زیرا پدربزرگ و مادربزرگها، مسئولیت کمتری نسبت به پدر و مادرها دارند و بیشتر از آنها میتوانند از نقش جدیدشان لذت ببرند. اما برای خیلی از خانوادهها نقش پدربزرگ و مادربزرگ در تربیت کودک مشخص نیست. وقتی پدربزرگ یا مادربزرگ هستید، میتوانید با نوههای خود خوش بگذرانید، با آنها بازی کنید، به آنها عشق بورزید و هر زمان شروع به گریه کردند، آنها را به پدر و مادرشان برگردانید.
اما مادربزرگها و پدربزرگها دو نقش اساسی دیگر هم دارند:
آسان کردن زندگی برای پدر و مادرها،
انتقال تجربیات خود در زمینه فرزند پروری به فرزندان.
نقش پدربزرگ و مادربزرگ در تربیت کودک
در این مقاله از کودکت روشهایی برای بهره بردن از وجود نازنین پدربزرگ و مادربزرگها، ضمن در نظر گرفتن برخی محدودیتهای ضروری، ارائه شده است.
درخواستتان از پدربزرگ و مادربزرگ را روشن و صریح بیان کنید
اگر مایل هستید والدینتان هنگام زایمان در بیمارستان حضور داشته باشند یا در مراقبت از فرزندتان به شما کمک کنند، این موضوع را بدون تعارف با آنها در میان بگذارید. به آنها بگویید چه میزان به حضور و همیاری آنها در منزل خود نیاز دارید. با درایت خود، محدودهای را تعیین کنید که بتوانید در صورت لزوم، آن را کم یا زیاد کنید. برای تمام درخواستهای خود محدودهای تعیین کنید، اما دست آنها را برای ارائه نظرات و پیشنهاداتشان در برخی امور باز بگذارید و در عین حال، شرایط و زمانبندی مخصوص زندگی آنها را نیز در نظر بگیرید. گاهی اوقات، پدربزرگ و مادربزرگها نگران میشوند که مبادا کمکهایشان دخالت تلقی شود. صریح و بدون تعارف به آنها بگویید چه درخواستی دارید و نیازمند چه کمکی هستید.
خود را برای شنیدن طرز فکر متفاوت پدربزرگ ها و مادربزرگ ها در زمینه فرزند پروری آماده کنید
احتمالا پدر و مادر شما در پرورش فرزندانشان قوانین سختگیرانهتری داشتهاند. قوانینی درباره تغذیه، حساسیت به گریه کودک، جدا کردن محل خواب و ترس از لوس شدن فرزند. آنها را به این دلیل سرزنش نکنید، زیرا احتمالا در آن زمان، تحت تأثیر محیط و دانش روزگار خود بودهاند. همچنین، والدین امروزی بهتر است، به جای آنکه صرفا بر مبنای کتاب و توصیه متخصصان عمل کنند، کمی به غرایز خود نیز توجه داشته باشند تا بتوانند نیازهای کودکشان را با توجه به روحیه و شخصیت او برطرف کنند و فرزند پروری ویژه خود را شکل دهند. ممکن است پدربزرگ و مادربزرگهای امروزی وابستگی شدید کودکان را درک نکنند و از چسبیدن مداوم فرزندتان به شما متعجب شوند و به آن واکنش نشان دهند.
فرض کنید شما و والدینتان راجع به برخی اصول فرزند پروری مانند خوابیدن کنار کودک، بغلی شدن، گذاشتن کودک در کالسکه و پاسخ به نیازهای او با هم اختلاف نظر جدی داشته باشید و حتی وارد بحث شوید. بهتر است در این زمان، خیلی محترمانه بگویید ترجیح میدهید به نظر و توصیه پزشک فرزندتان عمل کنید. گاهی ارائه دلایل علمی و پزشکی برای پایان دادن به بحث کافی است.
اجازه دهید مادربزرگ ها و پدربزرگ ها بزرگ شدن نوه های خود را ببینند
پدربزرگها و مادربزرگها با تماشای قد کشیدن و شیرین زبانی نوههای خود، در آغوش گرفتن و بازی با آنها غرق شادی و لذت میشوند. در صورتی که از شما فاصله دارند یا در شهر دیگری زندگی میکنند، با پدربزرگ و مادربزرگ تماس تصویری برقرار کنید و مدام برای آنها عکس بفرستید. این کار باعث میشود پدربزرگها و مادربزرگها متوجه شوند که برای آنها ارزش قائل هستید و به حفظ روابط آنها با فرزندان خود اهمیت میدهید. در عین حال، آنها در جریان رشد فرزند شما و مسائل او هم قرار میگیرند.
پدربزرگها و مادربزرگها با تماشای قد کشیدن و شیرین زبانی نوههای خود، در آغوش گرفتن و بازی با آنها غرق شادی و لذت میشوند. در صورتی که از شما فاصله دارند یا در شهر دیگری زندگی میکنند، با پدربزرگ و مادربزرگ تماس تصویری برقرار کنید و مدام برای آنها عکس بفرستید. این کار باعث میشود پدربزرگها و مادربزرگها متوجه شوند که برای آنها ارزش قائل هستید و به حفظ روابط آنها با فرزندان خود اهمیت میدهید. در عین حال، آنها در جریان رشد فرزند شما و مسائل او هم قرار میگیرند.
از تجربیات پدربزرگ ها و مادربزرگ ها بهره مند شوید
درست است پدر و مادر بهتر از هر کسی صلاح فرزند خود را میداند، اما گاهی خوب است از تجربیات بزرگترها نیز استفاده کنید. باز هم باید با تدبیر درست، خط قرمزها و محدودیتهایی تعیین کنید که بتوانید در عین استفاده از تجربیات آنها، راه دخالتهای افراطی را هم مسدود کنید. در برخی موارد بهتر است به پدربزرگ و مادربزرگها اعتماد کنید و قدردان توصیههای آنها باشید.
با بزرگ شدن نوهها، مراحل شیرین دیگری برای پدربزرگها و مادربزرگها آغاز میشود. سفرهایی که ممکن است برای نوههای خود تدارک ببینند یا آنها را همراهی کنند. اگر آنها از شما فاصله دارند یا در شهر دیگری زندگی میکنند، میتوانند مدتی میزبان نوههای عزیز خود باشند. در صورتی که نزدیک والدین خود زندگی میکنید، حتما در مناسبتهای مختلف آنها را دعوت کنید. اجازه دهید فرزندانتان فرصت کافی برای تعامل با پدربزرگ و مادربزرگهای خود داشته باشند.
کودکان از وقت گذراندن با پدربزرگ و مادربزرگهای خود لذت میبرند، زیرا آنها شخصیتهای متفاوتی (نه بهتر و نه بدتر، صرفا متفاوت) با والدینشان هستند و ذهن کوچک کودکان به این تفاوت مشتاق و علاقهمند است. هرچه فرزندنتان از بودن کنار پدربزرگ و مادربزرگهای خود خاطرات بیشتری داشته باشد ارزشهای خانوادگی برای او غنیتر خواهد بود.