جامعه ایرانی- مدیر کل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه، گفت: ایران رابطه تعریف شدهای با عراق ندارد. مشکلات پس از جنگ مانند معاهده ۱۹۷۵ همچنان به قوت خود باقی است و سیاست کشور ما در مقابل عراق چندگانه محسوب میشود زیرا با دولت، گروههای مخالف آن وکردها ارتباط داریم، بنابراین طبیعی است که طرف مقابل هم نمیتواند سیاست ثابت و مستقلی را در مورد ایران داشته باشد.
حیدر العبادی، نخستوزیر عراق در واکنش به تهدیدهای اخیر «دونالد ترامپ»، رئیسجمهوری آمریکا علیه ایران گفته است که «اساساً ما مخالف تحریم در منطقه هستیم. محاصره و تحریم، نظامها را تضعیف نمیکند بلکه جوامع را نابود میکند… ما تحریم را خطایی راهبردی و نادرست میدانیم اما برای حفظ منافع مردم خود به آن پایبند خواهیم بود. از آن حمایت نمیکنیم اما به آن پایبندیم.»
این اظهارنظر العبادی در داخل عراق با مخالفتهایی روبرو شد که از آن جمله میتوان به انتقاد مقتدی صدر، رهبر جریان صدر اشاره کرد که در خصوص اقدامات تحریمی دولت آمریکا علیه ملتهای منطقه تأکید کرد: «در برابر محاصره اقتصادی ملتها سکوت نخواهیم کرد.»
همچنین فؤاد معصوم، رئیسجمهور عراق نیز در گفتوگویی با تلویزیون الحره گفته است که «اوضاع عراق و طبیعت روابطش با ایران، پایبندی به اجرای تحریمهایی را که واشنگتن علیه تهران تحمیل کرده، دشوار میکند. عراق نباید در درگیریهای موجود از طرفی علیه طرف دیگر حمایت کند.»
قاسم محبعلی، مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفتوگو با جامعه ایرانی درباره اظهارنظر اخیر العبادی درباره تحریمهای ایران گفت: شرایط عراق را باید درک کنیم. عراق یک کشور مستقر با حاکمیت ملی تمامعیار نیست. این کشور پس از سقوط صدام همچنان بیثبات است و در حالی قرار دارد که نه دولت مرکزی مستقری دارد و نه دارای رابطه مستقلی با ایران و دیگر کشورها است.
وی در ادامه ابراز کرد: ایران هم رابطه تعریفشدهای با عراق ندارد. مشکلات پس از جنگ مانند معاهده ۱۹۷۵ همچنان به قوت خود باقی است و سیاست کشور ما در مقابل عراق چندگانه محسوب میشود زیرا با دولت، گروههای مخالف آن وکردها ارتباط داریم، بنابراین طبیعی است که طرف مقابل هم نمیتواند سیاست ثابت و مستقلی را در مورد ایران داشته باشد.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه دراینباره اظهار داشت: هر دولتی که در عراق بر سرکار بیاید درباره انتخاب بین ایران و آمریکا دچار مشکل خواهد بود چراکه امنیت عراق و ثبات آن به مقدار زیادی بستگی به رابطه آن با آمریکا و رابطه با ایران و دیگر همسایگان دارد، بنابراین گونهای سرگردانی در رابطه خارجی عراق شاهد هستیم. دولت ایران و وزارت خارجه کشور ما باید رابطه خود با عراق را بر اساس تعریفهایی که شامل یک کشور همسایه میشود، انجام دهند، نه اینکه ایران تصمیم بگیرد که عراق با چه کشوری ارتباط داشته باشد.
محبعلی در این خصوص اضافه کرد: تا زمانی که چنین باشد، نمیتوان انتظار داشت که در عراق یک برخورد مشخص و تعریفشدهای درباره ایران وجود داشته باشد.
وی دراینباره که مراودات اقتصادی ایران و عراق دلاری نیست، آیا صحبتهای العبادی مانور تبلیغات برای کسب امتیاز از آمریکا است، توضیح داد: این مسئله طبیعی است زیرا عراق نمیخواهد روابط خود را با ایران را بهطور یکسره قطع کنند، البته توانایی انجام این کار را هم ندارد، بلکه میخواهد فشار ترامپ که آنها را در برابر خود قرار داده است تا بین ایران و آمریکا یکی را برگزیند، فرار کند.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه در ادامه افزود: عراق درصدد است خواستهای دولت آمریکا را در عمل پاسخگو باشد، بنابراین بین این ایران و آمریکا باید دست به انتخاب زنند، البته هیچ کشوری در عمل نمیتواند رابطه دلاری با کشور ما داشته باشد، ایران باید از گریزگاههای دیگری استفاده کند که اینها میتواند معاملات با ارزهای دیگر باشد یا اینکه ازآنجاکه در همسایگی با عراق هستیم راه قاچاق باز شود.
محبعلی در خصوص اختلاف بین جریانهای سیاسی در عراق پس از اظهارنظر العبادی توضیح داد: جامعه عراق متشتت و ناهمگون است و راجع به هر موضوعی مواضع مختلف را شاهد خواهیم بود، اما بحث دولت عراق را باید از برخی مواضع جدا کرد. هر فردی که در این کشور بر سرکار آید به خاطر مشکلاتی که در روابط خارجی دارد ناچار است که یک توازنی بین ایران و آمریکا و ایران و عربستان و دیگر همسایگان خود رعایت کند.
وی در ادامه اظهار داشت: گرایش عراق به دیگر کشورها بستگی به منافع بیشتر آن دارد. درصورتیکه منافع آن از سوی ایران بیشتر باشد طبیعتاً درباره رفتار با آمریکا که قدرت مسلطتری در عراق است بهگونهای رفتار خواهد کرد که باسیاستهای آمریکا در تقابل قرار نگیرد.
مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت امور خارجه در خصوص دریافت غرامت جنگی بین ایران و عراق بیان کرد: طرح این بحث خیلی دقیق نیست. ایران ابزار دقیقی برای دریافت غرامت ندارد زیرا باید این کار را در زمان صدام انجام میداد. در قطعنامه ۵۹۸ اشاره به غرامت یکطرفه نمیکند و مسئولیت جنگ هم بهطور مشخص برجسته نشده است؛ بنابراین این موضوع خیلی راه بهجایی نمیبرد.