جامعه ایرانی_ پیروز مجتهدزاده گفت: گمان نمیکنم که ادبیات اخیر رئیسجمهور در نظام بینالملل منجر به حفظ منافع کشورمان شود. در مقاطعی میتوان به چنین ادبیاتی وارد شد که آنهم زمان نزدیک به جنگ و برخوردهای نظامی است که در حال حاضر این وضعیت دیده نمیشود.
حسن روحانی در دو سفر اخیر خود به سوئیس و اتریش ادبیاتی را انتخاب کرده بود که بیشتر از اینکه یادآور شیخ دیپلمات باشد روزهای پایانی ریاست جمهوری محمود احمدینژاد را یادآوری میکرد.
رئیسجمهور کشورمان در واکنش به اظهاراتی درباره بازگشت مجدد تحریمها، در جمع ایرانیان مقیم در کشور سوئیس گفت: «آمریکاییها… معنی این حرف را نمیفهمند چراکه اصلاً معنی ندارد که نفت ایران صادر نشود و آنوقت نفت منطقه صادر شود. اگر شما توانستید این کار را بکنید تا نتیجهاش را ببینید.»
در این اظهارنظر باوجود آنکه روحانی هیچ اسمی از تنگه هرمز نبرد، اما نظامیان داخل کشور این اظهارنظر را مورد استقبال قراردادند و صراحتاً از بستن این تنگه حمایت کردند.
همچنین روحانی که تا پیشازاین سفر همواره با روشهای دیپلماتیک در رابطه با اسرائیل اظهارنظر میکرد، اما در پاسخ به رئیسجمهور سوئیس آلن برسه «دراینباره گفت که ایران رژیم صهیونیستی را نامشروع و اقداماتش در منطقه را تجاوزکارانه میداند و محکوم میکند.»
رئیسجمهور کشورمانهمچنین در نشست خبری با صدراعظم اتریش، پسازآنکه سباستین کورتس مطرح کرد «از دید ما زیر سؤال بردن موجودیت اسرائیل و طرح نابودی آن غیرقابلقبول است» گفت که «برخی از کشورهای اروپایی، بدهکاری تاریخی به یهودی دارد که ما به آن کار نداریم ولی ملت یهود هم به ما بدهکار است. ما ایرانیان منجی یهود در بابل بودیم. آنها مدیون ما بودند اما صهیونیستها بهعنوان یک گروه اشغالگر و ظالم هستند که به مردم فلسطین ظلم میکنند، مردم غزه را تحت محاصره قرار دادهاند، از داعش حمایت و زخمیهای آنان را مداوا میکنند.»
بدون شک تلاش ایران براین است تا برجام باقی بماند، اما به نظر میرسد ادبیات تازه روحانی که بهجای تنش زدایی به سمت تنش افزایی میرود، به حفظ آن از سوی اروپاییها آنطور که مدنظر ایران است کمک کند. در همین حال ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه در همین رابطه گفته است که «ایران باید تهدید به ترک برجام و تعهداتش به توافق هستهای را متوقف کند.»
پیروز مجتهدزاده، کارشناس مسائل ژئوپولیتیک، در گفتوگو با جامعه ایرانی درباره ادبیات اخیر حسن روحانی که بیشتر نظامی پسند شده است تا دیپلمات پسند گفت: گمان نمیکنم که ادبیات نظامی پسند اخیر رئیسجمهور منجر به حفظ منافع کشورمان شود. در مقاطعی میتوان به چنین ادبیاتی وارد شد که آنهم زمان نزدیک به جنگ و برخوردهای نظامی است که در حال حاضر این وضعیت دیده نمیشود.
وی در ادامه اضافه کرد: اگرچه کشور ما بهسرعت بهطرف پرتگاه، بهخصوص اقتصادی سوق داده میشود ولی ازنظر نظامی و استراتژیکی در شرایطی نیستیم که درصدد برآییم توسل به چنین ادبیاتی شویم.
این کارشناس مسائل ژئوپولیتیک با اشاره به اینکه آقای روحانی بهطور مستقیم درباره بستن تنگه هرمز نظری نداده است، اظهار داشت: رئیسجمهور دراینباره اشارههایی را به میان آورد که دیگران چنین تفسیر کردند، اما بیان این اظهارنظری زمانی بیشتر ناپسند میشود که کشور ما چند بار درگذشته آن را بر زبان آورد و رد شد.
مجتهدزاده در ادامه تأکید کرد: زمانی گزینه بستن تنگه هرمز رد شد که آمریکاییها بابت ممنوعیت فروش نفت از ساحل ایران تهدید استراتژیک کرده بودند و به دنبال آن نیروهای نظامیشان وارد خلیجفارس شد. مسئله فوق یک تهدید آشکار نظامی بود و فرمانده نیروی دریایی ارتش ایران آن را مطرح کرد که در صورت اجرایی شدن تنگه هرمز را خواهیم بست.
بستن تنگه هرمز فقط در شرایط جنگی
وی در این خصوص یادآور شد: در آن مقطع مطرح کردم که در شرایط صلح هیچ کشوری نمیتواند تنگهای را ببندد ولی در شرایط جنگی هر کشوری در دفاع از خودمختار خواهد بود که دست به هر اقدامی که مقتضی باشد، بزند. بهعبارتیدیگر اگر در شرایط صلح کشوری مانند ایران اقدام به بستن تنگه هرمز کند مقبولیت قانونی و بینالمللی ندارد و تمام دنیا را علیه خود میشوراند.
این کارشناس مسائل ژئوپولیتیک تصریح کرد: ایران میتواند تنگه هرمز را ببندد، کافی است از پشت تپههای بندرعباس دو کشتی عبور کننده را با موشک غرق کند و در آن صورت عبور و مرور بهخودیخود بسته میشود ولی این کار مستلزم وجود شرایط جنگی است.
مجتهدزاده افزود: زمانی که چنین تهدیدی مطرح میشود این تهدید مطلقا قابلقبول و اجرا نیست زیرا شرایط جنگی وجود ندارد فقط میتواند وضعیت بسیار آسیبپذیر سیاسی استراتژیک ما در منطقه را وخیمتر کند و در تعجب هستم که آقای رئیسجمهور با دانستن این سوابق و بحثهای حقوقی و امنیتی بینالمللی چنین مطالبی را مطرح میکند یا درنتیجه مشورت مشاوران ناآگاه چنین مباحثی را به میان میکشد.
این کارشناس مسائل ژئوپولیتیک در این خصوص توضیح داد: رئیسجمهور متأسفانه در روابط خارجی دست به اقداماتی زده است که از قبل درباره آنها مطالعات لازم صورت نگرفته است. بهطور نمونه چندی پیش او به کنفرانس سران سازمان همکاریهای شانگهای رفت تا ایران را به عنوان عضو دائمی این سازمان بپذیرند، پیش از او احمدینژاد هم دست به این کار زد هر دو بدون هیچ نتیجهای بازگشتند.