چرا «مملکت‌مان» شد «مملکت‌تان»؟

جامعه ایرانی – حسینی، جامعه شناس گفت: این فاصله‌ای که بین مردم و مسوولین ایجاد شده ناشی از رفتار خود حاکمان است. اصلا این فاصله زمان قبل از انقلاب و یا در سال‌های اول انقلاب وجود نداشت. متاسفانه این افراد به یک تبختر و تفختر و تبرج و خود بزرگ بینی رسیده‌اند که اصلا مخالف شأن تعالیم اخلاق اسلامی است بنابراین من و شما چه انتظاری داریم که ریزش تعلق مردم به نظام اتفاق نیفتد.

طی روزهای گذشته در جریان بازدید وزیر جهاد کشاورزی از استان خراسان جنوبی ویدئویی در فضای مجازی منتشر شد که بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها پیدا کرد. در این فیلم پیرمرد سالخورده طبسی روبروی وزیر جهاد ایستاده و می‌گوید: قیمت یک عدد گوجه فرنگی ۷۰۰ تومان شده است. وی پس از نصیحت کردن وزیر و خواندن یک شعر مرتبط با اوضاع فعلی جامعه ایران، در پایان گفت: خودتان می‌دانید و آن «مملکتتان».

پیرمرد نگفت «مملکتمان» گفت «مملکتتان». این مهمترین فراز از مکالمه کوتاه آن پیرمرد با وزیری بود که با تبختر روبروی او ایستاده و تنها به خب، خب اکتفا می کرد. اینکه آن پیرمرد مملکت را از آن خود نمی دانست نگرانی جدی را در سطح جامعه ایجاد و فضای رسانه ای ایجاد کرد که نکند که مردها و زن ها، پیرمردها و پیرزهای دیگری هم چون فکر می کنند.

آیا واقعا مردم در حال از دست دادن تعلق خاطرشان به کشور و مملکتشان هستند. این مکالمه پیرمرد با وزیر کشاورزی زنگ خطری جدی را برای حاکمیت به صدا در آورد که اگر به آن توجه نشود می تواند تبعات سنگینی را به دنبال داشته باشد. هرچند ریشه بروز چنین تفکراتی کاملا مشخص است. این تعلق خاطر از فاصله گرفتن مسئولین با مردم نشات گرفته و نشان از این دارد که اعتماد عمومی در حال از دست رفتن است. با بررسی تاریخ معاصر مشاهده می‌کنیم که هرچقدر هم، کشوری ثروت و قدرت داشته باشد تاوان بزرگی برای از بین بردن سرمایه‌های اجتماعی و فاصله گرفتن مردم آن کشور با مسئولین خود و همین طور از بین رفتن تعلق خاطرشان نسبت به سرزمین خود، خواهد داد.

سید حسن حسینی جامعه‌شناس و عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با جامعه ایرانی با انتقاد از فاصله گرفتن مسئولین با مردم، گفت: از بین رفتن تعلق خاطر مردم سال‌هاست که اتفاق افتاده و برای امروز و دیروز نیست یعنی هر چقدر که از سن انقلاب اسلامی گذشت، فاصله مردم با مسئولین نیز زیادتر شد بخصوص بعد از سال ۶۷ و تمام شدن جنگ تحمیلی این فاصله مشهودتر شد.

حسینی ادامه داد: بالاخره ما دانشجویان قبل از انقلاب که انقلابی بودیم، شعارهای زندگی علی گونه می‌دادیم. اینکه علی بن ابی طالب (ع) وقتی میان مردم می‌آمدند خشوع و خضوع داشتند و یا وقتی پیامبرعظیم الشان اسلام (ص) در مسجد حضور پیدا می‌کردند آن گونه بود که تفاوتی با مردم نداشتند. آیا شرایط امروز مسئولین کشور نیز بدین گونه است؟ خیر،وقتی از نگاه تاریخی زندگی پیامبر را بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که در صدراسلام زمانی که بیگانه‌ای به مسجد مدینه وارد می‌شد، سوال می‌کرد که محمد (ص) کدامیک از شما هستید؟

این جامعه شناس تاکید کرد: باید در نظر گرفت که اگر آن مسائلی که در کتاب‌های تاریخی و اسلامی آمده، دروغ است؛ بایستی دروغ آن را بیان کنند و نظر امثال من را عوض کرده که پیامبرهم یک زندگی متفاوت از مردم داشتند، در صورتی که این طور نیست.بارزترین شکل تناقض رفتار مسئولین و سیره معصومین (ع)، فاصله‌ گرفتن مردم با مسئولین در صفوف نمازجمعه است.

وی افزود: نماز جمعه چند ردیف دارد؟ در نماز جمعه امام جماعت جلوتر از همه می‌ایستد و بعد پشت سرش در ردیف اول مسئولین برتر نظام می‌نشینند و یک نرده می‌کشند و دوباره ردیف دوم نظامی‌ها نشسته و دوباره یک نرده دیگر و در نهایت ردیف سوم مدیران کل و استاندارها حوضور دارند خب اینکه نماز جمعه نیست.

