نیمه پنهان حریم شخصی روی خط زرد مترو/ حقوقی که ناخودآگاه روی آن پاگذاشته می‌شود

دو ساعتی از طلوع آفتاب گذشتهِ، اما جماعتی که زیر زمین هستند چیزی شبیه ساعت چهار بعد از ظهر است. همان طور شلوغ و گرم و به همان اندازه اعصاب‌های خُردی از اول صبح به زمین و زمان گیر می‌دهند. کم کم قطار در حال رسیدن به ایستگاه است و خانمی با صدای رسا به مسافران خبر از آمدن قطار می‌دهد و بلافاصله با بیان «لطفا پشت خط زرد بایستید» به آن‌ها هشدار می‌دهد. مسافران با همان حجم جمعیت بین سکوی و قطار در رفت و آمد هستند و جمعیتی دو برابر پیاده، سوار قطار می‌شوند.

جمعیتی که حتی در فشرده‌ترین حالت ممکن هم دست از چِک کردن تلفن همراه خود برنمی‌دارند و گا‌ها بلند بلند با مخاطب خود صحبت می‌کنند و در آن بَلبشو خرید و فروش دستفروشان مترو، عکس‌های مهمانی شب گذشته را ویرایش می‌کنند، بلیت سفر می‌خرند و پیام‌هایشان را در فضای مجازی مرور می‌کنند و قربان صدقه مخاطب خاصشان می‌روند. مخاطبی که به لطف فاصله‌های از بین رفته در فضای نیم در نیم واگن‌های مترو، حالا تمام افرادی که امروز صبح ما را همراهی می‌کنند، او را می‌شناسند و در پیام دادن به او کمک می‌کنند و حریمی را نادیده می‌گیرند که بخشی از حقوق شهروندی ما محسوب می‌شود و خط زرد حریم شخصی یکدیگر را ناخودآگاه و بدون اینکه بخواهیم پایمال می‌کنیم.

نیمه پنهان حریم شخصی روی خط زرد مترو/ حقوقی که ناخودآگاه روی آن پاگذاشته می‌شود

حسین ابراهیمی مقدم مشاور امور اجتماعی و خانواده درباره راهکار‌های حفظ حریم شخصی در محیط‌های عمومی گفت: بررسی‌ها نشان می‌دهد یک خانم و یک آقا زمانی در صف یا جایی مثل مترو، اتوبوس یا تاکسی ایستاده‌اند یک فضای بیشتری حدود یک متر فاصله را نیاز دارد تا احساس امنیت کنند، اما وقتی این دو فرد هم‌جنس دو زن یا دو مرد باشند، می‌توان فضای کمتری برای آن‌ها تعریف کرد، البته که حتی اگر هر دو فرد هم‌جنس هم باشند، محدوده و حریم شخصی نباید از بین برود.

این مشاور و کارشناس امور اجتماعی در ادامه با اشاره به این موضوع که حد حریم شخصی در کشور‌های دنیا متفاوت است و هر جامعه براساس فرهنگ خود حدود شخصی را تعریف می‌کند، اظهار کرد: به طور مثال آمریکایی‌ها نسبت به اروپایی‌ها فضای کمتری را مابین همدیگر رعایت می‌کنند و نزدیک‌تر به یکدیگر قرار می‌گیرند، به همین خاطر اگر شما دقت کنید در مجالس سیاسی یا مهمانی‌ها وقتی یک اروپایی و آمریکایی کنار هم هستند، شما تصور می‌کنید که این دو در یک جلسه همدیگر را دنبال می‌کنند یا در پی هم می‌دوند.

نیمه پنهان حریم شخصی روی خط زرد مترو/ حقوقی که ناخودآگاه روی آن پاگذاشته می‌شود

او با بیان تعریفی از رعایت حریم شخصی در فضا‌های عمومی از نظر فیزیکی افزود: حریم شخصی افراد باید از نظر فیزیکی تعریفی منطقی داشته باشد، تا فرد از نظر روانی احساس امنیت کند، به عنوان مثال من باید یک محدوده خاصی را برای خودم تعریف کنم تا بتوانم آزادی عملی داشته باشم. به فرض کتاب یا روزنامه مطالعه کنم یا گوشی تلفن همراهم را ببینم، البته بار‌ها دیده شده در فضایی مثل مترو دیگران سَرشان در آن چیزی است که ما نگاه می‌کنیم. حتی بعضی از مواقع به شوخی یکدیگر را تأیید می‌کنیم و انگاری خودشان را محق می‌دانند که در فضای شخصی ما وارد شوند. این وارد شدن در فضای شخصی احساس اضطراب را به وجود می‌آورد، انگار ما در آکواریوم زندگی می‌کنیم. واضح است که برای اینکه ما بخواهیم این داستان مرتفع شود، باید آموزش همگانی از سنین پایین رخ دهد و باید از این رفتار به عنوان یک رفتار اشتباه و منکر یاد کنیم.

نیمه پنهان حریم شخصی روی خط زرد مترو/ حقوقی که ناخودآگاه روی آن پاگذاشته می‌شود

ابراهیمی مقدم با تأکید براینکه ورود به حریم شخصی دیگران یکی از اصل حقوق شهروندی در هر کشوری محسوب می‌شود، بیان کرد: در بسیاری از کشور‌ها اگر شما بدون هیچ حرکت و واکنشی فقط به شخصی مستقیم نگاه کنید یا فاصله را حفظ نکنید، آن فرد می‌تواند از نظر قانونی از شما شکایت کند و برای فرد خاطی جریمه در نظر گرفته می‌شود.

این کارشناس امور اجتماعی افزود: واقعیت امر این است که حریم شخصی افراد می‌تواند گوشی تلفن همراه یا دفتر یادداشتمان باشد و جزئی از حقوق هر فرد محسوب می‌شود و این حقوق شهروندی است. از آیه شریف قرآن الهام می‌گیریم و می‌گوییم «لاتجسسواء»؛ نباید در زندگی یکدیگر تجسس کرد، ما حتی در بسیاری از روابط زوجین هم می‌گوییم در مسائل شخصی یکدیگر تجسس نکنید.

نیمه پنهان حریم شخصی روی خط زرد مترو/ حقوقی که ناخودآگاه روی آن پاگذاشته می‌شود

ابراهیمی مقدم در پایان با اشاره به اینکه فضای مجازی یکی از مشکلات اصلی شکستن حریم شخصی است، گفت: وقتی ما با کسی در فضای مجازی ارتباط می‌گیریم، نمی‌توانیم درباره شکل ظاهری شخص، فیلم و غیره آن اعتماد کنیم، به همین خاطر شما شاهد افزایش میزان افسردگی در فضای مجازی بین کاربران هستید.