آیا واقعا اشتغال زنان باعث افزایش طلاق و کاهش فرزندآوری شده است؟

به گزارش جامعه ایرانی؛ در حالی که میزان اشتغال زنان طی چهار دهه گذشته تنها رشد سه درصدی داشته است و در حال حاضر فقط ۱۷ درصد از زنان کشورمان شاغل هستند، برخی کماکان بر این عقیده هستند که افزایش طلاق و کاهش فرزندآوری به دلیل تحصیل و اشتغال زنان است. باوری اشتباه و ناشی از جامعه‌ای مردسالار.

طی سال‌های گذشته زنان کشورمان پابه پای مردان و همسران خود در جامعه کار می‌کنند و کسب درآمد می‌کنند، زنانی که در برخی از مواقع یک بخش یا تمامی هزینه‌های یک خانه را برعهده دارند و در کنار آن به امور همسرداری، خانه داری، تربیت فرزند و تحصیل نیز مشغول‌اند. اما برخی مدام اصرار دارند تا افزایش طلاق و کاهش باروری را ناشی از این موضوع بدانند و بگویند از آنجایی که زنان «مستقل» شده‌اند، طبیعی است که سطح انتظاراتشان هم تغییر کند و به طبع آن دیگر حاضر سازگاری در زندگی نداشته باشند و یا خواهان داشتن فرزند نباشند.

اما کمی این طرف‌تر، اگر به میان زنان جامعه ایرانی برویم، از مشکلات و موانعی سخن می‌گویند که باعث شده تا علاقه آن‌ها به فرزندآوری نسبت به قبل کمتر شود. از مسائل بغرنج اقتصادی تا خانه‌های کوچک و کاهش مسئولیت پذیری مردان… افسر افشار مداری کارشناس جامعه شناسی در حوزه فرهنگ معتقد است اشتغال زنان هیچ ارتباطی با افزایش طلاق در جامعه ندارد و این صرف نظر مسئولین است.

او به جامعه ایرانی می‌گوید: اینکه در پدیده‌ها و عوامل اجتماعی بگوییم یک موضوع باعث به وجود آمدن یک مسئله است و مسائلی که باعث کاهش ازدواج و افزایش طلاق می‌شوند چندعاملی هستند نه تک عاملی. ما باید مجموعه عوامل تاثیر گذار را باید بررسی کنیم. معتقدم اینکه می‌گویند اشتغال زنان باعث افزایش طلاق و کاهش فرزندآوری شده است نظر تعصب آمیز نظام است و با این بهانه می‌خواهد به تحصیل و اشتغال زنان ضربه بزنند.

افشارمداری در ادامه تصریح کرد: عواملی که در جامعه باعث افزایش طلاق و کاهش ازدواج می‌شود، عواملی است که خود نظام ایجاد کرده است. به معنای دیگر سیاست‌گذاری‌هایی اشتباهی که در زمینه خانواده صورت گرفته و منهای شرایط اقتصادی که بزرگترین عامل تاثیرگذار در این موضوع است. باید از کسانی که چنین سخنانی را مطرح می‌کنند سوال کردکه آیا در شرایط فعلی زندگی بدون کار کردن زنان امکان پذیر است؟ ایا شما می‌توانید خانه‌ای با قیمت کمتر از ۳ الی ۴ میلیون تومان در یک منطقه بسیار معمولی تهران اجاره کنید؟ کدام بنگاه و سازمان خصوصی و دولتی بالاتر از سه میلیون تومان حقوق می‌دهد؟ با این شرایط جوانان چگونه می‌توانند ازدواج کنند؟ ازدواج کردن ابزار می‌خواهد و این ابزار فعلا در جامعه فعال نیست. همه این مسائل به کنار آنوقت می‌خواهید زنان هم کار نکنند؟ در این شرایط دیگر چه کسی می‌خواهد هزینه‌های زندگی را بپردازد؟ ایا دولت حاضر است که زنان در خانه بمانند و امور خانه و فرزند را مهیا کنند، اما ماهیانه هزینه زندگی‌شان را پرداخت کند؟ بنابراین این سخنان و اینکه تحصیل و اشتغال زنان را عامل اصلی این اتفاق‌ها می‌دانند صرفا یک نوع بهانه تراشی است.

