جامعه ایرانی- پیروز ایزدی، کارشناس سیاست خارجی و مسائل اروپا گفت: تدابیری که از سوی اروپاییها در پیشگرفته میشود تا بتوانند تجارت یا ارتباطات با ایران را حفظ کنند در عمل بسیار محدود است و نمیتواند کل مجموعه را در برگیرد.
وزیران خارجه ایران و ۱+۴ دوشنبه گذشته در نیویورک بار دیگر دور یک میز جمع شدند و تأکید کردند که «برجام یک عنصر کلیدی در ساختار جهانی عدم اشاعه است و یک دستاورد بسیار مهم در حوزه دیپلماسی چندجانبه محسوب میشود که بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ با اتفاق آرا مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد قرارگرفته است.»
بیانیه وزرای خارجه ایران و کشورهای ۱+۴ دیگر کشورها را نیز به اتخاذ سیاستها و ایجاد سازوکارهای مشابه در روابط اقتصادی خود با ایران تشویق نموده و خواهان حفظ و تقویت روابط دوجانبه اقتصادی با ایران و بسیج همه امکانات ازجمله از طریق همکاری باکشورهای ثالث برای عادیسازی مؤثر روابط تجاری و بازرگانی با ایران شده است که بیان آشکار اراده اعضا برای حفظ برجام است و آشکارا در مقابل اراده آمریکا برای نابودی برجام و اعمال مجدد تحریمها بر ایران قرار دارد.
در حالی این بیانیه منتشر میشود که برخی کشورهای اروپایی با خروج آمریکا از برجام و برگشت برخی از تحریمها اعلام کردند که به دنبال این هستند تا شرکتهایشان را از گزند این تحریمها محفوظ دارند. چندین شرکت عمده نظیر توتال، ایرفرانس – کیالام و بریتیش ایرویز اعلام کردند که فعالیت خودشان را در ایران معلق میکنند.
البته مقامات اروپایی اعلام کردند که این شرکت خصوصی هستند و دولتها نمیتوانند آنها را بهاجبار وارد به همکاری با ایران کند، اما بانک بیپی فرانسه که دولتی محسوب میشود علیرغم آنکه گفته بود روی پروژهای کار میکند تا بتواند شرکتهای فرانسوی که قصد صادرات کالا به ایران بهرغم تحریمهای آمریکا رادارند، کمک کند، روز دوشنبه اعلام کرد که به دلیل تحریمهای آمریکا نمیتواند سازوکار کمک به شرکتهای فرانسوی برای تجارت با ایران را فراهم کند.
پیروز ایزدی، کارشناس سیاست خارجی و مسائل اروپا در گفتوگو با جامعه ایرانی دراینباره که حفظ برجام از سوی اروپاییها تا چه اندازه امیدوارکننده است، گفت: بانکها و شرکتهای خصوصی به دنبال منافع خود هستند و دولتها نمیتوانند آنها را وادار به انجام تجارت با ایران کنند. به همین لحاظ تدابیری که از سوی اروپاییها در پیشگرفته میشود تا بتوانند تجارت یا ارتباطات مالی و اقتصادی را با ایران حفظ کنند در عمل بسیار محدود است و نمیتواند کل مجموعهای که مدنظر ما است و پراهمیت به نظر میرسد را در برگیرد.
وی درباره میزان امید از سوی ایرانیها در همین رابطه تصریح کرد: اروپاییها به معنای واقعی این عزم رادارند که خود را از آمریکا جدا کنند، مسئله مورداشاره میتواند برای کشور ما مایه امیدواری باشد ولی بااینحال باید این نکته را موردتوجه قرار داشت که آنها به دلیل وابستگیهایی که به آمریکا دارند، نمیتوانند به اقتصاد ایران کمک قابلتوجهی کنند.
این کارشناس سیاست خارجی و مسائل اروپا درباره فایده حفظ برجام در چنین شرایطی برای ایران اظهار داشت: در شرایط فعلی ارزیابیها نشان میدهد که حفظ برجام از خروج آن بسیار بهتر است زیرا ایران با خروج از برجام هم به خواستههای خود دست پیدا نمیکند، بنابراین راه عقلانیتر حفظ آن است.
یزدی دراینباره که احتمال همراهی اروپاییان با ترامپ در خصوص تحریمهای ایران پس از جلسه شورای امنیت به ریاست رئیسجمهور آمریکا بیان کرد: احتمال اینکه شرکتهای اروپایی که با ایران معاملات گستردهای دارند، از تحریمها تبعیت کنند و با دونالد ترامپ همراه شوند، وجود دارد و نباید این مسئله را دور ازنظر داشت.