هـــــر چقدر که دولت حسن‌روحانی طی ۶ سال گذشته تلاش کرد تا وزارتخانه‌های ادغام شده دردولت دهم را تفکیک کند و فشار کار چند وزارتخانه را از دوش یک وزیر و وزارتخانه‌اش بردارد، اما مجلس در چندین مقطع با این لوایح دولت مخالفت کرد. اما حال گویا شرایط به گونه دیگری شده و خود نمایندگان درصدد تفکیک وزارتخانه‌ها برآمده‌اند. از این جهت نمایندگان طی طرحی که به هیأت رئیسه مجلس ارسال کرده‌اند خواستار تشکیل وزارت جدید «تجارت و خدمات بازرگانی» شده‌اند.
به عبارت دیگر خود طرح تفکیک وزارت بازرگانی از وزارت صنایع و معادن را کلید زده‌اند. اگر این طرح در مجلس به تصویب برسد و هیأت رئیسه نیز با آن موافقت کند شاهد تولد دوباره وزارتخانه‌های صنایع و معادن و بازرگانی با نام جدید تجارت و خدمات بازرگانی خواهیم بود. باید منتظر ماند و دید مجلس چه رویکردی نسبت به این طرح نشان خواهد داد.
از ادغام تا تفکیک
از ابتدای انقلاب تا کنون و در دولت‌های مختلف ادغام و تفکیک وزارتخانه‌ها با رویکرد و صلاحدید دولت‌ها امری طبیعی به حساب می‌آمده و به ضرورت زمان این تغییرات صورت می‌پذیرفته، اما چند سالی است که دیگر مجلس به ادغام یا تفکیک وزارتخانه‌ای تن در نمی‌دهد. شاید بحث برانگیز‌ترین تغییرات در وزارتخانه‌ها در آخرین دوره آن؛ یعنی دولت احمدی‌نژاد بازگردد که در سال ۹۰ همزمان ۷ وزارتخانه راه و ترابری و مسکن و شهر سازی؛ صنایع و معادن و بازرگانی؛ رفاه و امور اجتماعی، کار و امور اجتماعی و تعاون با یکدیگر ادغام شدند و از دل آنها ۳ وزارتخانه «راه و شهرسازی» «صنعت، معدن و تجارت» و «تعاون، کار و رفاه اجتماعی» بیرون آمدند. گرچه در مورد معایب این ادغام‌های کارشناسی نشده بسیار سخن‌ها گفته شده، اما چند سالی است که دولت‌های یازدهم و دوازدهم درصددند که وزارتخانه‌های مذکور را تفکیک کنند تا هریک به وظیفه خود در حیطه اختیارات عمل کند و سنگینی بار ۲ یا ۳ وزارتخانه به بهانه ادغام بر دوش وزیر نیفتد، اما مجلس تا کنون با لوایح دولت برای تفکیک وزارتخانه‌ها مخالفت نموده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که علت ناکامی این وزارتخانه‌ها بدین خاطر است که وظایف وزارتخانه‌های ادغامی با یکدیگر همخوانی ندارد و هیچ وزیری نمی‌تواند همزمان به همه امورات در چند حوزه رسیدگی کند. در شرایطی که مجلس هشتم رای به ادغام این وزارتخانه‌ها داده حال خبر می‌رسد گویا نمایندگان در مجلس دهم خود درصدد تفکیک وزارتخانه‌ها هستند.
طرح جدید
جمعی از نمایندگان مجلس در طرحی، خواستار تشکیل وزارت جدیدی به نام «تجارت و خدمات بازرگانی» شده‌اند. تسنیم نوشت، البته بهارستان‌نشینان براساس این طرح خواستار جدا شدن اختیارات و وظایف وزارت بازرگانی سابق از مجموعه وزارت صنعت، معدن تجارت شده‌اند. در دلایل توجیهی این درخواست آمده است: به منظور تمرکز و هماهنگی در مسئولیت‌ها، تسریع در تحقق سیاست‌های تولیدی و تجاری کشور و همچنیبن هم افزایی در توسعه و تنظیم بازارهای داخلی و خارجی این طرح جهت قرار گرفتن در سیر مراحل تصویب به مجلس تقدیم می‌شود. در عنوان این طرح نیز اینگونه آمده: از تاریخ تصویب این قانون احکام مربوط به ادغام ۲وزارتخانه «بازرگانی» و صنایع و معادن در قانون «تشکیل دو وزارتخانه تعاون، کار و رفاه اجتماعی و صنعت، معدن و تجارت مصوب ۸/۴/۹۰» لغو و نیز « قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط به بخش کشاورزی در وزارت جهاد کشاورزی مصوب ۲۴/۱۱/۹۱ به استثنای ماده (۲) و تبصره آن» نسخ و کلیه وظایف و اختیارات واگذار شده قانونی به وزارت جهاد کشاورزی به وزارت «تجارت و خدمات بازرگانی» منتقل می‌شود.
در تبصره ۱ این طرح آمده: «وزارت تجارت و خدمات بازرگانی» با کلیه وظایف و اختیاراتی که طبق قوانین بر عهده وزارت بازرگانی سابق بوده است، تشکیل می‌شود و کلیه دستگاه‌های تابعه آن وزارت به «وزارت تجارت و خدمات بازرگانی» منتقل می‌شود. تبصره ۲ این طرح می‌گوید: «وزارت صنعت، معدن و تجارت» از این پس با عنوان سابق «وزارت صنایع و معادن»، به موحب قوانین حاکم بر آن و با کلیه وظایف و اختیارات سابق به فعالیت خود ادامه می‌دهد. تبصره ۵ این قانون می‌افزاید: کلیه قوانین عام و خاص از تاریخ تصویب این قانون ملغی الاثر می‌شود.
افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با جامعه ایرانی:
اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی تشریح کردند: