تحریم‌ها را متوقف کنید تا راه گفت‌وگو باز شود.
من به روشنی می‌گویم: اگر به حداقل‌ها قانع هستید، ما هم به حداقل‌ها بسنده می‌کنیم. برجام، حداقل بود؛ چه برای شما و چه برای ما. اما اگر بیشتر می‌خواهید، باید بیشتر بپردازید. اگر بر سر حرفِ خود هستید که فقط یک خواسته از ایران دارید و آن، عدم ساخت و بهرگیری از سلاح هسته‌ای است، این با نظارت آژانس و بالاتر از آن، فتوای رهبری ایران، حاصل است. فقط کافی است به جای نمایشِ مذاکره، به واقعیتِ مذاکره بازگردید. عکس یادگاری آخرین ایستگاهِ مذاکره است، نه اولین ایستگاه.
ما در ایران، به رغم همه سنگ اندازی های دولت امریکا، به حرکت در مسیر رشد و سازندگی اقتصاد و جامعه ایران، ادامه داده ایم. اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۷، بالاترین نرخ رشد اقتصادی در جهان را همراه با کاهش مستمر نرخ تورم، تجربه کرد و امروز هم، علی‌رغم التهابات ناشی از عوامل خارجی در یک سال و نیم گذشته، بار دیگر به مسیر رشد و ثبات بازگشته است. رشد تولید ناخالص داخلی ایران، بدون نفت، در ماه‌های اخیر، مجددا مثبت شده و تراز تجاری کشور، همچنان مثبت است.
حضار محترم؛
دکترین امنیتی جمهوری اسلامی ایران حفظ صلح و ثبات در خلیج فارس و تامین آزادی و امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز است. حوادث اخیر، این امنیت را به شکل جدی در خطر قرار داده است. امنیت و صلح در خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز را با مشارکت کشورهای این منطقه می‌توان تأمین کرد و جریان آزاد نفت و سایر منابع انرژی را تضمین نمود، به شرط آن که امنیت را چتری فراگیر در همه حوزه‌ها برای تمامی کشورها بدانیم.
بنا به مسئولیت تاریخی کشورم در حفظ امنیت، صلح، ثبات و پیشرفت در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز، همه کشورهایی را که از تحولات خلیج فارس و تنگه هرمز متأثر می‌شوند به «ائتلافِ امید» HOPE یعنی «ابتکار صلح هرمز» (Hormoz Peace Endeavor) دعوت می‌کنم.
هدف “ائتلاف امید” ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان حوزه تنگه هرمز، و تفاهم متقابل و روابط صلح آمیز و دوستانه میان ایشان است. این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع از و به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در بر می‌گیرد.
«ائتلاف امید» بر پایه اصول مهمی همچون پایبندی به اهداف و اصول ملل متحد، احترام متقابل، منافع متقابل، جایگاه برابر، گفتگو و تفاهم، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیریِ مرزهایِ بین‌المللی، حل و فصلِ مسالمت‌آمیزِ تمامیِ اختلافات و از همه مهم‌تر دو اصلِ بنیادینِ «عدم تجاوز» و «عدم دخالت در امور داخلی یک‌دیگر» قرار دارد. حضورِ سازمانِ ملل متحد برای ایجادِ یک چترِ بین‌المللی در حمایت از “ائتلاف امید” نیز امری ضروری است.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران جزئیات بیشتری از ائتلاف امید را به اطلاع کشورهای ذینفع خواهد رساند.
خانم‌ها و آقایان
تشکیلِ هرگونه ائتلاف امنیتی، تحت هر عنوان در منطقه، با محوریت و فرماندهی نیروهای خارجی، مصداق بارز مداخله در امور منطقه است. رویکرد امنیتی‌سازیِ دریانوردی در تناقض با حق دریانوردیِ آزاد و حق توسعه، و باعث تشدیدِ تنش و پیچیده‌تر شدنِ شرایط شده، و صلح، امنیت و ثبات منطقه را تهدید می‌نماید.
امنیت منطقه با خروج نظامیان آمریکا، تأمین می‌شود و نه با سلاح و مداخله آنان. آمریکا پس از ۱۸ سال نتوانست اقدامات تروریستی را کاهش دهد، اما جمهوری اسلامی ایران فتنۀ داعش را به کمک ملت‌ها و دولت‌های همسایه، خاتمه داد. راه‌حل نهایی صلح و امنیت خاورمیانه: “دموکراسی در داخل؛ و دیپلماسی در خا رج” است. امنیت را نمی‌توان خرید و توسط دولت‌های خارجی، تأمین کرد.
صلح و امنیت و استقلالِ همسایگانِ ما، صلح و امنیت و استقلالِ ماست. آمریکا همسایه ما نیست. این جمهوری اسلامی ایران است که همسایه شماست و از دیرباز به ما آموخته‌اند که “اول همسایه؛ آنگاه خانه”. در روز واقعه، ما و شما تنها می‌مانیم. ما با هم همسایه‌ایم، نه با آمریکا!
آمریکا اینجاست، نه در خاورمیانه. آمریکا وکیلِ هیچ ملتی و کفیلِ هیچ دولتی نیست. هیچ دولتی به دولتِ دیگر، وکالت نمی‌دهد و کفالت خویش را به دیگری نمی‌سپارد. اگر امروز شعله‌های آتشِ یمن، تا حجاز هم زبانه‌کشیده‌است، باید آتش‌افروز را جست و تنبیه کرد، نه اینکه بی‌گناهان را آماج تهمت‌ها و کینه‌ها قرارداد. امنیتِ عربستان با پایان دادنِ تجاوز به یمن، حاصل می‌شود، نه با دعوت از بیگانگان. ما حاضریم برای صلح از همه توان ملی و اعتبار منطقه‌ای و اقتدار بین‌المللی خویش، مایه‌بگذاریم. راه حل صلح در جزیره‌العرب، امنیت در خلیج فارس و ثبات در خاورمیانه، را باید در درون خاورمیانه جستجو کرد و نه در بیرون آن. مسایل منطقه، بزرگ‌تر و مهم‌تر از آن است که آمریکا از عهدۀ آن برآید. دولتی که نتوانسته مسأله افغانستان و عراق و سوریه را حل کند و بانی افراطی‌گری، طالبانی‌گری و داعشی‌گری بوده‌است؛ هرگز قادر به حل معضلات پیچیده‌تر نخواهد بود.
همکاران گرامی؛
منطقه ما بر لبه پرتگاه ایستاده است؛ تا جایی‌که تنها یک اشتباه می‌تواند آتشی بزرگ را برافروزد. ما دخالتِ تحریک‌آمیزِ بیگانگان را تحمل نمی‌کنیم و به هرگونه تعرض به امنیت و تمامیتِ سرزمینی خود، قاطعانه پاسخ می‌دهیم. اما راه جایگزین و مطلوب ما، همبستگیِ میان همه ملت‌های دارای منافع مشترک در خلیج‌فارس و منطقه هرمز است.
این پیام ملت ایران است:
بیایید به جای سرمایه‌گذاری در جنگ و خشونت، بر روی امید به یک آینده بهتر، سرمایه‌گذاری کنیم.
به عدالت برگردیم. به صلح، به قانون، به عهد و پیمان و به میز مذاکره بازگردیم.
از توجه شما متشکرم
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: