کنجکاوی باعث میشود بروید و روی این لینکها کلیک کنید و تصاویر را تماشا کنید یا چیزهایی را که نباید بخوانید. کمتر آدمی است که بتواند در برابر این وسوسه قوی عمل کند و بیخیال تماشای محتوایی که فاش کننده است شوند.
با این حال بعضیها میتوانند کنجکاوی را کنار بگذارند و به راحتی از تماشای راز دیگران بگذرند. همه فکر میکنند اگر کسی که رازش فاش شده نگران منتشر شدن تصویر، پیام یا صدایش بوده اصلا چرا این کار را کرده است؟ تعداد کمی از آدمها به این فکر میکنند که این هم یک نوع خشونت شدید و آشکار است و نباید به آن دامن زد.
قربانیان خشونت همیشه متهم میشوند که چرا عاقلانه رفتار نمیکنند. ما وقتی چیزی را عاقلانه میدانیم که مبنای زندگی اجتماعیما هماهنگ باشد.. ما انسانهایی هستیم که تماشای زندگی خصوصی دیگران را حق خودمان میدانیم. جالب اینجاست که این حق را در مورد خودمان به دیگران نمیدهیم اما همین کار را با دیگران میکنیم بدون اینکه متوجه باشیم چگونه او را در معرض خشونت قرار میدهیم..
در مورد خشونتهای سایبری آن هم از نوع انتشار رازهای نهفته، عکسها و یادداشتهای خصوصی نکته مهم این است که زنان بیشتراز مردان، قربانی خشونت و آزار میشوند. در واقع این ابزاری برای تهدید و تحقیر زنان در فضای مجازی است. البته این به معنای آن نیست که مردها در معرض خشونت و آزار سایبری نیستند اما به طور کلی این یکی از ابزارهای قوی برای تهدید و ارعاب زنان است و البته مانند همه خشونتهای رایج دیگر علیه زنان، همه مسئولیت و بار این موضوع بر عهده زن است.
اشتباه بزرگ ما
«اولین توجیه ما برای تماشای یک عکس خصوصی یا خواندن یک متن یا اسکرین شات این است که اگر قربانی نگران این مساله بود اصلا اجازه نمیداد چنین عکسی گرفته شود یا چنین گفتگویی شکل بگیرد. این اولین و ابتداییترین واکنش افراد در برابر عمل غیر اخلاقی خودشان است.
به عبارت دیگر این راهی است برای اینکه افراد اظهار نظرها و رفتار غیر اخلاقیشان را در برابر چیزی که میبینند یا میخوانند توجیه کنند. آن قدر که قربانی برای گرفتن یک عکس و یا فرستادن یک پیام خصوصی متهم است کسی که به این حریم تجاوز کرده است گناهکار شناخته نمیشود و مورد انتقاد قرار نمیگیرد.
بهتر است بگوییم اصلا کسی کاری به کار هکرها ندارد هیچ کس از خودش نمیپرسد من چرا باید او را تماشا کنم؟ یا چرا یک نفر به خودش اجازه داده زندگی خصوصی دیگری را فاش کند. اما همه میگویند چرا او این عکس را گرفته؟
یکی دیگر از جنبههای تهاجمی تجاوز به حریم خصوصی دیگران زمانی است که فردی با انتشار عکس، فیلم یا یادداشت قربانی را تهدید میکند. یک پیام یا یک فیلم میتواند ابزاری برای کنترل دیگری باشد؛ یک سایه تهدید برای اینکه هرگز اشتباهی در این رابطه رخ نخواهد داد. انتشار ناخواسته عکسها یک روش انتقام گیری هم هست. بارها و بارها افراد برای انتقامجویی، تهدید و ارعاب تصویر دیگری را منتشر کردهاند.
این یک خشونت است
همرسان کردن تصویر دیگران یا اسکرین شاتی از یک مکالمه خصوصی در حالی که فرد مورد نظر از این مساله خبر ندارد و یا اجازه انتشارش را نداده است، یک خشونت آشکار و تجاوز صریح به حریم خصوصی دیگران است. بسیاری از ما اصلا فکر نمیکنیم که انتشار و تماشای یک عکس لو رفته، اظهار نظر درباره آن و طعنه و کنایه زدن به فرد مورد هدف یک نوع تجاوز و خشونت است.
