شرایط فعلی بازار ارز آرامش قبل از طوفان است

جامعه ایرانی – آقاپور علیشاهی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: یک سری از سفته بازان با توجه به ریسک بازار از ترس خود بازار را ترک کردند و این موضوع باعث شده تا حدودی بازار به آرامش دست پیدا کند اما در این بین تهدید بسیار بزرگی برای ثبات در بازار ارز وجود دارد و این تهدید این است کسانی که نقش های اصلی را در بازار دارند فعلا منتظر عوامل سیاسی دنیا هستند و دست از فعالیت کشیده اند اما ممکن است بعد از یک مدت کوتاه مجددا وارد بازار شوند که این موضوع به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست که این افراد چه زمانی وارد می‌شوند.

ظرف چند روز گذشته شاهد کاهش قیمت ارز و سکه در بازار بودیم. دلیل این اتفاق هم سیاست‌های بانک مرکزی در راستای مبارزات جدید با پولشویی در آن سوی مرزها عنوان شده است.

اصل تقاضای خرید برای دلار؛ پرداخت دینار، افغانی و درهم در سلیمانیه، هرات و دوبی از طریق دستگاه‌های پوزی بود که به صورت غیرقانونی از مرز خارج شده بود و بدون هیچ محدودیتی هر کارت می‌توانست چندین تراکنش ۵۰ میلیون تومانی روی آن انجام دهد و پس از تسویه ریالی معادل ارزی آن را در محل برای مصارف خروج سرمایه، تسویه خرید قاچاق و غیره انجام دهد.

بانک مرکزی با محدود کردن سقف تراکنش عملا امکان گذاشتن سفارش‌های بزرگ خرید ارز بدون تسویه حضوری در شعبه ریالی را مسدود کرد و بازار نابسامان خارج از کشور را تا حد قابل توجهی در اختیار خود قرار داده است که این خود نشان از این مطلب دارد که بانک مرکزی گام‌های استواری در مبارزه با پولشویی برداشته است.

حال سوال مهمی که مطرح می‌شود این است که چرا بانک مرکزی زودتر اقدام به برخورد قاطعانه با اخلال گران بازار ارز در آن سوی مرزها نکرده است؟

معصومه آقاپور علیشاهی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با جامعه ایرانی ضمن تشکر از اقدامات مثبت همتی رییس کل بانک مرکزی برای کاهش قیمت ارز در بازار، گفت: تیم اقتصادی دولت و مجلس در تلاش هستند که قیمت ارز به قیمت واقعی خود نزدیک شود.

بازگشت آرامش به بازار ارز

آقاپور علیشاهی افزود: البته کاهش سقف تراکنش در دستگاه های پوز نمی‌تواند آنقدر قیمت ارز را پایین بیاورد و تاثیر زیادی در سبد تقاضای ارز نداشته است چرا که تاثیر این دستگاه ها در سبد تقاضای ارز زیر پنج درصد است. در واقع می‌توان گفت کاهش سقف تراکنش در دستگاه های پوز نمی‌تواند آثار به این بزرگی داشته باشد و اعتقادم بر این است که عواملی دیگری وجود دارد که بر روی کاهش قیمت دلار و ارز تاثیرگذار بوده است.

این نماینده مجلس گفت: بالاخره آرامشی در خرید تقاضای ارز اتفاق افتاده است مخصوصا از شهریورماه سال جاری که افزایش و کاهش قیمت ارز خیلی زیاد بود. در این شرایط تعدادی از افراد که جزو متقاضیان واقعی ارز بودند که اسمشان را متقاضیان خانگی و سفته بازان بازار ارز می‌گذاریم، در این مدت دچار زیان‌هایی شدند و مشاهده کردند که ریسک بازار ارز و سکه خیلی بالا است در نتیجه کم کم از این بازار منفک شده و از گود خارج شدند. بر این اساس زمانی که تعداد سفته بازانی که در بازار ارز وجود داشتند کاهش پیدا می‌کند، خواه ناخواه دست دلالان و واسطه‌ها کم‌تر می‌شود و این می‌تواند یکی از عوامل کاهش نرخ ارز در بازار باشد.