این کارشناس با بیان اینکه چرا نمی‌گویند مسائل اقتصادی مهمترین عامل افزایش طلاق و کاهش ازدواج است، تصریح کرد: صرف نظر از این مسائل، چرا نمی‎گوید که چه کسانی صیغه و ازدواج‌های سفید را در جامعه رواج دادند؟ همین رواج صیغه در جامعه بود که در نهایت باعث رواج ازدواج سفید و کاهش ازدواج‌های دائمی شد. ایا تحقیق و پژوهشی انجام داده‌اند که متوجه شدند عامل افزایش طلاق، اشتغال زنان است؟ اگر این پژوهش انجام شده کدام ارگان و سازمان پژوهشی عهده دار این پژوهش بوده است؟ کار کردن زنان اکنون در تمام دنیا رایج است، بله فرزندآوری کاهش پیدا کرده است، اما این ارتباطی به کار کردن زنان ندارد. تحقیق کنند و ببینند آیا زنانی که شاغل نیستند و به خانه داری مشغول هستند بیش از یک یا دو فرزند دارند؟ خانواده‌های امروزی در جامعه مدرن و خانه‌های ۷۰ الی ۸۰ متری دیگر نمی‌توانند فرزندان زیادی داشته باشند.

افشار مداری ادامه داد: آیا در گذشته خانواده‌ها فرزندان زیادی داشتند نرخ مهدکودک و سایر کلاس‌ها و پوشاک و شرایط اقتصاد به این شکل بود؟ طبیعی است که با چنین شرایطی مردم در گذشته فرزندان بیشتری به دنیا می‌آورند. حتی در گذشته تفاوت آنچنانی میان مدارس دولتی و غیرانتفاعی وجود نداشت، نه اینکه مثل الان برخی از مدارس دولتی بچه‌ها را کتک می‌زنند و از آن سو در مدارس غیردولتی زبان فرانسه و … را آموزش می‌دهند. من به عنوان مادر دلم میخواهد فرزندم در بهترین مدارس و بهترین امکانات رشد کند. نظام اگر خواهان افزایش فرزندآوری است باید بسترمناسب و عدالت را شهروندان فراهم کند و به عنوان یک مادر بدانم اگر فرزندم را در مدرسه دولتی ثبت نام می‌کنم مطمئن باشم که فرزندم از حداقل امکانات آموزشی برخوردار خواهد بود. نه اینکه همزمان هزینه دیگری انجام دهم تا معلم خصوصی بگیرم. آیا آلودگی هوا باعث نمی‌شود تا مادر این نگرانی را داشته باشد که ممکن است فرزندش از این هوای آلوده دچار مشکلات متعددی شود. طبیعی است که مشکلات و موانع متعدد باعث شده تا فرزندآوری کاهش پیدا کند.

این جامعه شناس با بیان اینکه ممکن است خانواده‌ای شرایط رفاه را هم داشته باشد، اما به هر دلیلی خواهان بچه دار شدن نباشد، گفت: من مطمنم حتی اگر زنان کار را رها کنند بازهم تعداد فرزند بالا نمی‌خواهند و بازهم آمار ازدواج افزایش نخواهد داشت. عواملی که باعث کاهش ازدواج و افزایش طلاق شده است با گذشته متفاوت است. از سوی دیگر انتظار زن و مرد نسبت به همدیگر فرق دارد. گذشت آن زمان که زن می‌گرفتند که به آشپزخانه برود و برایشان بچه بیاورد. نگاه نظام به مقوله ازدواج و فرزندآوری باید نگاه آسیب شناسانه و علمی باشد تا بتواند دلایل را کشف و در جهت رفع مشکلات اقدام کند.