اگر یک نفر دزدی کند شما دزد را مجازات میکنید نه کسی که از او دزدی شده، ولی در مواجهه با عکسی که با هدف تحقیر، تخریب، توهین و انتقام جویی منتشر شده است لحظهای آن را با دزدی یا خشونت مقایسه نمیکنید. تا زمانی که نقض حریم خصوصی زندگی دیجیتال ارزشی برابر با نقض حریم خصوصی زندگی واقعی افراد نداشته باشد ما در این چرخه تحقیر، توهین، انکار و دستمایه قرار دادن دیگران باقی خواهیم ماند بدون اینکه متوجه شویم این کار نوعی خشونت، ایجاد هراس و ناامنی و تجاوز است.
تجاوز به حریم خصوصی دیگران یعنی نقض ابتداییترین حقوق افراد. هر کسی میتواند بدون اجازه یا دریافت تائید دیگران در محدوده مشخصی از زندگیاش کاری را که دوست دارد انجام بدهد. این حریم با جنسیت افراد تغییر نمیکند. آزادی عمل در حریم خصوصی برای زن و مرد یکسان است. هیچ فرقی بین کسی که به زور وارد خانهتان میشود و کسی که وارد زندگی دیجیتال میشود وجود ندارد. هر دوی این رفتارها تجاوز و نقض حریم خصوصی است.
از خودتان بپرسید «من چه احساسی دارم اگر یک بار عکس خصوصیام یا یک مکالمه به غایت شخصیام منتشر شود و دیگران آن را دست مایه طنز و شوخی خود قرار بدهند؟ من چه حالی دارم اگر وارد حریم خصوصیام شوند؟»
خشونت علیه زنان
انتشار تصویر خصوصی زنان یا یادداشتها و گفتگوهای او بدون اجازه و خواسته او نوعی آزار و خشونت جنسیتی است. چون وقتی این اتفاق میافتد فرد قربانی در معرض انواع حملههای جنسیتی دیگران قرار میگیرد. در واقع با انتشار یک عکس و تماشای گروهی آن، این پیام جمعی فرستاده میشود که تو یک زن هستی، این جنسیت یک ضعف است و حالا برای چیزی که هستی باید شرمنده باشی. آبرویت را به خطر انداختهای، ما میتوانیم بدنت را ارزیابی کنیم و به آن نمره بدهیم و با آن سرگرم باشیم.
یادتان باشد
اینترنت فضایی است که به همه ما فرصت ابراز وجود میدهد. وب بر اساس نیاز انسان برای تبادل و اظهار نظر بنا شده است. خشونت، آزار و ارعاب دیگران چیزی است که میتواند به راحتی در فضای آزاد اینترنت اتفاق بیفتد. هیچ جامعهای آنقدر اخلاقی و قانون مدار نیست که خشونت و تهدید در آن به طور مطلق وجود نداشته باشد با این حال همیشه این امکان برای ما به عنوان یک عضو از جامعه وجود دارد که برای اصلاح رفتار خودمان و دیگران تلاش کنیم.
خشونت سایبری یک تهدید واقعی و جدی برای همه است. حریم خصوصی شما بالقوه در معرض تهدید است و این چیزی است که به زندگی افراد زیادی آسیب جدی وارد میکند. شهرت افراد را به خطر میاندازد، موقعیت شغلیشان را تحت تاثیر قرار میدهد و حرمت و کرامت انسانی را نقض میکند. خشونتهای سایبری، سیستماتیک هستند و زندگی آدمها را به بدترین شیوه دگرگون میکنند.
باردیگری که عکس خصوصی هنرمند محبوبتان منتشر شد، از گفتگوی خصوصی دوست عزیزتان اسکرینشاتی فرستاده شد و همه به فیلم یک سلبریتی معروف جهانی خندیدند، یک لحظه متوقف شوید و به خشونت آشکار علیه یک انسان فکر کنید. سهم خود را ادا کنید و از تماشای زندگی خصوصی دیگران بگذرید.