جامعه ایرانی– دیپلماتهای خارجی و مقامات سابق آمریکایی به ان بی سی نیوز گفتند مقامات ارشد دولت ترامپ به این نتیجه رسیدهاند که رژیم ایران آنقدر آسیبپذیر شده که سقوط کند و تحریمهای اقتصادی سختگیرانه آمریکا میتواند این روند را تسریع کند.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از ان بی سی نیوز، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا این سؤال را مطرح کرده که آیا رژیم ایران میتواند پابرجا بماند.
او در مصاحبهای که در ماه اوت با بلومبرگ داشت، گفت: «زمانی که وارد کاخ سفید شدم، سؤال این بود که ایرانیها چه زمان خاورمیانه را به دست خواهند گرفت. حال سؤال این است که آیا آنها نجات خواهند یافت. این تفاوتی آشکار طی یک سال نیم است.»
اما متحدان اروپایی و کارشناسان اطلاعاتی با این دیدگاه مخالف هستند و پیشبینی واشنگتن را یک خیال واهی میدانند. یک دیپلمات گفت که دولتهای اروپایی باوجود تصدیق این مسئله که رژیم ایران با مشکلات سیاسی و اقتصادی رو به رشدی مواجه است، باور دارند که رهبری ایران همچنان کاملاً تثبیت شده است و هرگونه تلاشی برای سرنگونی این دولت میتواند نتایج بدتری به بار بیاورد.
با استناد به صحبتهای ۹ دیپلمات خارجی، مقامات آمریکایی چون مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، جان بولتون، مشاور امنیت ملی و سایر مقامات در دیدار با همتایان خارجی خود اینطور استدلال کردهاند که این رژیم شکننده است و بهطور روزافزون قادر به مدیریت اقتصاد مشکلدار و جمعیت ناامید خود نیست.
آنها به نرخ رو به رشد تورم و اعتراضات اشاره میکنند و آن را نشانهای از به خطر افتادن این رژیم میدانند و معتقدند تحریمهای آمریکا علیه صادرات نفت این کشور میتواند چنان ضربهای به تهران بزند که آن را مجبور به رها کردن ماجراجوییهای نظامی در خاورمیانه یا حتی رها کردن چنگال قدرت خود کند.
یک دیپلمات اروپایی که با این صحبتها مخالف بود، بهشرط برده نشدن نامش گفت: «این منطق آنها است. آنها میگویند این رژیم در آستانه سقوط است.»
مقامات آمریکایی به ان بی سی نیوز گفتند که آژانسهای اطلاعاتی آمریکا نیز نشانهای از اینکه رژیم ایران در آستانه فروپاشی باشد، به دست نیاوردهاند. آنها رژیمی را در ایران میبینند که همانند سالهای گذشته کاملاً تحت کنترل است. اما به دردسر افتادن این کشور را تصدیق میکنند و معتقدند تحریمهای آمریکا که درآمدهای نفتی را هدف قرار داده، میتواند دشواریهای واقعی را برای این رژیم ایجاد کند.
یک مقام سابق اطلاعاتی آمریکا گفت: «به نظر میرسد سیاستهای ترامپ بهگونهای طراحی شده که به استرس سیاسی که در حال حاضر در ایران وجود دارد، بیفزاید.»
پومپئو، بولتون سایر مقامات ارشد آمریکا علناً تأکید میکنند که دولت ترامپ به دنبال تغییر رژیم نیست و سیاست آنها صرفاً تغییر رفتار رژیم ایران است.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا که اجازه صحبت علنی نداشت، به ان بی سی نیوز گفت: «ما مسلماً از این رژیم خوشمان نمیآید. در نهایت هم تصمیم با مردم ایران است که تصمیم بگیرند تحت حکمرانی چه دولتی زندگی کنند … ما میخواهیم مردم ایران موفق باشند. امیدواریم بتوانند دموکراسی را در ایران بازسازی کنند.»
بولتون سابقه درازمدتی از اظهارنظرهای عمومی دارد که طی آنها خواستار تضعیف رژیم ایران و در نهایت جایگزینی آن شده است. هشت ماه پیش از آنکه بولتون بهعنوان مشاور ترامپ معرفی شود، طی یک سخنرانی در گردهمایی سالانه مجاهدین خلق که گروهی ضد رژیم ایران است، گفت: «من بیش از ۱۰ سال است که با حضور در این گردهماییها گفتهام که سیاست علنی آمریکا باید سرنگونی رژیم ایران باشد.»
دیپلماتهای اروپایی و کارشناسان تأکید میکنند که اعتراضات داخلی ایران تنها بر شکایت از وضع موجود متمرکز است و اصلاً جنبه سیاسی ندارد. یکی از دیپلماتهای اروپایی گفت: «برای ساقط کردن یا تغییر دادن یک رژیم، فعالیتهای بسیار گستردهتری نسبت به آنچه در حال حاضر در ایران جریان دارد، باید صورت بگیرد.»
در حال حاضر برخلاف کمپین فشارهای قبلی علیه ایران که در خلال سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ توسط دولت اوباما اجرایی شد، ایالاتمتحده تحریمهای یکجانبهای را اجرایی میکند که از حمایت سیاسی اروپا محروم است و از سوی دیگر روسیه سیگنالهایی از همکاری اقتصادی با ایران را ارسال کرده است.