جامعه ایرانی– تصمیم روز جمعه مبنی بر کاهش تولید نفت توسط اوپک و متحدان آن باعث کاهش فشارها بر قیمت نفت شد اما تحلیلگران نگران روابط درازمدت این کارتل در شرایطی هستند که روسیه و آمریکا نقش جدیتری در بازار نفت یافتهاند.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از مارکت واچ، سازمان کشورهای صادرکننده نفت اعلام کرد اعضای آن به مدت شش ماه، تولیدات خود را ۸۰۰ هزار بشکه در روز نسبت به ماه اکتبر کاهش خواهند داد و این اقدام از ماه ژانویه آغاز میشود.
این بیانیه مشخص نکرد که سطح تولید کشورهای غیرعضوی مانند روسیه به چه شکل خواهد بود. گزارشهای خبری از کاهش ۴۰۰ هزار بشکهای کشورهای غیرعضو برای رساندن مجموع تولیدات به روزانه ۱.۲ میلیون بشکه در روز خبر میدهند.
لوکمن اوتونوگا، تحلیلگر محقق در FXTM گفت: «پس از انتشار اخبار مربوط به توافق موفقیتآمیز تولیدکنندگان در مورد کاهش سطح تولید، نفسی از سر آسودگی در تمام بازارهای نفتی کشیده شد. این موفقیت در مذاکرات یک پیشرفت در بازارهای مالی و مورد استقبال این بازارها است.»
استفان اینز، مدیر آسیا پاسیفیک در اواندا گفت که نخست قیمت نفت باید به ثبات برسد و بعد خونریزی متوقف شود. بااینحال وی این سؤال را مطرح میکند که آیا اوپک قادر است روابط خود را در چشمانداز درازمدت بازار نفت حفظ کند. وی دراینباره میگوید: «آینده اوپک چه میشود؟ مسلماً در آینده نزدیک اهمیتی نخواهد داشت که بازیگران جدید در این بلوک، ابرتولیدکنندگان جدیدی مانند روسیه و آمریکا به جنگ خود برای کنترل منافع در قیمتگذاری نفت ادامه خواهند داد و بر اساس قانون طبیعت تنها آنهایی نجات مییابند که قویتر هستند.»
اینز بر این باور است که در درازمدت بالاخره کنترل بازارهای نفتی به دست (این) قدرتها خواهد افتاد.
بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی، آمریکا طی سال جاری میلادی بهعنوان بزرگترین تولیدکننده نفت خام شناخته شد. این اداره در گزارش ماهانه خود برآورد کرد که تولیدات داخلی این کشور در ماه اکتبر به میانگین روزانه ۱۱.۴ میلیون بشکه رسید. و گزارش بلومبرگ طی روز پنجشنبه حاکی از آن بود که آمریکا هفته گذشته پس از ۷۵ سال وابستگی به نفت خارجی، به یک صادرکننده نفتی تبدیل شد.
مت بادیالی، محقق ارشد در موسسه تحقیقاتی بانیان هیل گفت: «کشورهای عضو اوپک نیازمند نفت گرانتر هستند، چراکه بخش عمده بودجه این کشورها از طریق درآمدهای نفتی تأمین میشود. میدانهای نفتی رو به فرسایش هستند و همین مسئله هزینه تولید را افزایش داده است. آنها نیازمند قیمتهای بالاتر هستند.»
وی در ادامه افزود: «شرکتهای نفتی روسیه با اعضای اوپک در یک کشتی نیستند، بنابراین کاهش تولیدات را منفی تلقی میکنند.»
اوپک هنوز به شکل فعلی مدیریت و ارزیابی مسائل وابسته است اما اعضای کوچکتر این کارتل تا چه زمان میخواهند با توافقهای آن همراهی کنند. هفته گذشته قطر از تصمیم خود برای خروج از اوپک خبر داد. وزیر انرژی این کشور تصریح کرد که این تصمیم بازتاب تمایل کشورش به تمرکز بر برنامههایی برای توسعه و افزایش تولیدات گاز طبیعی است.
بااینحال برخی تحلیلگران معتقدند که سعودیها در حال تجهیز قدرت خود در بازار نفت پس از تصمیم روز جمعه هستند.
جیمز ویلیامز، اقتصاددان انرژی گفت: «کلید قدرت در اوپک برخورداری از ظرفیت مازاد (تولید) و توانایی تأثیرگذاری بر قیمتها در صورتی است که تولیدکنندگان با کاهش تولیدات موافقت نکنند.»
بااینحال، حتی در شرایطی که تصمیم روز جمعه این کارتل به سرخط خبرها تبدیل شد و بیاعتمادی به بازار را تااندازهای از بین برد، سؤالها هنوز باقی هستند.
سؤال اصلی که در جلسه روز جمعه بیجواب ماند این است که وقتی وزیر انرژی سعودی وین را ترک میکند، چه در سر دارد: یک روسیه که بهاندازه ریاض در اوپک قدرتمند شده، و یک آمریکا که حال دیگر صادرکننده نفت است.