جامعه ایرانی– پانزده سال پس از ورود آمریکا به عراق، دونالد ترامپ در حال نزدیکتر کردن آمریکا به یک جنگ غیرضروری دیگر است.
به گزارش جامعه ایرانی، تیم کین سناتور ایالت ویرجینیا در سال ۲۰۱۳ و نامزد معاونت ریاست جمهوری در انتخابات ۲۰۱۶ طی یادداشتی برای مجله آتلانتیک نوشت: تصمیم آمریکا در سال ۲۰۰۳ برای به راه انداختن جنگ علیه عراق یکی از بدترین اشتباهاتی بود که کشور ما تاکنون مرتکب شده است. آیا صدام یک دیکتاتور ظالم بود؟ بله، اما تسلیحات کشتار جمعی نداشت، و سرنگونی رژیم او پیامدهای گستردهای داشت- جان هزاران آمریکایی و صدها هزار عراقی را گرفت، بیثباتی عمیقی در منطقهایجاد کرد، ضربه ماندنی به اعتبار ایالاتمتحده زد و هزینه هنگفتی را بر مالیاتدهندگان آمریکایی تحمیل کرد.
با پیوستن به سنا در سال ۲۰۱۳ بهعنوان عضو کمیته خدمات مسلحانه و روابط خارجی سوگند خوردم که از آن اشتباه درس بگیرم. اولویت اصلی من حفظ امنیت آمریکا که شامل کاهش خطر جنگهای غیرضروری و افزایش احتمال پیروزی قطعی در هر جنگی که لازم است، میشود.
در حال حاضر اما این ترس وجود دارد که ایالاتمتحده در آستانه ورود کورکورانه به یک جنگ غیرضروری دیگر با کشور همسایه عراق، یعنی ایران است. نشانههای هشدارآمیز دیگری هم وجود دارد و امیدوارم از مسیر احمقانهای که در پیشگرفتهایم، بازگردیم.
نخستین نشانه هشدارآمیز عدم پذیرش چشمانداز دیپلماسی برای کاهش تنشها از سوی دولت ترامپ است. آمریکا در صدر کشورهایی بود که به نهایی شدن توافق هستهای جامع ۲۰۱۵ ایران کمک کرد؛ همان توافقی که در پاراگراف اول تأکید میکند ایران هرگز به دنبال تسلیحات هستهای یا توسعه و کسب آنها نخواهد بود. این توافق شامل تعهدات ویژه، ازجمله یک پروتکل بازرسی برای اطمینان از پایبندی ایران و پیامدهای روشن آن در صورت نقض این مسئله میشود. دولت دونالد ترامپ از این توافق خارج شده و این در حالی است که متحدان ما و آژانس بینالمللی بازرسی هستهای تأیید کردهاند که ایران بهطور کامل به توافق پایبند بوده است. با خروج آمریکا، ممکن است ایران هم از تعهدات خود عقبنشینی کند و برنامه هستهای خود را از سر بگیرد. همانطور که کشمکشها برای متوقف کردن یک کره شمالی هستهای نشان میدهد، بهانه دادن به دست ایران برای ازسرگیری برنامه خود، به شکل احمقانهای خطرناک است.
نشانه هشدارآمیز دوم اینکه، شاهد افزایش لفاظی های جنگطلبانه دولت ترامپ علیه ایران هستیم. ترامپ در نشست اخیر ناتو اعلام کرد که ممکن است تنش میان ایران و آمریکا تشدید شود. مایک پومپئو درزمانی که عضو کنگره بود با این نظریه که توافق به بلندپروازیهای هستهای ایران پایان میدهد، مخالف بود و عقیده داشت که یک مجموعه از حملات میتواند ظرفیت هستهای ایران را به صفر برساند. پومپئو اخیراً مدعی شد که اگر ایران خواستار تسلیحات هستهای شود، «خشم جهانی» گریبانش را خواهد گرفت اما این بخش از موضوع را مسکوت گذاشت که رئیس خود او توافقی که مانع از این امر میشد را پاره کرد.
ضمن اینکه عربستان و اسرائیل هم آمریکا را تشویق به تشدید روابط با ایران میکنند. سایت خبری آمریکایی آکسیوس (Axios) اخیراً گزارش داد که آمریکا و اسرائیل یک گروه کاری مشترک را با تمرکز بر اعمال فشار بر رژیم ایران از طریق تحریک اعتراضات و ناآرامیهای داخلی تشکیل دادهاند.
نشانه هشدارآمیز سوم اینکه تنشها میان ایران و اسرائیل در سوریه و احتمال تقابل مستقیم آنها رو به افزایش است. ایران مدتها است که از بشار اسد، رئیسجمهور سوریه حمایت میکند. ایران و روسیه در حال حاضر از رژیم اسد حمایت میکنند و هر دو کشور در سوریه حضور دارند. در نیمه ماه ژوئن بود که حملات هوایی اسرائیل منجر به مرگ تعداد زیادی از نیروهای شبهنظامی در سوریه که از حمایت ایران بهره میبرند، شد و برخی رسانهها این حملات را به آمریکا ربط دادند. اینگونه گمانهزنیها نیروهای آمریکایی در منطقه را به خطر میاندازد و بیانگر تشدید جنگ سوریه است که میتواند یک درگیری منطقهای گستردهتر را به دنبال داشته باشد.
تشدید این نشانههای هشدارآمیز بیانگر باور دولت ترامپ به اقدام نظامی بدون آنکه حتی مجوز کنگره را بخواهد، است. جورج دبلیو بوش ماهها پیش از اقدام نظامی در عراق به کنگره مراجعه کرد اما دولت ترامپ تاکنون دو بار با موشک به سوریه حمله کرده و بدون آنکه اختیار قانونی ویژهای داشته باشد، با حملات هوایی موقعیتهای نظامی سوریه را هدف قرار داد. زمانی که از دولت سؤال شد که این اقدامات نظامی چطور در راستای قوانین بینالمللی و داخلی بوده، بهسادگی مدعی شد که اگر مسئلهای در راستای «منافع ملی» باشد، رئیسجمهور میتواند از نیروهای نظامی استفاده کند. این دیدگاه که رئیسجمهور میتواند از ادعای «منافع ملی» مانند یک رمز عبور جادویی استفاده کند و لزوم تأیید اعلام جنگ از سوی کنگره را زیر پا بگذارد، باید همه آمریکاییها را نگران کند. تردید چندانی وجود ندارد که این رئیسجمهور ممکن است از همین منطق برای توجیه اقدام نظامی علیه سایر کشورها، ازجمله ایران استفاده کند.