اینستکس عملیاتی شد/ ایران کاهش تعهدات برجامی را متوقف می‌کند؟

به گزارش جامعه ایرانی، روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی به تازه ترین تحولات میان ایران و ۴ کشور باقی مانده در برجام بر سر این توافق هسته ای پرداخته و در این باره نوشت: ایران اعلام کرده است که طبق برنامه این کشور برای متوقف کردن برخی از محدودیت هایش در برجام عمل خواهد کرد اما درها را برای توقف ادامه این روند باز گذاشته است.

این مواضع پس از آن اعلام شد که کشورهای اروپایی پیشرفت هایی را در زمینه بازگشایی یک کانال تجاری با هدف تلطیف تنش بر سر تحریم های آمریکا علیه ایران انجام دادند.

پیشرفت هایی که در جهت عملیاتی شدن اینستکس روز جمعه صورت گرفت به این معنا است که اروپایی ها احتمالا از وقتی که در اختیار دارند برای تلاش های دیپلماتیک با هدف ممانعت از تشدید تنش ها میان آمریکا و ایران بر سر اقدام اخیر نظامی اخیر تهران و فعالیت های هسته ای این کشور استفاده کردند.

عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران  و بازیگر کلیدی در مذاکرات هسته ای ایران، گفت که به تهران درباره پیشرفت های صورت گرفته از سوی دولت های اروپایی در راه اندازی مکانیزمی با هدف از بین بردن تاثیرات تحریم های آمریکا بر ایران گزارش خواهد داد. وی درباره احتمال اینکه ایران ممکن است برداشتن گام های بیشتر در مسیر خروج از توافق سال ۲۰۱۵ میلادی وقفه ایجاد کند سخنی عنوان نکرد.

روز گذشته (جمعه)، مقاماتی از انگلیس، فرانسه و آلمان با مقاماتی از ایران، روسیه و چین در وین اتریش با هدف متقاعد کردن تهران برای عبور نکردن از محدودیت های وضع شده بر این کشور بر اساس توافق برجام دیدار کردند، در این توافق محدودیت های شدیدی بر فعالیت های هسته ای ایران در مقابل تعلیق اغلب تحریم های بین المللی وضع شده بود.

مقامات اروپایی در دیدار روز جمعه تایید کردند که یک مکانیزم تجاری که با نام اینستکس شناخته می شود اکنون عملیاتی شده است و در حال انجام نخستین تراکنش خود است. ۷ کشور اروپایی اعلام کردند که به فرانسه، آلمان و انگلیس در اینستکس خواهند پیوست، این کانال به دنبال تسهیل و اجازه تجارت میان اروپایی ها و شرکت های ایرانی بدون نیاز به جریان مستقیم مالی است.

عراقچی پس از پایان جلسه در این باره گفت: می توانم بگویم که در مقایسه با نشست های پیشین جلسه امروز یک گام رو به جلو بود اما این همچنان کافی نیست و انتظارات ایران را برآورده نکرده است. پیشرفت های انجام شده را به اطلاع ایران می رسانم و واضح است که تصمیم نهایی از سوی تهران اتخاذ خواهد شد.

وال استریت ژورنال در ادامه می نویسد: انتظار می رود ایران در روزهای آینده از یک محدودیت اعمال شده بر فعالیت های هسته ای این کشور در زمینه غنی سازی اورانیوم عبور کند. با این حال، مقامات ایران هشدار دادند که قادر خواهند بود گام های اضافی بیشتری در این زمینه بردارند که می تواند شامل غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم و همچنین اقداماتی برای از سر گیری فعالیت در راکتور اراک باشد. عراقچی گفت که وی درباره توقف این اقدامات تردید دارد اما این موضوعی نیست که وی بخواهد درباره آن تصمیم گیری کند.

مقامات اروپایی اعلام کردند که اگر ایران گام های بیشتری را در قبال فعالیت های هسته ای این کشور بردارد مجبور خواهند شد مکانیزم مالی با ایران را رها کنند اقدامی که می تواند به نابودی برجام منجر شود. از بین رفتن برجام می تواند به طرز قابل توجهی به افزایش تنش ها میان آمریکا و ایران منجر شود. واشنگتن هشدار داده است که از سرگیری فعالیت های هسته ای ایران را تحمل نخواهند کرد.

روز گذشته (جمعه) کمیسیون مشترک برجام در وین و در سطح معاونان وزیران خارجه کشورهای ۱+۴ برگزار شد و در پایان بیانیه ای صادر و اعلام کرد که اولین تراکنس اینستکس در حال پردازش است.

در بخشی از این بیانیه آمده است: اینستکس عملیاتی شده و در دسترس تمامی دولت‌های عضو اتحادیه اروپایی قرار دارد و اولین تراکنش‌های آن نیز در حال پردازش است. همکاری‌های تکمیلی جاری با نهاد متقابل تأسیس شده ایرانی (سازوکار تجارت و تأمین مالی ایران و اروپا) تسریع خواهد شد. آن‌ها تأیید کردند که برخی دولت‌های عضو اتحادیه اروپایی در حال پیوستن به سهامداران اینستکس، که یک سازوکار خاص معطوف به تسهیل تجارت قانونی با ایران است، می‌باشند. آن‌ها همچنین در حال تلاش هستند تا اینستکس را به روی فعالان اقتصادی کشورهای ثالث نیز باز کنند.