جامعه ایرانی– دزدیدن اسناد از روی میز دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا تنها راه معاونان ارشد او برای ممانعت از اجرایی کردن اقداماتی در حوزه سیاست خارجی نیست.
به گزارش جامعه ایرانی به نقل از واشنگتن پست، چندین تن از مقامات دولت آمریکا تاکنون تایید کردهاند که استیون منوچین، وزیر خزانهداری این کشور راه دیگری برای «مقاومت» در برابر استراتژی حداکثرسازی فشار بر ایران یافته: او به سادگی از تحویل سندی که ترامپ چندین هفته پیش درخواستش را داده بود، امتناع میکند.
دولت ترامپ در حال افزایش شدید فشارها بر ایران است و این امر شامل تنگتر کردن دامهای مالی علیه نظام ایران و بانکهایی میشود که برای تامین مالی فعالیتهای آن در سراسر خاورمیانه استفاده میکند. یکی از ابزارهای کلیدی که ترامپ مدنظر دارد این است که بانکهای ایرانی را مجبور به خروج از سوئیفت، جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی کند. محروم کردن ایران از سوئیفت بخش مهمی از کمپین فشاری است که تهران را اوایل دهه جاری میلادی پای میز مذاکره آورد.
ایران در سال ۲۰۱۶ بار دیگر به عنوان بخشی از توافق هستهای که ترامپ طی سال جاری از آن خارج شد، به سوئیفت پیوست. حال، سایر مقامات ارشد دولت ترامپ و قانونگذاران میخواهند سوئیفت یکبار دیگر ایران را کنار بگذارد، اما به گفته سه مقام ارشد دولت آمریکا، منوچین و وزارتخانهاش به طور داخلی مخالف استفاده از سوئیفت برای اعمال فشار بر ایران هستند.
این مقامات در گفتوگو با واشنگتن پست گفتند که منوچین فرآیند تصمیمگیری را کند کرده تا ملاحظات نهایی توسط رئیسجمهور را به تعویق بیاندازد. در پی نشست ۲۶ جولای کمیته اجرایی درباره ایران، وزارت خزانهداری موظف شد که گزینههای اعمال تحریمهای احتمالی بر سوئیفت، اعضای هیات مدیره آن یا بانکهایش را ارائه کند. تقریبا دو ماه گذشته و این سند هنوز ارائه نشده و همین مسئله مانع تصمیمگیری ترامپ شده است.
واشنگتن پست در این خصوص از سخنگونی خزانهداری آمریکا سوال کرد و وی ضمن امتناع از نظر دادن در این مورد گفت: «آقای منوچین یک کمپین فشار اقتصادی شدید علیه ایران را به عنوان بخشی از استراتژی جامع این دولت طراحی کرده تا به کلیت فعالیتهای بیثباتکننده ایران در خاورمیانه رسیدگی شود.»
این مسئله تا به امروز تا حد زیادی درست بوده، اما فشار اصلی هنوز آغاز نشده است. اوایل ماه نوامبر آمریکا تحریمهای شدیدی را علیه سیستم مالی ایران، از جمله بانک مرکزی این کشور اعمال خواهد کرد. دو تن از مقامات دولت آمریکا تصریح کردند ترامپ که از این تاخیر خسته شده، از مقامات درباره فرآیند تحریمهای جدید ایران سوال کرده است.
سوئیفت در سال ۲۰۱۲ تحت فشارهای کنگره و برخی دولتهای اروپایی بانکهای ایرانی را از فعالیت در این سیستم منع کرد، اما بسیاری در اروپا از آنچه تاکتیکهای قلدرمابانه آمریکا خواندند، دلخور بودند. این بار اما، برخی دولتهای اروپایی خواهان حفظ توافق هستهای و حمایت از ایران در برابر تحریمهای تازه آمریکا هستند.
اگر آمریکا بتواند با موفقیت سوئیفت را تحت فشار قرار دهد که بار دیگر روابطاش را با ایران قطع کند، این مسئله ضربه سختی به تمام تلاشهای اروپا خواهد زد. وزیر خارجه آلمان با اشراف به همین موضوع است که از اتحادیه اروپا خواسته یک سیستم جایگزین برای سوئیفت طراحی کند. اما این مسئله به این زودیها اجرایی نخواهد شد.
با این حال چنین اقدامی از سوی ترامپ مطمئنا خطرات جدی هم خواهد داشت. این اقدام میتواند به روابط آمریکا-اروپا که همین حالا هم مشکلاتی دارد، ضربه بزند. حتی اگر سویئفت تسلیم شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که ایران پای میز مذاکره بیاید. و این یعنی ممکن است استراتژی حداکثرسازی فشار ترامپ با شکست روبرو شود.
ریچارد گلدبرگ که قانون اصلی تحریمهای سوئیفت را به عنوان معاون مارک کرک نوشت، گفت: «تنها امید برای موفقیت آمیز بودن این استراتژی ترامپ این است که سوئیفت را مجبور به قطع ارتباطات خود با تمام بانکهای ایرانی کند. و اگر وزارت خزانهداری اهمیتی به این ماموریت ندهد، رئیسجمهور را در آستانه شکست قرار میدهد.»
مارک دوبویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسیها گفت: «وظیفه منوچین به عنوان وزیر خزانهداری حمایت از انسجام این سیستم مالی جهانی است، و اگر او به بانکهای تحریمشده ایرانی اجازه دهد که به کار خود ادامه دهند، از این انسجام دفاع نکرده است.»