بررسی تحولات جاری در لیبی بیانگر آن است که با تشدید درگیریها در این کشور میان نیروهای وابسته به خلیفه حفتر فرمانده ارتش ملی و دولت وفاق ملی زمینه برای حضور داعش در لیبی که اوضاع را برای اجرای عملیات تروریستی خود و پیدا کردن جای پای جدید بعد از شکست در سوریه و عراق مناسب می بیند مهیا شده است.
عناصر وابسته به داعش با سو استفاده از شرایط به وجود آمده در لیبی یا بهتر بگوییم شرایطی که خلیفه حفتر آن را برای داعشی ها مهیا کرده عملیات خود را در مناطق مختلف این کشور از سر گرفته اند به طوریکه منابع لیبیایی به سه شهری که داعش به دنبال اشغال آنهاست، اشاره کردند. کارشناسان و منابع لیبیایی اعلام کردند که که افزایش تحرکات داعش در جنوب لیبی به مثابه پیامی خطرناک است به ویژه که چند روز پس از فایل ویدئویی ابوبکر البغدادی سرکرده داعش رخ میدهد. این کارشناسان افزودند: داعش به دنبال حضور قوی در لیبی با توجه به عملیات در طرابلس است.
«حامد الخیالی» شهردار «سبها» گفت: احتمال بازگشت داعش به سرت محال است اما ممکن است که در برخی شهرهای دیگر خود را نشان دهند که از جمله آنها میتوان به شهرهای قدوه، تمنهنت و ام الارانب اشاره کرد.
پیش از این نیز دولت وفاق ملی لیبی در این خصوص و آغاز تحرکات داعش در مناطق مختلف این کشور هشدار داده و اعلام کرده بود که نیروهای تحت امر «خلیفه حفتر» موجب گسترش داعش در لیبی شدند. نیروهای حفتر به دنبال حمله به یک پایگاه نظامی در شهر سبها (جنوب لیبی) هستند که گروه تروریستی داعش آن را تأسیس کرده است. این دولت تاکید کرده است: واضح است که مسئولیت بازگشت تروریستهای تکفیری داعش به لیبی برعهده حفتر و نیروهای تحت امر آن است.
در همین راستا پیشتر منابع خبری اعلام کرده بودند که گروه تروریستی تکفیری داعش مسئولیت حمله به پایگاه نظامی ارتش لیبی در شهر سبها را برعهده گرفته است. منابع محلی در شهر سبها لیبی اعلام کردند که هشت نظامی بر اثر حمله تروریستهای داعش به یک پایگاه نظامی ارتش لیبی کشته شدند.
در این بین نباید از نقش حامیان خلیفه حفتر که همان عربستان و امارات هستند در گسترش حضور داعش در لیبی غافل بود. به نظر میرسد که عربستان و امارات از حضور داعش در لیبی نفع میبرند البته حضور داعش در کشورهای منطقه به ویژه سوریه و عراق در راستای تمایلات تجزیه طلبانه ریاض و ابوظبی علیه خاورمیانه صورت گرفت و در حال حاضر شکست تروریستها در این ۲ کشور باعث شده تا به سمت دیگر کشورها به ویژه کشورهای آفریقایی حرکت کنند.
پیش از این نیز فایز السراج رئیس شورای ریاستی دولت وفاق ملی لیبی از کشورهای حامی فرمانده ارتش ملی این کشور انتقاد کرده بود. وی تاکید کرده بود: من از کشورهای حامی حفتر میخواهم در حساب و کتابهای خود بازنگری کنند. آنها باید روی ملت لیبی حساب باز کنند نه یک شخص خاص در غیر این صورت شکست خواهند خورد. روابط ما با مصر و عربستان که از حفتر حمایت کرده اند خوب است و امیدواریم این روابط به روند طبیعی خود باز گردد اما برخی کشورها متأسفانه از یک گروه خاص حمایت میکنند.
امارات که در حمایت از حفتر پا را فراتر گذاشته و وارد فاز حمایت نظامی آشکار و علنی از به اصطلاح فرمانده ارتش ملی این کشور شده است به طوریکه منابع خبری با اشاره به حملات صورت گرفته علیه پایتخت لیبی طی شبهای گذشته اعلام کردند که اماراتیها در این موضوع دخیل هستند. الجزیره به نقل از پایگاه خبری آمریکایی دفنس نیوز، راز حملات شبانه اخیر به طرابلس از سوی پهپاد ناشناس را آشکار کرد. ربر اساس گزارش این سایت خبری آمریکایی حملات با پهپاد چینی با نام ونگ لونگ۲ که متعلق به امارات وحامی خلیفه حفتر برای براندازی دولت وفاق ملی لیبی است، رخ داده است. این پایگاه خبری آمریکایی اعلام کرد که خرید پهپادهای آمریکا زمان بر و گران است اما پهپادهای چینی ارزان قیمت است.
در همین راستا به نظر میرسد که خلیفه حفتر هیچ قصدی برای عقب نشینی از طرابلس و نبرد در پایتخت لیبی ندارد به طوریکه در جدیدترین پیام خود اعلام کرده قصد دارد کنترل شهر طرابلس را به دست بگیرد. وی در ادامه افزود: نبرد ارتش در طرابلس ادامه دارد و نیروهای وابسته به وی، نیروهای دولت وفاق ملی را تحت پیگرد قرار میدهد. حفتر تاکید کرد: در صورت عقب نشینی دشمن، ما آنها را تعقیب کرده و از بین می بریم.
در این بین بی توجهی و انفعال کشورهای جهان در قبال تحولات لیبی و سکوت نهادها و سازمانهای بین المللی در این زمینه قابل توجه است. سازمان ملل پیش از این تنها به ابراز نگرانی بسنده کرده بود و نماینده این سازمان در امور لیبی در تازهترین اظهار نظر خود به طرفهای درگیر در این کشور پیشنهاد داده بود هرگونه عملیات نظامی خود را همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان متوقف و به مدت یک هفته آتشبس انسانی برقرار کنند.
اما در این میان نباید از نفرت مردم لیبی از سیاستهای مداخله جویانه عربستان و امارات و هوشیاری آنها در قبال این سیاستها غافل ماند به طوریکه به تازگی شماری از مردم لیبی با تجمع در برابر سفارت عربستان در شهر طرابلس دخالت سیاسی و نظامی رژیم سعودی در کشورشان را محکوم کرده شعار «بنسلمان دشمن خداست» سردادند.
در نهایت باید گفت که سیاستمداران آزاده و مستقل در لیبی و دولت وفاق ملی این کشور که بیشتر به سمت راه کارهای سیاسی برای حل بحران تمایل داشته و نمیخواهند لیبی وارد دایره جنگ و خون ریزی شود نباید اجازه گسترده شدن تحرکات داعش در این کشور را بدهند که در غیر این صورت لیبی نیز مانند سوریه و عراق چندین سال شاهد جنگ و عملیات تروریستی و کشتار توسط عناصر داعش خواهد بود که از بین بردن و بیرون راندن آنها از لیبی زمان بر بوده و هزینههای انسانی و مالی زیادی میطلبد. مقامات لیبیایی باید به اوضاع عراق و سوریه به مثابه درس عبرتی بنگرند که ممکن است همین شرایط در این کشور در سایه بی توجهی آنها به مداخلات عربستان و امارات و تلاش آنها برای نفوذ داعش در لیبی به وجود آید.