حسینی ادامه داد: حُسن نماز جمعه به این است که همه اقشار اجتماعی در کنارهم دوش به دوش یکدیگر بایستند نه اینکه بین مسئولین و مردم نرده قرار دهند و آن‌ها را از بقیه جدا کنند.این مسخره بازی‌هایی که راه انداختند، با اسلام و رسول عظیم الشان اسلام (ص) و امام اول ما شیعیان که علی ابن ابی طالب (ع) بوده و ۵ سال و ۶ ماه خلافت کردند، سازگار نبوده و نیست. بنابراین هیچ انتظاری نباید داشته باشیم که تعلق خاطرمردم به حکومت و نظام کمرنگ شود.

این جامعه شناس گفت: اگر از دیدگاه اسلامی و تاریخ صدراسلام و یا از منظر شعارهایی که در اول انقلاب داده شده که متاسفانه هیچکدام محقق نشد،کمتر شدن تعلق خاطر مردم را بررسی کنیم بایستی حق را به مردم دهیم که به این مسئولین پشت کنند و زندگی خودشان را هر طور شده اداره کنند و کاری به کار این مسوولین نداشته باشند.

حسینی در ادامه گفت: این فاصله‌ای که بین مردم و مسوولین ایجاد شده ناشی از رفتار خود حاکمان است. اصلا این فاصله زمان قبل از انقلاب و یا در سال‌های اول انقلاب وجود نداشت. متاسفانه این افراد به یک تبختر و تفختر و تبرج و خود بزرگ بینی رسیده‌اند که اصلا مخالف شأن تعالیم اخلاق اسلامی است بنابراین من و شما چه انتظاری داریم که ریزش تعلق مردم به نظام اتفاق نیفتد.

این جامعه شناس ادامه داد: مسلما کشورهای ثروتمند و پرتوان، تاوان بزرگی برای فاصله گرفتن مردم آن کشور با مسئولین خود خواهند داد.ثروت که نگهدارنده نیست؛ حکومت‌ها با ثروتی که در دست دارند بدون هیچ حساب و کتابی فقط و فقط برای نگهداری خود نیروهای نظامی و انتظامی و امنیتی استخدام می‌کنند غافل از اینکه این تدابیر نگهدارنده کل نظام نیست.

حسینی در ادامه گفت: در کشور ما نیز ثروت هنگفتی که از فروش نفت، گاز، معادن و منابع طبیعی بدست آمده، بدون هیچ حساب و کتابی تنها صرف حفظ و نگهداری جایگاه مسوولان شده است. اما این نگهداری هم سقف دارد که اگر از آن سقف گذر کنند به هیچ وجه نمی‌توانند در مقابل خواسته‌های بر حق مردم مقاومت کنند.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: متاسفانه ائمه جمعه فکر می‌کنند با ۱۰ نفر محافظی که اطرافشان را محافظت می‌کنند، همیشه در امان خواهند ماند؛ درصورتی که این طور نیست. آن امام جمعه درست برخلاف علی ابن ابی طالب قدم می‌گذارد. چرا؟ به خاطر اینکه علی ابن ابی طالب (ع) شب نوزدهم ماه مبارک رمضان طبق معمول وقتی به مسجد کوفه وارد می‌شدند، محافظی نداشتند که ابن الملجم ملعون آن گونه به فرق مبارک ایشان ضربه زد.

وی افزود: اصلا رفتار روحانیون و مسئولین امروز کشور با رفتار و کردار معصومین (ع) ۱۸۰ درجه فاصله دارد.بنابراین نیروهای انتظامی و نظامی و امنیتی هرچقدرهم تعدادشان زیاد شود و هر اندازه از مسئولین دولتی و روحانیت محافظت کنند، روزی کارآیی خود را از دست می‌دهند.

حسینی ادامه داد: شاید برخی از مسئولین در دوره قبل از انقلاب حضور نداشتند به خاطر همین است که فکرش را هم نمی‌کنند که شاه از این‌ها قدرت انتظامی و امنیتی‌اش کمتر نبود اما به دلیل اینکه مردم به خاطر تخلفات و فاصله‌ها و زندگی اشرافی که او برای خود و هزار فامیلش بوجود آورده بود، دیگر نمی‌خواستند و با دست خالی به خیابان‌ها آمده درمقابل گلوله ایستادند.اگر بکارگیری اسلحه کارساز بود مطمئن باشید نظامیان شاه تا آخر بکار می‌گرفتند و حکومت را حفظ می‌کردند. آن چیزی که موجب شد نظامیان اسلحه خود را زمین بگذارند و تسلیم مردم شوند، حجم حضور مردم بود.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در پایان گفت: مطمئنا وقتی در یک جامعه سرمایه‌های اجتماعی کم شود تغییر برای هر رژیمی اتفاق خواهد افتاد. اتفاقا نکته‌ای که وجود دارد در کنار تمامی این قضایا با این رفتاری که مسئولین کشور کردند متاسفانه مردم را از دین و اخلاق دینی دور کردند و این پدیده مهمی است که تا کار از کار نگذشته باید برای آن چاره‌ای در نظر گرفت.