شرایط فعلی بازار ارز آرامش قبل از طوفان است

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح کرد: دومین عاملی که می‌توان برای کاهش نرخ ارز در بازار ارز نام برد این است که شرایط فعلی بازار ارز آرامش قبل از طوفان است یعنی امروز تمام افرادی که در بازارهای ارزی نقش عمده‌ای داشتند عمدتا در یک برزخ اقتصادی هستند و بعد از قضیه تحریم دوم فعلا نقشی در این بازار ایفا نمی‌کنند و منتظر هستند تا دنیا در رابطه با خرید نفت، پتروشیمی و سوییفت چه واکنشی نشان می‌دهد تا بعد از آن وارد گود شوند و فعلا در کنار گود نشستن که نتیجه این کار همین آرامش موقت بازار فعلی ارز است.

آقاپور علیشاهی اضافه کرد: یک سری از سفته بازان با توجه به ریسک بازار از ترس خود بازار را ترک کردند و این موضوع باعث شده تا حدودی بازار به آرامش دست پیدا کند اما در این بین تهدید بسیار بزرگی برای ثبات در بازار ارز وجود دارد و این تهدید این است کسانی که نقش‌های اصلی را در بازار دارند فعلا منتظر عوامل سیاسی دنیا هستند و دست از فعالیت کشیده‌اند اما ممکن است بعد از یک مدت کوتاه مجددا وارد بازار شوند که این موضوع به هیچ عنوان قابل پیش‌بینی نیست که این افراد چه زمانی وارد می‌شوند.

بازیگران اصلی بازار ارز در انتظارند

وی عنوان کرد: بازیگران اصلی در بازار ارز منتظر این هستند که تصمیم  دنیا را در مقابل سوییفت مالی و بانکی ایران ببینند و بعد از نحوه فروش نفت و یا نحوه پرداخت درآمد نفتی آگاه شوند تا وارد بازار شده و این آرامش را برهم زنند.

این نماینده مجلس ادامه داد: نکته‌ای هم که وجود دارد این است کارهایی که دنیا قرار است در اواخر نوامبر و اوایل دسامبر برای ایران انجام دهد، هنوز ریشه‌اش مشخص نیست.

شرایط ثبات بازار ارز و کاهش قیمت آن همانند شروع یک مسابقه ورزشی است

این عضو کمیسیون اقتصادی گفت: شرایط ثبات بازار ارز و کاهش قیمت آن همانند شروع یک مسابقه ورزشی مانند کشتی و یا فوتبال است که هنوز داور بازی سوت آغاز مسابقه را نزده و همگی بازیکنان منتظر هستند تا اروپا سوت آغاز مسابقه در بازار ارز ایران را بزند.

وی افزود: حالا اگر سوت آغاز بازی توسط اروپا زده شد یعنی اینکه نوسانات ارزی مجددا پدیدار خواهد شد اما اگر اوپا سوت را نزند یعنی اینکه ثبات ارزی و اقتصادی در کشور پایدار خواهد ماند و دیگر هیچ یک از طرفین رقابتی با یکدیگر آغاز نخواهند کرد.

این نماینده مجلس از سهم اندک تصمیمات بانک مرکزی در کاهش قیمت ارز سخن به میان آورد و گفت: در شرایط فعلی بخشی از کاهش قیمت ارز به خاطر تصمیمات بانک مرکزی بوده اما به عقیده من واکنش متقاضیان به بازار اثر بیشتری در این کاهش ناپایدار دارد.

حجم خرید و فروش با دستگاه‌های پوز خارج از کشور در بازار ارز بسیار ناچیز است

آقاپور علیشاهی گفت: وقتی که عنوان می‌کنند کاهش سقف تراکنش در دستگاه‌های پوز یا POS باعث پایین آمدن نرخ ارز شده است باید این سوال را پرسید که مگر خرید از این دستگاه ها چه سهمی از بازار خرید و فروش بازار ارز داشته است؟ حجم خرید و فروش با دستگاه های پوز در خارج از کشور در مقابل حجم بزرگ معاملات کلان ارزی بسیار ناچیز است.به عنوان نمونه یک شرکت پتروشیمی معمولی و نه یک شرکت پتروشیمی قدرتمند ظرف ۳ ماه ۵۰۰ میلیون یورو فروش و صادرات دارد که همین امر نشان از این دارد که سهم بازارهای ارزی خارج از کشور در نوسانات بازار ارز بسیار ناچیز است.

