خبرگزاری «رویترز» به نقل از دیپلماتها نوشته است که آژانس در این گزارش اعلام کرده است که خلوص غنیسازی اورانیوم ایران از ۳.۶۷ درصد مقرر در توافق هستهای، به ۴.۵ درصد افزایش یافته است
بر اساس این گزارش، میزان ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران به ۲۱۳.۵ کیلوگرم (حدود ۳۱۶ کیلوگرم UF6) رسیده است. بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵، سقف ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران ۲۰۲.۵ کیلوگرم تعیین شده است. در گزارش ۱۰ روز پیش آژانس، که اجرای اولین گام کاهش تعهد ایران به برجام را تایید کرد، این رقم ۲۰۵ کیلوگرم بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در این خصوص گفته بود: تا ۱۲ شب ۱۶ تیر مهلت دادیم و به آژانس گفتیم بعد از آن، پروسه ما شروع میشود و یکی ـ دو ساعت پیش آژانس بینالمللی انرژی اتمی بعد از نمونهبرداری، غنیسازی ۴.۵ درصد را تأیید کرد.
گزینههای زیادی در اختیار ایران است و به صورت پلهای و تدریجی انتخاب کرده است
بهروز کمالوندی بعدازظهر امروز (چهارشنبه) در نشست شورای عالی استانها بیان کرد: ایران مسیر منطقی و درستی را پیش گرفت و اگر این صبر یک ساله نبود، ما هم در داخل و هم در خارج از کشور مشکل داشتیم. در داخل عدهای میگفتند وقت میگذاشتید و شاید اروپاییها کار میکردند و الان کسی نمیتواند حرفی بزند که اروپاییها کاری کردند. ما به اروپاییها گفتیم چقدر باید صبر میکردیم شما فرصتها را داشتید و استفاده نکردید.
کمالوندی عنوان کرد: ایران تصمیم گرفت در یک مقطعی توازنی که به هم خورده و کفه ترازو حقوق ما و تعهداتمان همخوانی ندارد را متوازن کند و به اروپا گفتیم یا حقوقمان را تامین کنید یا از تعهداتمان کم میکنیم. وقتی این موضوع مطرح شد جدی نمیگرفتند و ایده «کم در برابر کم» less for less از سوی وزارت خارجه بیان شد و فکر نمیکردند ایران به طور جدی دنبال این کار شود.
وی ادامه داد: ما این طرح را در سازمان انرژی اتمی حتی قبل از خروج آمریکا از برجام که زمزمههای خروج آمریکا را شنیده بودیم در نظر داشتیم و گزینههای مختلف را مطرح کردیم و به شورای عالی امنیت ملی رفت و مسئولان کشور در این خصوص کار کرده و از این گزینهها استفاده کردند.
کمالوندی بیان کرد: محاسبات آمریکا در بیرون رفتن از برجام کاملا اشتباه بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: گزینههای زیادی در اختیار ایران است و به صورت پلهای و تدریجی انتخاب کرده است. در گام اول ما ذخیره ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم ۳.۶۷ را افزایش دادیم، البته گزینه آب سنگین را هم داشتیم که گفتیم مازاد فروش ۱۳۰ تن را کنار میگذاریم و به عنوان تعهد به آن نگاه نمیکنیم ولی به عنوان مزیت چرا.
وی همچنین گفت: ما چند وقت پیش مقداری آب سنگین صادر و بازارهایی را پیدا کردیم و به صورت دوتره از آن استفاده کردیم و به ماده با ارزش دیگری تبدیل و صادر کردیم و ایران نباید خود را از چنین بازاری محروم کند.
نیروگاه بوشهر ما از ۴.۲ بیشتر نیست و ما الان تا ۴.۵ بالا رفتیم
کمالوندی درباره افزایش سقف غنی سازی که در گام دوم ایران تعریف شده و ۱۶ تیر ماه اعلام شد، خاطرنشان کرد: ما سه ایستگاه برای غنی سازی داریم. ایستگاه اول غنی سازی برای راکتور قدرت است مثل نیروگاههای بزرگ که در دنیای ۹۰ درصد غنی سازی برای همین منظور انجام میشود که غنای آن هم مختلف است، ولی اینها بیشتر از ۴.۵ نیست و حداکثر ۴.۲ است و مثلا نیروگاه بوشهر ما از ۴.۲ بیشتر نیست و ما الان تا ۴.۵ بالا رفتیم.
وی افزود: در ایستگاه اول که ۹۰ درصد استفاده برای غنی سازی و کار سوخت نیروگاهی است ما ۳.۶۷ را کنار گذاشتیم و بالا رفتیم. دو ایستگاه دیگر هست. ایستگاه ۲۰ درصد که بین آنها چیزی نیست و بین آنها خیلی خیلی ایستگاه نیست و از ۵ درصد یک دفعه به ۲۰ درصد میرسد و بعد از ۲۰ به ۶۰ و بالاتر میرود که برای استفادههای پیشران و موضوعات دیگر است.
کمالوندی بیان کرد: وقتی به ما اختیار دادند که این تعهدات را رعایت نکنیم، اصل نیاز سازمان انرژی اتمی بود. ممکن است نیاز پیشران داشته باشیم، ولی نیاز امروز نیست. بنابراین ما سراغ آن تولید نرفتیم.
* برای چندین سال سوخت ۲۰ درصد را داریم
معاون صالحی بیان کرد: مثلا غنی سازی ۲۰ درصد برای راکتور تحقیقاتی تهران است که چندین سال سوخت تولید شده داریم. اما در حوزه نیروگاهی کار بزرگی داریم و بخش عمده مواد باید در این زمینه مصرف شود به خصوص در کار تحقیق و توسعه، تولید سوخت، آزمایشات بعد از پرتودهی و … این ایستگاهی بود که انتخاب کردیم.
وی ادامه داد: همان روزی هم که اعلام کردیم، اقدامات شروع شد. تا آخرین ساعت هم به آنها مهلت دادیم یعنی تا ۱۲ شب روز ۱۶ تیر (ساعت صفر – صفر) به آژانس اعلام کردیم که پروژه بعد از آن (ساعت صفر – صفر) شروع میشود و صبح اندازهگیری کنید خواهید دیدید و صبح معلوم شد ۴.۵ درصد رسیدیم و یکی دو ساعت پیش آژانس بعد از نمونه برداری غنی سازی ۴.۵ درصد را تأیید کرد. ما در ابتدا آزمایش میکنیم، ممکن است در آنالیز مواد خیلی کمی تفاوت باشد که در آنالیز انجام شده ۴.۵ درصد به دست آمد و آژانس هم تأیید کرد.
کمالوندی همچنین عنوان کرد: ما حداقل در یک سوم استانها تأسیسات هستهای داریم، ولی اگر تاسیسات پزشکی هستهای را که ما تأمین میکنیم به حساب بیاوریم در همه شهرها و استانها حضور دارد.