نماینده مردم شبستر در مجلس گفت: مثال دیگری را که می‌توان برای نشان دادن حجم معملات بازار ارز بیان کرد این است که نرخ خرید تجهیزاتی که شرکت های ایرلاین در طی ۶ ماه انجام می‌دهند نزدیک به ۸۰۰ میلیون یورو است حال مقایسه کنید که این رقم‌ها درشت‌تر است یا ارقام معاملاتی توسط دستگاه‌های پوز خارج از مرزهای ایران که سقف ۵۰ میلیون تومانی داشتند یا مگر ۵۰ میلیارد تومان در آن سوی مرزها چند دلار و یا یورو می‌شود که قابل مقایسه با این حجم عظیم مبادلات باشد؟

شرط ادامه روند کاهش قیمت ارز و سکه در بازار

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس عنوان کرد: اگر تعهدات اروپا تا آخر نوامبر عملیاتی شود روند کاهش قیمت دلار و ارز و یا حتی سکه در بازار ادامه خواهد داشت و این استواری پایدار خواهد ماند اما اگر تا آخر نوامبر تعهدات اروپا عملیاتی نشود کشور دچار بحران اقتصادی خواهد شد حتی خبر عملی نشدن تعهدات اروپا نیز تاثیر خوبی بر روی تمامی بازارهای اقتصادی کشور نخواهد داشت. امروز روابط ما با اروپا بیش از گذشته مهمتر شده است چون محل ورود ارز کشور، کشورهای اروپایی هستند و این شوخی بردار نیست.

آقاپور علیشاهی راهکارهای برون رفت از شرایط سخت اقتصادی کشور را برشمرد و گفت: راهکار برون رفت از شرایط فعلی اقتصادی امروز مقاومت در برابر آسیب‌های احتمالی است. باید راه‌های دور زدن تحریم‌ها را پیگیری کنیم و تمامی تلاش خود را بکار گیریم تا مشکلات فعلی مدیریت شود.

وی افزود: همان طور که پیش‌تر مطرح کردم سیل ورشکستگی بنگاه‌های اقتصادی در راه است امروز خیلی از این بنگاه‌ها برای ثبات اقتصادی کشور ایستادگی کردند که جا دارد مسئولین هم تلاش کنند که به هر قیمتی که شده مواد اولیه این بنگاه‌های اقتصادی تامین شود و برای ۳ ماهه چهارم سال جاری ارز دولتی با قیمت مناسب در اختیار آن ها قرار گیرد.

بایستی دست بنگاه‌های اقتصادی برای ورود ارز باز گذاشته شود

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: بایستی بعد از این اقدامات دست بنگاه‌های اقتصادی برای ورود ارز باز گذاشته شود و سامانه‌هایی مانند نیما را جمع کنیم چرا که هر چقدر تاخیر در بسته شدن این بنگاه‌های اقتصادی رخ دهد به نفع اقتصاد کشور است.بایستی قیمت حامل‌های انرژی برای بنگاه‌های اقتصادی را به شدت پایین آورده و بعد از طرفی در رابطه با ببخشش‌های مالیاتی و در رابطه با تهاتر بدهی‌های تامین اجتماعی حتما اقدام شود و در رابطه با بدهی‌های مالیاتی بنگاه های کوچک و یا متوسط اقتصادی دو سال تنفس برای پرداخت بدهی های این بنگاه در نظر بگیریم تا برشکسته نشوند.

آقاپور علیشاهی در پایان گفت: امروز باید صد در صد از توجه دولت به نگهداری از بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط باشد و اگر به داد این بنگاه ها نرسد و مواد اولیه آنها را تهیه نکند و پیشنهادات مطرح شده را به آنها ندهد حتما برشکست خواهند شد و متاسفانه وارد بازار سکه و ارز می شوند و ثبات اقتصادی را از بین میبرند. باید هر چه سریعتر این کار را انجام دهیم که اگر این اتفاقات رخ ندهد، اصلا افق روشنی برای ماه دسامبر و اوایل سال ۲۰۱۹ میلادی وجود نخواهد داشت.